- Thưa ông, em đã nói với ông rằng em là một người phụ nữ độc lập và giàu có, nên em có thể làm chủ bản thân mình.
- Và em sẽ ở lại với tôi?
- Tất nhiên rồi, trừ phi ông không đồng ý. Em sẽ là người hàng xóm, người giúp việc và quản gia của ông. Em thấy ông sống cô đơn nên sẽ làm bạn tâm tình của ông, để đọc sách cho ông nghe, đi dạo cùng ông, ngồi với ông, trông nom ông và làm tay mắt cho ông. Đừng buồn như thế nữa, ông chủ thân yêu của em. Còn sống ngày nào, em còn không để ông đơn độc ngày đó.
Ông không trả lời. Hình như ông đang mãi theo đuổi một suy nghĩ nào đó, mặt bỗng nghiêm lại, một chốc lại thấy ông thở dài. Ông hé môi như định nói điều gì, nhưng không hiểu sao lại mím chặt lại ngay, khiến tôi không khỏi bối rối. Hay tại tôi ăn nói thiếu suy nghĩ, khiến ông - cũng như ông anh họ St. John của tôi - thấy không vui chăng? Thực ra, khi nêu ra đề nghị của mình, tôi đã nghĩ rằng ông vẫn mong có tôi làm vợ, và tôi cứ đinh ninh ông sẽ ngỏ lời ngay. Thấy ông không nhắc tới chuyện đó, và nhìn vẻ mặt càng lúc càng sầu thảm của ông, tôi chợt nghĩ có lẽ mình đã lầm hoàn toàn, vì vậy nên đã ăn nói lung tung. Nghĩ vậy, tôi khẽ rút tay ra khỏi tay ông, nhưng ông lại càng nắm chặt hơn.
- Không, không, Jane ạ. Em không được đi. Không, tôi đã được sờ vào người em, được nghe em nói, cảm thấy nguôi ngoai rất nhiều vì sự trở lại của em, bây giờ tôi không thể từ bỏ những niềm vui ấy. Tôi cần có em, tâm hồn tôi cần có em, mặc cho ai nói gì thì nói. Nó phải được thỏa mãn, nếu không nó sẽ phá tung cái thân xác này ra mà trả thù mất.
- Vâng, thưa ông, em sẽ ở lại với ông, em đã nói vậy rồi mà.
- Đúng, nhưng em hiểu ở lại với tôi theo một đằng, còn tôi lại hiểu theo một nẻo. Hình như em đang nghĩ sẽ luôn ở bên tôi, là người giúp việc bé nhỏ tốt bụng chăm sóc tôi (vì em vốn là người có trái tim nhân ái và tinh thần hào hiệp, khiến em sẵn sàng hy sinh vì những người em thương hại). Chắc chắn như thế là quá đủ đối với tôi. Nhưng tôi lại nghĩ có lẽ bây giờ đối với em, tôi chỉ nên giữ một tình cảm như tình cảm của một người cha mà thôi, em có nghĩ như thế không? Nào, em nói đi.
- Em sẽ nghĩ như ông mong muốn, thưa ông. Em sẵn sàng chỉ làm người giúp việc của ông nếu ông nghĩ như vậy là hơn.
- Nhưng em không thể làm người hầu của tôi mãi được, Jane ạ. Em còn trẻ, sẽ có một ngày em phải lấy chồng chứ.
- Em không quan tâm đến chuyện lấy chồng.
- Em nên nghĩ tới chuyện đó, Jane ạ. Nếu còn được như ngày trước thì tôi sẽ cố làm cho em phải nghĩ đến một người chồng, đáng tiếc bây giờ tôi chỉ là… một kẻ mù lòa!
Nói xong, ông lại chìm đắm vào một nỗi u hoài. Trái lại, tôi lại cảm thấy vui hơn và can đảm hơn. Mấy lời sau cùng của ông đã giúp tôi thấy rõ sự khó khăn ở chỗ nào, và vì thực ra, đối với tôi thì đó chẳng phải là chuyện khó khăn, nên tôi cảm thấy sự bối rối của mình đã được trút bỏ. Tôi tiếp tục câu chuyện một cách sôi nổi hơn:
- Đã đến lúc phải có người giúp ông trở lại làm người mới được, - tôi vừa nói vừa vuốt mái tóc dài bờm xờm lâu không cắt của ông - vì bây giờ em thấy ông đã biến thành một con sư tử rồi. Trông ông “có vẻ” giống Nebuchadnezzar1 lắm. Mái tóc ông làm em nhớ đến lông chim đại bàng, còn móng tay ông có dài như móng vuốt chim hay không thì em vẫn chưa để ý.
1. Một ông vua ở Babylon từng bảy năm sống trong rừng cùng với thú vật.
- Bên này, tôi không còn bàn tay nên cũng chẳng có móng - Ông nói và rút cánh tay cụt giấu trong lớp áo trước ngực ra cho tôi xem - Nó chỉ còn là một mẩu thôi… trông có khiếp không! Em có nghĩ thế không, Jane?
- Nhìn nó thật đáng thương, nhìn đôi mắt ông… và cả vết sẹo trên trán ông nữa cũng vậy. Và hiện đang có người bị nguy to đấy, vì chính tất cả những điều đó đã làm cho cô ta thấy càng thương yêu và quan tâm đến ông hơn.
- Thế mà tôi cứ tưởng em sẽ phát khiếp khi nhìn thấy cánh tay cụt và bộ mặt sẹo của tôi cơ đấy, Jane ạ.
- Ông nghĩ thế thật à? Vậy thì đừng nói thế nữa nhé, nếu không em sẽ phải phê phán sự đánh giá của ông đấy. Nào, bây giờ ông hãy buông em ra một lát đi, để em đi dọn lại cái lò sưởi và khêu ngọn lửa lên cái đã. Ông có thể nói khi nào ngọn lửa cháy được không?
- Được, khi mắt phải tôi thấy một quàng sáng - một ánh màu hồng.
- Thế ông có nhìn thấy những ngọn nến không?
- Rất mù mờ, mỗi ngọn nến chỉ là một đốm sáng nhờ nhờ.
- Còn em?
- Không, nàng tiên của tôi ạ. Nhưng chỉ cần nghe giọng em nói và được sờ vào người em là tôi cũng mãn nguyện lắm rồi.
- Bao giờ thì ông ăn tối?
- Tôi không bao giờ ăn tối.
- Nhưng tối nay thì ông phải ăn một chút. Em đang rất đói, mà em tin rằng ông cũng thế, có điều ông quên đấy thôi.
Tôi gọi Mary tới cùng dọn dẹp lại căn phòng một chốc cho gọn mắt hơn, rồi đi chuẩn bị cho ông một bữa theo đúng khẩu vị của ông. Sự bận bịu của tôi đã làm ông vui lên trông thấy. Dù mù lòa, nhưng trên môi ông đã bắt đầu ánh lên những nụ cười, những nếp nhăn trên vầng trán ông cũng như dãn hẳn ra, vẻ mặt ông đã rạng rỡ và dịu dàng hơn.
Sau bữa tối, ông bắt đầu hỏi tôi rất nhiều, nào là tôi đang ở đâu, làm gì, làm thế nào mà tìm ra được ông. Nhưng tôi chỉ trả lời chiếu lệ.
Vì có kể hết mọi chuyện ngay đêm nay thì sẽ khuya quá mất. Với lại tôi cũng không muốn làm ông xúc động thêm. Lúc này tôi chỉ muốn làm sao để ông vui lên. Quả thật là ông cũng có vui, nhưng chỉ được chốc lát mà thôi, rồi đâu lại vào đấy. Hễ tôi cứ ngừng chuyện một lát là ông lại lo lắng, sờ vào người tôi và gọi thảng thốt: “Jane!”
- Em hoàn toàn là một con người có thật đấy chứ, Jane? Em có tin chắc là như vậy không?
- Kìa Rochester, em tin chắc là như vậy mà.
- Nhưng làm sao em có thể xuất hiện trong căn phòng hiu quạnh của tôi vào cái buổi tối âm thầm buồn bã như thế này chứ? Tôi cứ tưởng cốc nước tôi uống là của vợ ông John đưa, thì không ngờ lại do chính tay em đưa. Tôi cứ tưởng người trả lời câu hỏi của tôi là bà ấy, thì ngờ đâu lại được nghe giọng nói của em.
- Bởi vì em là người mang cái khay vào đây thay cho Mary.