Giới Thiệu
Một mối quan hệ tốt đẹp cần nhiều sự nỗ lực, và cần cả những khoảng nghỉ ngơi, không thể lúc nào cũng phải gồng mình cố gắng. Cả hai điều kể trên đều quan trọng như nhau. Phụ nữ vốn luôn hiểu rằng: “Để có một mối quan hệ tốt đẹp, bạn cần phải bỏ công sức.” Ngược lại, đàn ông lại sinh ra với ý nghĩ: “Tôi chỉ làm việc ở chỗ làm.” Họ đến văn phòng, làm việc của mình, và khi về nhà, họ cho rằng được phép nghỉ ngơi. (Và đàn ông rất giỏi thực hiện điều này.) Hàng nghìn năm nay, đàn ông ra ngoài săn bắn, kiên nhẫn chờ đợi và bùng nổ năng lượng khi chạy theo con thú mình săn đuổi. Những giá trị tạo nên một tay săn bắn cừ ở đàn ông — đợi chờ, quan sát, bảo toàn năng lượng — giờ đây lại trông như đặc điểm của một kẻ chơi bời và lười biếng. Phụ nữ không hiểu rằng đây là cách anh ta thư giãn cuối ngày. Khi thấy người đàn ông của mình ngồi trước TV, tay cầm điều khiển, họ thấy thất vọng và tưởng nhầm rằng anh ta không hề quan tâm đến mối quan hệ này.
Chúng ta thật sự cần một bản mô tả công việc mới cho các mối quan hệ. Và tôi dùng cụm từ
bản mô tả công việc đặc biệt cho đàn ông, vì đàn ông được tạo ra để học việc.
Trong lịch sử, cách một người đàn ông ủng hộ gia đình và chăm sóc người phụ nữ đời mình là ra ngoài và mang gì đó về. Ngày nay, điều đó không ổn, vì trong nhiều trường hợp, phụ nữ cũng ra ngoài “đi săn”, và khi về nhà, đàn ông có nhiều việc phải làm hơn — những vấn đề trong mối quan hệ. Từng có thời, đàn ông chỉ cần hỗ trợ phụ nữ bằng cách cung cấp đủ nhu cầu vật chất là được, nhưng giờ điều đó chẳng còn đúng nữa. Giờ đây, phụ nữ biết rằng họ có thể tự cung cấp vật chất cho bản thân: Họ cần nửa kia cung cấp về mặt tinh thần. Đó là tất cả bí mật. Đàn ông muốn thể hiện sự ủng hộ và yêu thương, nhưng đó là cả quá trình điều chỉnh bản thân. Nghệ thuật giao tiếp mà ta cần học hỏi không chỉ để trao đổi thông tin mà còn biểu đạt tình yêu. Thông thường, khi phụ nữ bảo “Chúng ta cần nói chuyện”, đàn ông cảm thấy “Ôi, đừng nói mà, đừng mà”. Đó cũng là phản ứng tương tự như lần đầu chúng ta đi săn. “Ôi không. Tôi phải giết con thú đó à? Tôi phải làm à? Nhỡ nó thịt tôi?” Đó là sự sợ hãi, ngần ngại, mơ hồ chẳng biết làm gì. Nhưng chúng ta đã học được, và ta cũng có thể học được điều mà một mối quan hệ đòi hỏi — điều mà bản mô tả công việc đòi hỏi.
Vấn đề của các mối quan hệ ngày nay không phải tiền bạc, dù đôi khi chúng ta vẫn nghĩ thế. Đó là giao tiếp. Giờ đây, các mối quan hệ thiên về nuôi dưỡng nhu cầu tình cảm của đối phương - và nhu cầu tình cảm của phụ nữ ngày nay cũng khác với năm mươi năm về trước. Nhu cầu tình cảm của đàn ông cũng khác.
Chúng ta là một thế hệ khác. Thế giới đã khác đi, và kỳ vọng của ta cũng thay đổi hoàn toàn.
Đối với đàn ông, tình yêu đích thực là khi bạn không cố thay đổi đối phương. Khi anh ta gặp được “đúng người”, sau rất nhiều lần “phỏng vấn”, anh ta sẽ mở cửa trái tim mình và yêu người phụ nữ với chính bản chất cô ấy. Đàn ông cũng mong muốn nhận lại điều tương tự, nhưng hầu hết phụ nữ không biết.
Khi một người phụ nữ tìm kiếm tình yêu, cô ấy tìm một người đem lại cảm giác dễ chịu, một người cô ấy quan tâm và thương yêu. Nhưng ở đâu đó bên trong có một cảm xúc trổi lên. “Anh ấy có tiềm năng; mình biết thế. Mình có thể làm gì với anh ấy đây. Tình yêu sẽ vượt qua. Mình cứ yêu anh thôi. Mình sẽ cứ yêu anh và anh sẽ thay đổi.”
Thật không may, không thể làm gì để thay đổi phụ nữ. Đó là bản chất của họ, nhưng phụ nữ có thể học hỏi thêm để cải thiện, cũng như đàn ông học hỏi để chấp nhận điều đó ở phụ nữ. Một người phụ nữ sẽ muốn thay đổi chúng ta. Trong cuốn sách này và cuốn
Đàn ông đến từ sao Hỏa, Đàn bà đến từ sao Kim, tôi đã trình bày nét tính cách này theo cách vui vẻ và thân thiện, và quan trọng nhất là theo hướng tích cực. Đàn ông hay phụ nữ đều không xấu, miễn là chúng ta tiếp cận mối quan hệ tích cực và cam kết sẽ nỗ lực hết mình để thấu hiểu đối phương. Cuối cùng, mục đích đặt ra của tôi là giúp các cặp đôi học được cách tôn trọng sự khác biệt của đối phương, cũng như xích lại gần nhau hơn.
Có một cách hài hước để nhìn nhận mối quan hệ của chúng ta. Khi mà bạn đang vò đầu bứt tóc, khi bạn tự hỏi có diều gì không ổn, tại sao chuyện lại tệ thế này, và nghĩ rằng có lẽ hai bạn không phải là của nhau, có lẽ hai bạn quá khác biệt, dó là lúc phải nhớ rằng đối tác của bạn cũng đến từ... một hành tinh khác. Đàn ông đến từ sao Hỏa còn phụ nữ đến từ sao Kim, và mỗi hành tinh lại có những “phong tục” khác nhau. Nếu bạn học được cách tôn trọng phong tục của hành tinh khác, mọi chuyện sẻ diễn ra êm đẹp; nhưng nếu bạn không làm thế, các bạn sẽ hục hặc với nhau.
Tôi đã tìm ra bí quyết để giúp đỡ các cặp đôi thành công, đó chính là tìm điểm dễ thay đổi nhất, đừng tìm những điều khó khăn. Tôi vẫn nhớ lúc mình hỏi chuyện các cặp đôi về vấn dề của họ. Là một “người sao Kim” điển hình, phụ nữ nhớ mọi chi tiết về vấn đề khúc mắc. Họ không bao giờ quên. Mặt khác, đàn ông lại ngồi lún xuống ghế đệm, vì “người sao Hỏa” nổi tiếng với khả năng giải quyết vấn đề. Điều khiến một người đàn ông trên sao Hỏa thấy ổn chính là cảm giác “tôi tài giỏi” cũng như việc được người khác công nhận tài năng. Vì thế, như một nguyên tắc, đàn ông không bao giờ dừng lại hỏi đường. “Xem anh tài giỏi chưa này, anh đưa chúng ta đến đây rồi.” Điều mà một người sao Hỏa không muốn nghe nhất từ bạn đời của mình là câu “Anh lạc rồi”. Hãy nhớ rằng, hàng nghìn năm qua, đàn ông là kẻ đi săn, là người dẫn dắt và đưa bộ lạc di chuyển. Họ phải biết đường đi. Họ không được phép đi lạc. Vì đàn ông hiểu rất rõ về năng lực và phụ nữ, nếu bạn muốn xốc lại tinh thần cho anh ta, hãy khen ngợi anh ấy. Không cần phải nhắc rằng anh ta đang mệt mỏi, hay đã lái xe lòng vòng mất mười lăm phút rồi. Tôi thề với bạn, anh ta biết chứ.
Có vài điểm nho nhỏ người sao Kim có thể thay đổi ở người sao Hỏa, nhưng có một điểm quan trọng phụ nữ phải khắc ghi, vì đàn ông sẽ không bao giờ thay đổi đặc điểm này: Khi đàn ông đã làm việc cả ngày vất vả với đủ các loại vấn đề, khi về nhà, anh ta sẽ chui vào “hang ổ” của mình. Tất cả người sao Hỏa đều có hang ổ với biển báo, tất nhiên cũng viết bằng tiếng sao Hỏa. Tôi sẽ dịch hộ các bạn: “Không vào, bên trong có thú dữ.” Đàn ông nào cũng hiểu biển báo này, nhưng phụ nữ thì không — và đàn ông cũng không biết rằng mình nên giải thích khía cạnh này thật nhẹ nhàng với phụ nữ. Ngoài ra, còn một biển báo nữa trước cửa hang, ghi rằng: “Sẽ quay lại sớm.” Bạn phải biết rằng anh ta sẽ chui ra, sẽ không lãng phí thời gian trong đó khi mà anh ta thể làm việc gì đó có ý nghĩa cho người sao Kim, trò chuyện chẳng hạn.
Với một người sao Kim, họ cảm thấy dễ chịu hơn nhờ trò chuyện. Quá nhiều phụ nữ thời nay đang khoác lớp vỏ của người sao Hỏa, làm việc và không được thỏa mãn nhu cầu cảm xúc trong cả ngày. Phụ nữ cần chuyện trò để tìm lại cân bằng và sự toàn vẹn hơn bao giờ hết.
Khó khăn mà bạn và đối tác đang gặp phải, ấy là khi bạn kể lể về vấn đề của mình, bản năng di truyền sẽ mách bảo anh ấy đưa cách giải quyết cho bạn. Ngay lúc đó, tìm ra cách giải quyết không giúp phụ nữ cảm thấy dễ chịu hơn. Điều cô ấy tìm kiếm là sự đồng cảm, một ai đó lắng nghe mình.
Khi anh ta ra khỏi hang ổ của mình, bạn có thể thấy bức bối vì đã phải đợi quá lâu để được ở bên anh ấy. Bạn thậm chí còn bỏ đi xây dựng hang ổ của riêng mình để “trừng phạt” anh ta vì cái tội đã không muốn trò chuyện với bạn. Khi điều này xảy ra với cuộc hôn nhân của tôi tám năm trước, tôi mới học được về các hang ổ, cũng như nhu cầu của vợ mình.
Tôi ra khỏi hang, còn vợ tôi bỏ đi. Tôi nghĩ, “Được đấy, mình cứ xem TV thôi.” Tôi không nhận ra mình đang bị trừng phạt. Ngày ngày trôi qua, chúng tôi hầu như không trò chuyện với nhau. Tôi nghĩ, “Giờ yên bình thật đấy. Mình sẽ đi câu cá.” Vài ngày sau, khi tôi muốn thân mật với vợ, tôi phát hiện ra vợ tôi im lặng vì vợ phiền lòng với tôi.
Món quà ta có thể dành tặng bản thân chính là hiểu rằng:
Chúng ta đều là người, rằng phụ nữ và đàn ông đôi khi quên mất những điểm khác biệt ấy. Cũng cần phải nhớ rằng không ai thay đổi sau một đêm. Khi con người phạm sai lầm, họ cần một cơ hội khác, đặc biệt là khi bạn phải đối phó với sự khác biệt của giới tính. Bạn cũng phải biết rằng không nên chấp nhặt mọi lời bạn đời của mình nói. Vì biết tôi là người sao Hỏa, vợ tôi sẽ nói, “Anh không cần phải giải quyết mấy vấn đề này, đây không phải lỗi của anh. Em chỉ cần nói về nó thôi. Em bắt đầu thấy đỡ hơn rồi.” Còn tôi hỏi, “Thế à?”, vợ tôi đáp, “Vâng.” Tôi nghĩ, “Ổn rồi!”
Tôi hy vọng cuốn sách này sẽ cung cấp cho các bạn những nhận thức và công cụ giá trị để cải thiện các mối quan hệ, nâng cao lòng tự trọng cũng như thấu hiểu những thay đổi mà cả đàn ông và phụ nữ đang trải qua, đồng thời trân trọng các giá trị độc dáo tạo nên mỗi con người chúng ta.
Tiến sĩ John Gray
30/09/1993
Mill Valley, California.