Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Thả lòng nhẹ nhõm, đối đáp với nhau cho vui đời

Moderators: littlehoney999, Annamite, A Mít

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby YaHuy » 30 Nov 2009

Nghỉ lễ mấy ngày... thời khoá biểu bị xáo trộn... khiến YH mệt phờ người luôn, bêy giờ mới rảnh nên chạy vô giải cho xong mấy câu đố. :!: Cảm ơn tất cả các bạn đã ghé vô cho quán nhộn nhịp nghen. :hoa: :hoa: :hoa: :hoa: :hoa: :hoa: :hoa: :hoa:

Do vì mấy ông vua hắc ám sợ thiên hạ đem tên mình ra mắng nhiếc, thành ra có lệ kiêng cử phải đọc trại từ chữ này qua chữ nọ (thí dụ: hoa = huê = bông; hoàng = huỳnh; vũ = võ), riết rồi bà con xài lẫn lộn, không phân biệt rõ ràng luôn... cho tiện việc ghi chép. :tt:


Mười câu đố của YH, có tổng cộng 7 chữ Vũ/Võ... cách viết và nghĩa khác nhau.

1. Quan Vũ 關羽: tức là danh tướng Quan Vân Trường, thường được gọi một cách tôn kính là Quan Công. Chữ "Vũ" này có nghĩa là lông chim, không đọc thành "võ" được.


2. Cổ vũ 鼓舞: khua và múa. Chữ "vũ" trong này có nghĩa là "múa".
Ngày xưa khi binh lính 2 nước giao tranh thường dàn hàng ở vị thế đối lập, lúc đánh trận thì binh sĩ đánh trống và múa may để trợ oai và nâng cao tinh thần chiến đấu.
Các danh từ "vũ nữ", "vũ công", "ca vũ" (múa hát), "long tường phụng vũ" (rồng bay phượng múa), vũ kiếm (múa gươm)... đều xuất phát từ chữ "vũ" này, và do vậy nên không thể đọc thành "cổ võ" được.

3. Vũ trụ 宇 宙: Vũ có nghĩa là bốn phương trên dưới, tức là không gian; Trụ có nghĩa là từ xưa tới nay, tức là thời gian.
Danh từ thường thấy là: vũ nội 宇內 (thiên hạ), hoàn vũ 寰宇 (trong gầm trời), quỳnh lâu ngọc vũ 瓊樓玉宇 (lầu quỳnh nhà ngọc, chữ vũ trong câu này có nghĩa là nhà cửa).
Chú thích: tự điển Cao Đài gom sai chữ này thành "võ trụ". Chữ "vũ" này không đọc trại thành "võ" được.


4. Võ đoán = vũ đoán 武斷: Dùng thế lực, uy quyền bắt buộc người khác phải nghe theo phán đoán hoặc quyết định chủ quan của mình . Chữ này đọc "vũ" hay "võ" đều OK. Xem thêm giải thích trong câu 9 (vũ khí, võ khí).


5. Hạng Vũ 項羽: tức là Sở Bá Vương Hạng Tịch 項籍, nhân vật có sức mạnh "bạt sơn cử đỉnh" và đã tự vẫn ở Cai Hạ sau trận ác chiến với Lưu Bang. Chữ "Vũ" của ông có nghĩa là lông chim, giống như Quan Vũ, thành ra không đọc thành Hạng Võ được.


6. Hô phong hoán vũ kêu gió gọi mưa. Chữ "vũ" này có nghĩa là mưa, không đọc thành "võ" được.
Những danh từ thường thấy:
*Cửu hạn phùng cam vũ 久旱逢甘雨: Nắng lâu gặp mưa ngọt
*Chung tiêu thính vũ thanh 終宵聽雨聲 (Suốt đêm nghe tiếng mưa rơi) - thơ Nguyễn Trãi 阮廌

Tuy nhiên, danh từ "vũ" (mưa) khi biến thành động từ thì đọc thành "v ú", có nghĩa là: đổ, rơi, rưới, mưa xuống.
*V ú bạc 雨雹 (đổ mưa đá)
*V ú tuyết 雨雪 (đổ mưa tuyết)


7. Chim Anh Vũ 鸚鵡 Chim Anh Vũ là con vẹt. Cá anh vũ là thứ cá ngon ở miền Bắc.
Chữ "vũ" này là danh từ chỉ giống chim cá, không đọc thành "võ" được.
Tuy nhiên, nếu dùng cho người, thì chữ "võ/vũ" trong "anh võ, anh vũ" là chỉ sức mạnh, có thể dùng cả vũ lẫn võ. Thí dụ: Nguyễn Huệ là một vị minh quân, anh võ (vũ) siêu quần.


8. Vua Hạ Vũ 夏禹: vua Vũ đời Hạ bên Trung Hoa. Chữ "Vũ" này là danh từ chỉ họ, chỉ có một âm là "vũ", không đọc thành "võ" được.


9. Võ khí = vũ khí 武器: khí giới. Chữ này xài âm "vũ" hay "võ" đều được, có nhiều nghĩa như mạnh mẽ, oai phong, quân sự, nón của lính ngày xưa, v.v.
Những danh từ thường thấy là: võ khí, vũ khí, yển vũ tu văn (Ngừng võ bị, sửa sang văn hóa).
*Uy vũ bất năng khuất 威武不能屈 (Mạnh Tử trong thiên Đằng Văn Công hạ 滕文公下): Uy quyền sức mạnh không làm khuất phục được.
*Văn vũ (võ) song toàn 文武雙全: văn võ gồm tài
*Vũ (võ) biền 武弁: mũ quan võ thời xưa. Thơ cổ hoặc cải lương ưa dùng hai chữ "võ biền" để chỉ võ tướng, quan võ
*Châu Vũ (Võ) vương phạt Trụ


10. Khí vũ hiên ngang 氣宇軒昂: phong cách hiên ngang. Chữ "vũ" này có nghĩa là phong cách, dáng vẻ. Do đó không thể đọc trại thành âm "khí võ hiên ngang" được.

Image
Live as if you were die tomorrow and learn as if you were live forever
User avatar
YaHuy
Múi Mít
Múi Mít
 
Tiền: $1,527,498
Posts: 3019
Joined: 05 Oct 2005
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng YaHuy từ: Khánh PhÆ°Æ¡ng, vochieu, giamchua

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby Khánh Phương » 30 Nov 2009

Cám ơn Yahuy nhiều nhé , đã cho mình được hiểu biết thêm :tt: :hoa:

Vậy là bây giờ tự điển online của VN và những cái website như Bách Khoa Toàn Thư , Việt Báo , VOA đều viết sai chính tả hết rồi :ln: :đàn:
Tri thức làm người ta khiêm tốn,
Ngu si làm người ta kiêu ngạo.
User avatar
Khánh Phương
Quả Mít
Quả Mít
 
Tiền: $3,522
Posts: 220
Joined: 14 May 2006
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng Khánh Phương từ: YaHuy, vochieu, giamchua

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby YaHuy » 30 Nov 2009

Khánh Phương wrote:Cám ơn Yahuy nhiều nhé , đã cho mình được hiểu biết thêm :tt: :hoa:

Vậy là bây giờ tự điển online của VN và những cái website như Bách Khoa Toàn Thư , Việt Báo , VOA đều viết sai chính tả hết rồi :ln: :đàn:


Hehehehe... Khánh Phương chọc quê YH hén :!: :tt: :ngầu:

YH chỉ truy nguyên từng chữ theo tự điển Hán Việt của các cụ ngày xưa. YH thấy cuốn tự điển Cao Đài gom tất cả các chữ võ = vũ, và nhiều sách báo phim ảnh ghi lung tung loạn xạ cả lên. Mấy năm trước YH có dịp được nghe một vị cao tăng bên Úc giảng pháp và phân tích chữ Hán Việt, nên từ đó rất có hứng thú tìm hiểu thêm căn cội của những danh từ thường dùng. Cụ Hồ Biểu Chánh ngày xưa thường sử dụng chữ "bạn" trong tiểu thuyết, nếu mình hiểu theo nghĩa thông thường bây giờ thì tưởng cụ nói về "bạn bè", nhưng nếu đọc kỹ giọng văn trong sách, thì chữ "bạn" đó lại có ý nghĩa là "kẻ ác, làm phản, làm trái lại" ... Nhiều khi chữ dùng sai riết rồi trở thành đúng, thí dụ như hai chữ "vô tư", bây giờ bà con đụng chút là "vô tư" lia lịa... :ll:

Hihihihi..... YH có khách tới, nên tạm ngưng, chút trở lên viết tiếp nhe :tt:
Image
Live as if you were die tomorrow and learn as if you were live forever
User avatar
YaHuy
Múi Mít
Múi Mít
 
Tiền: $1,527,498
Posts: 3019
Joined: 05 Oct 2005
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng YaHuy từ: vochieu, giamchua

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby YaHuy » 01 Dec 2009

Bây giờ YH rảnh, nên chạy vô viết tiếp... :tt:

Còn về vấn đề chính tả của báo chí Việt Nam hiện nay, YH thấy nhan nhản lỗi chính tả, không những chỉ ở dấu "hỏi, ngã", mà còn luôn cả những chữ "ng, ngh", v.v... khiến người đọc đôi lúc hoang mang chẳng biết chữ nào đúng, chữ nào sai. Ngày xưa viết bài đăng báo, có người duyệt lại lỗi chính tả, sách in xong, tác giả chịu khó bỏ thời gian ra đọc lại, và hiệu đính những chữ sai hoặc đánh lộn dấu, còn bây giờ thì... ai cũng có thể... phát hành báo chí tuần san, vì chỉ cần vô net lượm về đăng là xong, chứ có ai có lòng (hoặc có đủ trình độ) và kiên nhẫn để duyệt lại bài viết? Thành ra, cho dù Khánh Phương có chút châm biếm, trào lộng khi viết... "Vậy là bây giờ tự điển online của VN và những cái website như Bách Khoa Toàn Thư , Việt Báo , VOA đều viết sai chính tả hết rồi"... thì YH vẫn có thể trả lời rằng: Vâng, họ vẫn bị lỗi chính tả như thường chứ không hoàn hảo! :tt:


Heheheh.... Bây giờ YH đố tới cách xưng hô trong gia đình .... :!:

Trong một thiệp Chúc Mừng, Phân Ưu, Thông Báo... nếu phải nhắc tới những người dưới đây với người khác, thì xài những danh từ như thế nào cho đúng?

1. Cha mẹ vợ
2. Chồng vợ chưa cưới
3. Nói về Chồng hoặc vợ của mình

Image
Live as if you were die tomorrow and learn as if you were live forever
User avatar
YaHuy
Múi Mít
Múi Mít
 
Tiền: $1,527,498
Posts: 3019
Joined: 05 Oct 2005
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng YaHuy từ: giamchua

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby Lang Tu » 18 Dec 2009

Cha vợ :sống: Nhạc phụ, chết: Ngoại khảo.
Mẹ vợ : sống: Nhạc mẫu, chết: Ngoại tỷ.

Gia đình vợ: Nhạc gia


Vợ chồng chưa cưới: Hôn Phu – Hôn thê

Vợ gọi Chồng: phu quân hoặc Hiền phu
Vợ xưng chồng với người khác (khiêm tốn): Tiện phu
Chồng gọi Vợ: phu nhân hoặc Hiền thê
Chồng xưng Vợ với người khác (khiêm tốn): Tiện phụ - Tiện nội

Biết có bi nhiêu thôi !
Có gì YaHuy chỉ giáo thêm nhé ! :D
Image
User avatar
Lang Tu
Nhựa Mít
Nhựa Mít
 
Tiền: $55,517
Posts: 3575
Joined: 15 Feb 2006
Location: Xa xôi
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng Lang Tu từ: YaHuy

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby YaHuy » 29 Dec 2009

Lang Tu wrote:Cha vợ :sống: Nhạc phụ, chết: Ngoại khảo.
Mẹ vợ : sống: Nhạc mẫu, chết: Ngoại tỷ.

Gia đình vợ: Nhạc gia

Vợ chồng chưa cưới: Hôn Phu – Hôn thê

Vợ gọi Chồng: phu quân hoặc Hiền phu
Vợ xưng chồng với người khác (khiêm tốn): Tiện phu
Chồng gọi Vợ: phu nhân hoặc Hiền thê
Chồng xưng Vợ với người khác (khiêm tốn): Tiện phụ - Tiện nội

Biết có bi nhiêu thôi !
Có gì YaHuy chỉ giáo thêm nhé ! :D


Úi trời... mấy ngày qua YH lo 8888 ở nơi khác nên quên vô đây, bây giờ mới dòm thấy ông bạn già... Cụng vài ly :xỉn: mừng năm mới nhe LangTu. :tt:

YH đố câu này làm bà con chạy hết trơn rồi hả ? :!: Mà nói thiệt nha... ngay cả YH cũng không dám chắc câu trả lời gì cho lắm, riêng câu "vợ hoặc chồng chưa cưới" thì cần phải có thêm chữ "vị" ở trước, vì chữ "vị" là "chưa", thành ra vợ/chồng chưa cưới phải đọc là "vị hôn phu, vị hôn thê" mới đúng á.

YH sẽ đem vấn đề xưng hô này đi hỏi các vị sư phụ khác, nếu LangTu thích nghe phiếm về chữ nghĩa thì mời LangTu ghé vô phòng Audio Truyện, phần collection của anh Thế Ngữ để nghe him tán dóc chơi nghen.

Image
Live as if you were die tomorrow and learn as if you were live forever
User avatar
YaHuy
Múi Mít
Múi Mít
 
Tiền: $1,527,498
Posts: 3019
Joined: 05 Oct 2005
 
 

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby pleikey » 04 Feb 2010

YaHuy wrote:
Heheheh.... Bây giờ YH đố tới cách xưng hô trong gia đình .... :!:

Trong một thiệp Chúc Mừng, Phân Ưu, Thông Báo... nếu phải nhắc tới những người dưới đây với người khác, thì xài những danh từ như thế nào cho đúng?

1. Cha mẹ vợ
2. Chồng vợ chưa cưới
3. Nói về Chồng hoặc vợ của mình

[/color]

Giải thích theo kiểu nhà quê, nghĩ sao nói vậy hen:

1. Ông & Bà già vợ
2. Vợ & Chồng sắp cưới
3. Ổng & Bả :tt:
I thought I made a mistake once but it turned out it was a creative moment.
~ Scott Fleming
User avatar
pleikey
Nhựa Mít
Nhựa Mít
 
Tiền: $313,652
Posts: 5902
Joined: 13 Nov 2008
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng pleikey từ: YaHuy

Re: Quán Đố ... "Tả Pín Lù"

Postby honhatnam » 03 Mar 2010

de tra loi cau doi " nam phong "
Nam = trai
Phong = gió

neu ma dich theo kieu lon xon thi
Trai gió = tio * :vt:
honhatnam
Lá Mít
Lá Mít
 
Tiền: $4
Posts: 10
Joined: 29 Oct 2005
 
 
Món quà tinh thần gởi tặng honhatnam từ: YaHuy

Previous

Return to Đối Đáp và Đố Vui



Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 10 guests