Món quà tinh thần gởi tặng vnguyencong từ: beo, bichngoc_pham, buithiloi, camhanh, camnhung_tran, conghieu, haithao_nguyen, hoangphonguyen, huudo_nguyen, lethikim, longtuyetdoan, madmomar, minhhuehuynh, ngochanh, nguyencongvu, phapkiwi, sithoang, thethinh_tran, thimen, vietthang_tran, xuanhong, MÆ°á»i Äáºu, tanya_irene
Cuộc Thi Tài
Truyện ngắn của V. Vêrêxaép (Nga) - Dịch Phạm Quốc Ca
Minh họa Hoàng Tường
Hội thi vẽ của Hội đồng công dân thành phố đã quyết định đề tài cuộc thi vẽ lần này sẽ là vẻ đẹp phụ nữ. Một năm sau ngày phát động sẽ diễn ra cuộc chọn công khai của mọi người. Các bức tranh vào chung kết cuộc thi sẽ được trưng bày tại Quảng trường Lớn thành phố.
Tác giả bức tranh đẹp nhất sẽ được đội vòng nguyệt quế và nhận danh hiệu “Người đăng quang cuộc thi vẽ lần thứ ba”.
Khi cuộc thi vẽ được công bố với toàn dân, ai cũng tin chắc rằng người đăng quang hai lần - nhà họa sĩ nổi danh toàn thế giới và là niềm tự hào của thành phố - sẽ là người chiến thắng. Chỉ riêng ông cảm thấy lo lắng vì biết rõ tài năng của một họa sĩ trẻ vốn là học trò của ông.
Trong khi nhân viên Tòa thị chính đi dán thông báo khắp nơi về cuộc thi thì họa sĩ “Đăng quang hai lần” lên đường rời khỏi thành phố. Ông đi tìm trên thế gian cái Tuyệt Mỹ.
Từ cổng nhà, chàng họa sĩ trẻ có mái tóc xoăn đen nhìn thấy thầy mình. Mắt chàng sáng lên bởi niềm vui. Chàng gọi lớn:
- Thầy ơi! Thầy đi đâu vậy? Mời thầy ghé nhà con để con được chúc thầy một ly rượu lên đường may mắn.
- Được thôi học trò của ta!
Chàng họa sĩ hân hoan gọi vào trong nhà:
- Đôrica! Hãy mang ra cho thầy trò anh rượu ngon, pho mát và nho. Thầy của anh ghé chơi!... Mà thưa thầy, thầy đi đâu đấy ạ!
Nhà họa sĩ “Đăng quang hai lần” ngạc nhiên nhìn chàng:
- Chẳng lẽ anh không nghe những gì người ta thông báo khắp nơi trong thành phố suốt hai ngày nay à?
- Dạ, con có nghe!
- Thế… anh có định tham gia cuộc thi không?
- Dạ có! Con biết rằng cuộc tranh tài sẽ rất khó khăn. Nhưng là họa sĩ, không ai sợ các cuộc thi vẽ cả.
- Ta cũng nghĩ vậy. Ta cũng biết rằng cuộc tranh tài sẽ rất khó khăn bởi vì thắng được anh không phải dễ! Thế khi nào anh lên đường?
- Đi đâu ạ?
- Sao lại hỏi đi đâu? Đi tìm cái Tuyệt Mỹ chứ đi đâu nữa!
Người học trò cười hồn nhiên:
- Con đã tìm thấy rồi ạ!
Trái tim người đăng quang hai lần đập mạnh, mái đầu bạc rung rung. Ông hỏi mà không hy vọng nhận được câu trả lời chân thực:
- Anh tìm thấy ở đâu?
- Dạ kia ạ! Chàng chỉ Đôrica, người yêu của mình.
“Người đăng quang hai lần” nhìn cô gái một cách chăm chú. Đó là một thiếu nữ bình thường. Nhan sắc như vậy thì có thể gặp ở hàng trăm cô gái quanh ta. Thậm chí mắt cô ta hơi lác và răng hơi thưa. Cặp mắt cô ánh lên một vẻ đáng yêu nhưng không có gì là đặc biệt. “Ôi, tình yêu đã khiến anh ta mù quáng làm sao!” - Người thầy tự nhủ trong khi nén tiếng cười vào ngực. Ông đứng lên và nói:
- Có thể là anh đúng! Chúc mừng anh đã tìm được ngay gần kề cái mà tôi sẽ còn phải đi tìm ở một nơi nào đó rất xa xôi.
“Người đăng quang hai lần” đi từ làng này sang làng khác, từ thành phố này sang thành phố khác. Ông tìm không mệt mỏi một thiếu nữ mà tạo hóa đã ban cho vẻ đẹp Tuyệt Mỹ để làm người mẫu cho tác phẩm dự thi. Nhưng chưa ở đâu ông gặp.
Đã có lần trên bãi biển ông nhìn thấy một công chúa phương Đông và dừng lại ngắm nàng say sưa như bị thôi miên. Bị choáng ngợp bởi vẻ đẹp của nàng, ông băn khoăn tự hỏi:
- Phải chăng cái Tuyệt Mỹ chính là nàng?
Nhưng ngay lúc đó ông trấn tĩnh lại và bước tiếp một cách quả quyết:
- Ta còn phân vân có nghĩa là còn chưa phải!
Ngày nối nhau qua. Lần ấy ông thu xếp chỗ ngủ qua đêm trên một bãi biển. Thân thể ông mỏi nhừ còn tâm hồn thì tràn ngập một nỗi thất vọng. Có cảm tưởng như không ở đâu và không bao giờ còn tìm được người mà ông cho là Tuyệt Mỹ.
Khi “Người đăng quang hai lần” tỉnh dậy, bình minh đã bừng sáng rực rỡ trên biển xanh. Ông nhìn lên rặng núi. Bỗng quên hết mệt mỏi, ông đứng phắt dậy, từ đỉnh núi tràn ngập ánh mặt trời, một thiếu nữ dáng thon thả, tuyệt đẹp, đầu đội vòng hoa phianca đang bước xuống. Và ngay lập tức, không còn phân vân, do dự, từ sâu trong tâm hồn ông thốt lên:
- Đây rồi! Nàng chính là hiện thân của Tuyệt Mỹ!
Đúng một năm trôi qua kể từ ngày phát động cuộc thi. Quảng trường Lớn thành phố tràn ngập dân chúng, rì rầm, xao động như sóng biển.
Cái chuông bạc nhỏ rung lên.
Tất cả im lặng.
Một cụ già bận áo choàng đỏ bước tới bức tranh của “Người đăng quang hai lần” và trân trọng dỡ tấm vải lụa. Hiện ra trước biển người là một thiếu nữ tuyệt đẹp, đầu đội vòng hoa phianca từ trên đỉnh núi bước xuống trong vầng ánh sáng rực rỡ của bình minh. Tiếng rì rầm nổi lên khắp nơi. Rồi ngay lập tức cả quảng trường lặng phắc.
Bình thản, xinh đẹp tuyệt vời, thiếu nữ nhìn đám đông bằng cặp mắt mở to rực sáng như bầu trời vừa qua cơn dông ban đêm. Không ai và không ở đâu có thể nhìn thấy một vẻ đẹp như vậy. Ánh nhìn của nàng chói chang như ánh mặt trời khiến người ta phải che mắt lại. Khi rời mắt khỏi bức tranh, họ có cảm tưởng như xung quanh bỗng tối lại như vừa rời mắt khỏi mặt trời.
Như có một bóng đen bao phủ khắp quảng trường. Các chàng trai nhìn xéo người yêu, trong lòng tự hỏi: “Sao ta lại có thể yêu một người bình thường đến thế?”. Ông lão chăn dê liếc nhìn vợ mình: Bà ta đã béo xệ, mặt mũi đỏ lựng lên bởi làm lụng và bếp núc. Ông lão nhìn thiếu nữ trong tranh rồi lại nhìn vợ mình. Và điều đáng sợ đã xuất hiện: ông lão giận dữ tự hỏi: “Vì ai mà cuộc đời mình bất hạnh đến vậy?”.
Đám đông lặng ngắt ngắm nhìn một lúc lâu. Họ cùng phải thấm nhập một nỗi buồn lớn lao đang lan tràn khắp quảng trường. Cuối cùng thì cụ già choàng áo đỏ đứng dậy. Khuôn mặt cụ trở nên già nua và trang trọng. Như dồn hết sức lực, cụ bước tới bức tranh thứ hai.
Tấm vải che bức tranh tuột xuống.
Một thiếu nữ ngồi trên tảng đá nhìn đám đông. Đó là Đôrica. Mọi người không tin ở mắt mình nữa. Vâng, đó chính là Đôrica, cô gái mỗi buổi sáng thường đi chợ và mỗi buổi chiều ngồi vắt sữa dê. Hình cô cũng lớn bằng cô gái tuyệt vời xinh đẹp trong bức tranh kia.
- Cô này thì dù có vẽ to hơn thiếu nữ trên đỉnh núi cũng không thể vì thế mà đẹp hơn! - Có tiếng của ai đó nói lớn giọng mỉa mai. Nhiều người cùng bật cười. Có cả tiếng huýt sáo nữa. Nhưng tiếng ồn bắt đầu lắng dần. Những bàn tay cầm đá giơ lên định ném buông thõng xuống. Rồi cả quảng trường bỗng lặng phắc.
Một người nhìn Đôrica và Đôrica nhìn họ. Một chàng trai băn khoăn nói với người bên cạnh:
- Anh biết không? Từ trước đến nay tôi chưa bao giờ nhận ra Đôrica lại đẹp đến vậy!
Rồi anh ta trầm ngâm nói tiếp:
- Thật lạ lùng, nhưng đúng là như vậy đấy! Cô ấy đẹp đến nỗi không thể rời mắt ra được nữa!
Dướn cao lông mày như đang lắng nghe ai, Đôrica nhìn về phía trước. Một nụ cười bỡ ngỡ ngưng đọng trên môi cô cùng với cặp mắt e lệ, bối rối đầy niềm vui trước hạnh phúc lớn lao chợt xuất hiện. Dường như có ai đó thầm lặng yêu cô bỗng cúi xuống bên cô và thầm thì:
- Đôrica! Anh yêu em!
Mọi người im lặng ngắm nhìn họ. Họ quên rằng đó là Đôrica, khuôn mặt hơi rộng, mắt hơi lác, mỗi buổi sáng thường ra chợ.
Mặt trời đã lên cao trên quảng trường. Một luồng ánh sáng tươi vui, ấm áp tỏa ra từ bức tranh làm rạng rỡ xung quanh. Mỗi người nhớ về những giây phút đẹp nhất trong tình yêu của mình. Ánh sáng lấp lánh trên gương mặt Đôrica gợi lại gương mặt người yêu của họ trong những giờ hẹn hò bí mật, những giây phút âu yếm rụt rè đầu tiên, khi bỗng nhiên họ được cảm nhận vẻ đẹp vĩnh cửu ẩn chứa trong mọi người phụ nữ, không ngoại trừ một ai, khiến họ thấy tràn ngập hạnh phúc.
Khuôn mặt của ông lão chăn dê sáng lên. Ông nhìn vợ và mỉm cười:
- Bà nhớ không?... Cạnh giếng nước đó… bà cho dê cùng uống nước… trăng non mọc trên đỉnh núi…
Bà cụ nhìn ông với nụ cười e thẹn. Từ khuôn mặt đỏ lựng, ánh mắt thân yêu từ lâu quên lãng bừng lên bởi thứ ánh sáng vĩnh cửu từ Đôrica. Bằng bàn tay bẩn, ông lão chăn dê lau những giọt nước mắt bất giác ứa ra. Chính ông là người đầu tiên đã kêu lên từ chỗ đứng của mình:
- Họa sĩ trẻ là Người đăng quang lần thứ ba.