Tiết Nhơn Quí Chinh Đông - Tô Chẩn

[tuvi]

Tác giả : Tô Chẩn

Giới thiệu

Tiết Nhơn Quí Chinh Đông" là bộ tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc đã được đông đảo bạn đọc Việt Nam biết đến từ mấy mươi năm qua.

Nội dung truyện nói về đời nhà Đường, lúc vua Đường Thái Tông đang trị vì. Có thể nói đây là thời kỳ oanh liệt nhất của nước Trung Hoa. Bởi dân tộc Hán hùng mạnh đã không những chiếm cứ cả Trung Nguyên mà còn mở mang bờ cõi ngày một rộng lớn.

Tiết Nhơn Quí là một anh hùng áo vải, tài năng xuất chúng, sống trong giới tiểu thương, từ cuộc sống khá giả đi đến suy sụp nghèo khó, bị đời hất hủi phải đem thân đi làm thuê làm mướn kiếm sống. Rồi từ đó mà tiến thân.

Tiết Nhơn Quí đầu quân, giúp vua giúp nước. Chỉ vì sợ một lời dọa mà phải trốn trong bóng tối để Trương Sĩ Quí lợi dụng. Trương Sĩ Quí là kẻ bất tài vô dụng, gian nịnh, hám danh... Từ một chức vụ Tổng binh nhỏ nhoi mà ngoi lên địa vị cao hơn nhờ khéo luồn lọt và cướp công kẻ khác.

Đọc Tiết Nhơn Quí ta thấy được mong ước của người xưa là muốn có một minh quân như vua Đường, có những tôi thần xuất sắc như Từ Mậu Công... và châm biếm kẻ dốt nát như Huất Trì Cung.

Điểm tiến bộ của truyện là ít thần thánh hóa mà có nhiều tình tiết thực tế hơn. Một vài chi tiết có vẻ thần thoại, nhưng đó là lẽ đương nhiên của xã hội phong kiến Trung Hoa còn đè nặng và ước mơ của quần chúng thì bay bổng.

[tuvi]

Hồi 1
Huyện Long Môn, phước tinh giáng thế
Đường Thiên tử mộng gặp hiền thần

Tại đất Sơn Tây, phủ Giáng Châu, huyện Long Môn, có một người là Tiết Hằng, nhà giàu có sanh đặng hai trai, là Tiết Hùng và Tiết Anh. Khi hai gã chừng tuổi thì cha mẹ qua đời, anh em mới cùng nhau phân chia gia tài.

Tiết Anh cưới vợ là Phan Thị, đến tuổi một đêm chiêm bao thấy sao sa xuống bụng, rồi thọ thai sanh đặng một trai, đặt tên là Tiết Lê, tên chữ là Nhơn Quí. Từ sanh ra cho đến tuổi mà không biết nói, vợ chồng Tiết Anh cho là con câm, nên buồn rầu chẳng xiết.

Thuở ấy vua Đường Thái Tôn đi đánh Bắc Phiên về, bá quân vào chầu đủ mặt. Từ Mậu Công quì tâu rằng:

- Đêm qua tôi coi thiên tượng, thấy phía Đông có một đạo hồng quang, tự dưới đất xung lên, giây lâu có đạo hắc quang tự trên trời sa xuống, thiệt là điềm rất xấu! Tôi sợ phía đông có sự can qua.

Thái Tông nói:

- Đêm nay cũng có sự chiêm bao thấy một sự lạ, không hay lành dữ ra sao?

Từ Mậu Công tâu:

- Chẳng hay Bệ hạ chiêm bao thấy chi?

Thái Tông nói:

- Trẫm chiêm bao thấy mình cỡi ngựa ra khỏi dinh, đến một chỗ lạ, bỗng phía sau có một người chạy đến, đội mão đỏ, giáp đỏ, mặt xanh miệng có nanh vuốt, tay cầm Xích đồng đao, cỡi ngựa rượt theo, y muốn giết trẫm. Trẫm kêu cứu giá, chẳng thấy ai, mới giục ngực chạy đại, thấy trước mặt có biển lớn, sóng dậy tứ bề, không đường nào chạy nữa. Lúc đó trẫm kình hãi chạy vòng theo bãi biển, rủi con ngựa bị sa lầy, cất giò không nổi. Đương khi hoảng hốt, xảy có một người đội mão trắng, mặc giáp trắng, tay cầm Phương thiên họa kích chạy đến kêu rằng: "Bệ hạ chớ lo, có tôi cứu giá đây!" Nói rồi đánh với tướng mặt xanh chừng bốn năm hiệp, đâm tướng mặt xanh một kích té nhào, chừng đó trẫm mới an lòng, liền biểu người ấy theo về dinh để phong thưởng quyền tước. Người ấy từ chối rằng: "Tôi còn có việc, chưa thể theo Bệ hạ, để sau này đến sẽ bảo giá!" Nói rồi muốn bỏ đi, trẫm cản lại hỏi thăm tên họ và quê quán thì người ấy đáp rằng: "Tôi có bốn câu thơ, xin đọc Bệ hạ nghe, sẽ biết rõ tên họ và quê quán của tôi." Nói rồi đọc rằng:

Gia trụ diêu diêu nhứt điểm hồng,

Phiêu phiêu tử hạ ảnh vô tông.

Tam tuế hài đồng thiên tượng giá,

Bảo vương khóa hãi khứ chinh Đông.

- Khi đọc xong bài thơ đó rồi liền thấy dưới biển bay lên một con rồng xanh, há mịêng hút luôn người và ngựa người ấy rồi bay mất. Trẫm thấy sự lạ, kinh hãi giật mình thức dậy, mới hay là giấc chiêm bao. Không biết kiết hung thế nào, xin quân sư đoán thử?

Mậu Công tâu:

- Cứ như tôi coi điềm trời, có đạo quang như vậy, ắt có một kỳ chinh chiến gớm ghê, mà do tướng mặt xanh ấy, từ phía đông nổi loạn, trong tướng tá của ta, không có ai địch lại. Vì thế nên sanh khí mới xung lên đến thế, ấy là điềm trời cho biết trước. Nhưng bệ hạ đã tìm đặng vị hiền thần mang giáp trắng đó, thì trừ tướng mặt xanh đó có khó gì!

Thái Tôn nói:

- Đó là điềm chiêm bao, chỉ thấy bóng mà không thấy hình, thì làm sao tìm thấy đặng?

Từ Mậu Công tâu:

- Bệ hạ chiêm bao, chắc có ứng nghiệm, và tôi xem ý trong bốn câu thơ đó thì tên họ quê quán của người ấy có thể rõ đặng.

Thái Tôn hỏi:

- Quân sư đoán ra sao?

Từ Mậu Công tâu rằng:

- Theo câu thơ thứ nhất: Gia trụ diêu diêu nhứt điểm hồng. Chỉ nghĩa là: Mặt trời lặn về hướng Tây, còn một chút điểm đỏ. Chắc người ấy ở đất Sơn Tây. Còn Bệ hạ thấy con rồng há miệng hút người ấy thì chắc quê ở huyện Long Môn. Câu thơ thứ hai: Phiêu phiêu tử hạ ảnh vô tông. Nghĩa là: Trong khi tuyết xuống, mịt mù không biết tông tích nơi đâu. Cứ lấy ý mà suy, thì người ấy chắc họ Tiết. Câu thơ thứ ba: Tam tuế hài đồng thiên tượng giá. Nghĩa là: Đứt con nít ba tuổi, mà giá đáng ngàn lượng. Lấy lý mà đoán, thì người ấy tên Nhơn Quí. Còn câu thứ tư: Bảo vương khóa hãi khứ chinh Đông. Nghĩa là: Người ấy sẽ bảo giá vượt biển qua đánh phía Đông. Việc mộng ứng chẳng sai, xin bệ hạ xét lấy.

Thái Tôn nói:

- Tuy quân sư đoán là hiền thần Tiết Nhơn Quí quê ở huyện Long Môn, song dùng cách gì mà kiếm ra đặng?

Từ Mậu Công tâu:

- Cái đó cũng không khó, xin bệ hạ sai người ra Long Môn tuyển lấy mười muôn binh sĩ, nếu Nhơn Quí đã là người anh hùng, chắc phải đến đầu quân, chừng ấy bệ hạ sẽ phong quan tước, cho đi bảo giá.

Thái Tôn nói:

- Quân sư luận trúng ý trẫm lắm. Vậy các khanh ai khứng lãnh chỉ, ra huyện Long Môn mà chiêu binh?

Phán vừa dứt lời, có Tam thập lục bộ Đô tổng quản, Thất thập nhị lộ Đại tiên phong là Trương Sĩ Quí bước ra tâu rằng:

- Hạ thần xin phụng chỉ.

Thái Tôn dặng:

- Khanh ra đó, nếu có biết Tiết Nhơn Quí thì dâng sớ cho trẫm hay, công ngươi rất trọng.

Trương Sĩ Quí tâu:

- Tôi tưởng Tiết Nhơn Quí là người trong mộng, khó thể tin đặng, chuyện ứng mộng, hiền thần đây có lẽ là rể tôi tên Hà Tôn Hiến chăng?

Thái Tôn hỏi:

- Sao khanh lại biết?

Sĩ Quí tâu:

- Tôi nghe bệ hạ nói hiền thần ấy thì thấy giống in như rể tôi, rể tôi ưa đồ trắng, cũng dùng Phương thiên họa kích, thao lược tinh thông, võ nghệ không ai địch nổi.

Thái Tôn hỏi:

- Rể khanh ở gần đây chăng, hãy dẫn vào cho quả nhơn kiến diện.

Sĩ Quí vâng lệnh, ra dẫn Hà Tôn Hiến vào làm lễ. Nguyên diện mạo Hà Tôn Hiến cũng hơi giống Tiết Nhơn Quí, nên Thái Tôn tưởng là phải. Từ Mậu Công tâu rằng:

- Không phải! Người ấy tên là Hà Tôn Hiến, còn ứng mộng hiền thần là Tiết Nhơn Quí kia, xin đến huyện Long Môn thì gặp.

Thái Tôn nói với Trương Sĩ Quí rằng:

- Hiền thần trong mộng không phải rể khanh, vậy khanh hãy mau đến Long Môn mà chiêu binh.

Sĩ Quí vâng lệnh cùng Hà Tôn Hiến lạy tạ lui ra.

Nguyên Sĩ Quí này, quê ở Lưu Vô Châu, kêu tên là Trương Hướng, tự là Sĩ Quí, cùng Huất Trì Cung về đầu Đường một lượt, Sĩ Quí vốn là người hiểm ác, hay ghen ghét hiền tài. Có sáu người con, bốn trai là: Chí Long, Chí Hổ, Chí Bưu và Chí Bảo, đều võ nghệ bình thường. Còn con gái lớn gả cho Hà Tôn Hiến, con gái thứ dâng cho Hà Thúc Lý đạo tông làm thiếp.

Lúc ấy Chí Long thưa với cha rằng:

- Bệ hạ mộng hiền thần giống in em rể con, nếu ra Long Môn, không có ai là Nhơn Quí, thì công ấy về em rể con, bằng quả có thiệt, chắc công cha con ta bỏ hết.

Sĩ Quí nói:

- Cha cũng nghĩ vậy, nên mới vâng chỉ chiêu binh, bằng thiệt có Nhơn Quí, ta sẽ lén giết đi, rồi dâng sớ nói là không có Nhơn Quí đầu quân thì chắc công ấy về em rể con.

Chí Long khen phải. Rồi đó cha con cùng kéo nhau thẳng ra Sơn Tây.

Nói về Trình Giảo Kim bữa kia đi chầu về qua phủ Sử Đại Nại. Đại Nại mời Giảo Kim vào chơi, dắt vào thơ phòng uống rượu trò chuyện. Xảy nghe tiếng người nói:

- Trình lão đầu, sao dám đến trước mặt ta mà uống rượu?

Giảo Kim nghe nói thất kinh day lên lầu thấy có một người mặt mũi đen sì, gò má bên tả lồi lên, bên hữu lại lõm xuống, mỏ nhọn, mắt dài, mày thô, mắt lộ, tóc rối như tơ vò, mình mặc áo đỏ, tay cầm quạt, với xuống mà đánh Giảo Kim. Giảo Kim đứng dậy hỏi:

- Người này là ai, mà vô lễ như vậy, hiền đệ?

Đại Nại ngó lên lầu nạt rằng:

- Có Trình bá phụ uống rượu với ta, sao mi chẳng lui đi!

Người ấy nghe quở liền đi vào. Giảo Kim hỏi:

- Vậy chớ người nào đó?

Đại Nại thở ra mà đáp rằng:

- Cũng bởi gia môn tôi bất hạnh, mới sanh đặng đồ quái dị như vậy.

Giảo Kim hỏi:

- Người đó là con trai của hiền đệ chăng?

Đại Nại nói:

- Không, nó là con gái nhỏ tôi đó! Bởi mắc bệnh phong điên, nên mới ra thể ấy.

Giảo Kim hỏi:

- Sao chẳng gả chồng đi cho nó?

Đại Nại đáp:

- Đồ yêu quái ấy, ai thèm cưới mà gả, em cũng muốn nó chết đi, cho khỏi oan gia tội báo!

Giảo Kim nói:

- Hiền đệ chớ phiền, để ta làm mai cho một chỗ.

Đại Nại nói:

- Xin đại ca chớ cười, như nhà bần tiện thì không ai dám sánh, còn những nơi phú quí, còn ai muốn rước lấy con quỉ sống ấy làm chi?

Giảo Kim nói:

- Ta làm mai cho chỗ này, không phải bần tiện đâu, mà chính là giàu sang tập ấm công tử kia đó.

Đại Nại cười mà rằng:

- Anh nói thiệt hay nói chơi?

Giảo Kim nói:

- Ta nói thiệt đó, ngày mai sẽ biết.

Nói rồi kiếu về.

[tuvi]

Hồi 2
La Thông cưới vợ dữ hóa hiền
Bắc Tề sai dâng đồ bị cướp

Bữa sau, Giảo Kim vào chầu tâu rằng:

- Bữa trước tôi qua thăm La phủ, La phu nhơn khóc lóc và nói với tôi rằng: "Tiên phụ tôi trước lập được nhiều công lớn, lại vì nước bỏ mình, chỉ sanh đặng chút con. Khi thiên tử bị khốn nơi Bắc phiên, nó lãnh soái ấn đánh Bắc phiên cứu giá. Vì sự giết Đô Lư công chúa mà xúc nộ thanh tâm, bệ hạ cách hết quan chức, lại cấm không cho cưới vợ. Nếu vậy thì tuyệt dòng dõi họ La, xin quan anh làm ơn tâu xin cùng Thiên tử, cho họ La còn chút lửa hương, thì tiên phụ ở chốn suối vàng cũng được đành lòng nhắm mắt." Lời La phu nhơn khẩn cầu thảm thiết, xin bệ hạ rộng dung, mà tha tội cho La Thông nhờ.

Thái Tôn nhận lời. Giảo Kim vui vẻ lạy tạ ra ngọ môn, qua La phủ mà thuật lại việc ấy. La phu nhơn mừng rỡ, Giảo Kim lại đến nói cho Đại Nại hay, để định kỳ nạp sính lễ.

Khi lựa đặng ngày tốt, La phủ dọn dẹp trang hoàng, trương đăng kết thái. Còn Sử tiểu thư thì hết chứng điên khùng, sửa sang trâm cài lượt giắt, coi ra diện mạo phương phi, hình dung yểu điệu. Từ khi về nhà La Thông thì ăn ở khuôn phép, trên thuận dưới hòa, ai cũng cho là sự lạ, đều khen là họ La có phước.

Ngày kia vua Thái Tôn đang cùng bá quan bàn việc nước, xảy có quan Hùynh Môn vào tâu rằng:

- Nay có sứ Bắc Tề đến dâng bửu vật.

Thái Tôn dạy cho vào. Sứ giả vào quỳ trước kim loan mà tâu rằng:

- Tôi là sứ Bắc Tề, tên gọi Vương Bưu vào chầu, chúc thánh hoàng muôn tuổi.

Vua thấy mặt sứ có che miếng lụa, liền hỏi:

- Lang chúa sai người tới dâng vật chi?

Vương Bưu tâu:

- Nước tôi nhỏ mọn, không có vật chi báu, nay chúa tôi dâng ba vật là: một cái Kim Hà bửu quan, một sợi Bạch ngọc đái, và một cái Huỳnh mãng bào.

Thái Tôn hỏi:

- Ba vật ấy để đâu?

Vương Bưu tâu:

- Tội thần đáng muôn chết! Khi tôi lãnh ba món ấy đi qua nước Cao Ly, gặp tướng Nguyên soái của Cao Kiến Trang vương là Cáp Tô Văn thâu đoạt, lại giết hết tung nhơn, còn tôi ba phen cầu khẩn, mới đặng toàn sanh mạng, nó còn nói bệ hạ nhiều câu vô lễ.

Thái Tôn cả giận hỏi:

- Nó nói những chi, ngươi tâu ta nghe thử?

Vương Bưu tâu:

- Cáp Tô Văng nó nói: "Bờ cõi Trung Nguyên nó còn tính đem binh thâu hết, huống chi ba vật nhỏ này." Và nó lại bắt hạ thần, mà thích mấy hàng chữ trên mặt.

Thái Tôn nói:

- Ngươi hãy bước lên đây cho ta coi thử.

Vương Bưu vâng mệnh, đến trước long án, giở miếng lụa lên. Thái Tôn xem thấy mấy hàng chữ như vầy:

Ta là Cáp Nguyên soái, quản ấn Nguyên nhung, rấp muốn đề binh vượt biển, qua thâu đoạt Đường bang, bắt Tần Quỳnh, Kính Đức và Đường chúa Thế Dân. Vậy gởi thơ này, cho các ngươi hay trước.

Thái Tôn xem xong, nổi giận hét lớn mộng tiếng, các văn võ đều kinh hãi. Từ Mậu Công tâu hỏi rằng:

- Bệ hạ coi mặt sứ thần thích những chữ chi, mà nổi giận làm vậy?

Thái Tôn nói:

- Quân sư đến xem thì rõ.

Từ Mậu Công bước lại xem rồi nói rằng:

- Đông Liêu dấy loại, chính ứng vào điềm chiêm bao trước, song trận này dữ lắm, phải chờ tìm đặng hiền thần, sẽ đề binh phạt tội.

Thái Tôn dạy nội thị đem vàng bạc ban cho sứ thần, rồi cho về. Vương Bưu tạ ơn về nước.

Khi ấy Thái Tôn hỏi Từ Mậu Công rằng:

- Phải tìm đặng hiền thần Nhơn Quí mới bình nổi Đông Liêu sao?

Từ Mậu Công tâu:

- Đông Liêu có nhiều tướng kiêu dõng, lại pháp thuật cao cường, không ví như Bắc Phiên ngày trước, phải có Tiết Nhơn Quí mới phá đặng, cho các võ tướng đây, chắc không ai cự lại.

Thái Tôn nghe Mậu Công tâu thì ngẫm nghĩ rồi nói rằng:

- Tần vương huynh bấy lâu khó nhọc, nay tuổi già sức yếu, cầm binh không được nữa. Trẫm coi trong các tướng, chỉ có Huất Trì vương huynh là còn tráng kiện, có thể lãnh được soái ấn đi chinh đông.

Huất Trì Cung nghe vua nói mừng rỡ, quỳ lạy tạ ơn. Tần Thúc Bảo quỳ xuống tâu rằng:

- Huất Trì lão tướng đây, niên kỷ sấp xỉ với tôi, khi trước cùng tôi giao chiến, đánh dư trăm hiệp, bị tôi tám roi hai giản cả thua. Bệ hạ cũng đã thấy, nay bệ hạ chê tôi già yếu, sao cho khỏi bá quan cười chê, xin bệ hạ xét lại.

Khi ấy Trình Giảo Kim cũng muốn dành soái ấn, nên tâu bẩm om sòm. Thái Tôn kêu Giảo Kim mà nói rằng:

- Trình Vọng huynh chớ khá nhiều lời, ta biết Tần vương huynh nhiều năm khó nhọc nên tuổi cao tác lớn, muốn cho an hưởng thái bình. Còn Huất Trì vương huynh sức còn mạnh mẽ, nên ta cho chưởng quản binh quyền.

Tần Thúc Bảo nghe Thái Tôn phán vậy, liền quì tâu rằng:

- Nay bệ hạ chê tôi già yếu, chớ việc chinh đông này tôi coi như trở bàn tay, còn Huất Trì lão tướng, chưa quen binh pháp trận đồ thì lãnh soái ấn làm sao cho đặng?

Huất Trì Cung mỉm cười mà rằng:

- Tôi tuy không phải nhơn tài xuất chúng, song phép cầm binh cũng hiểu đặng một vài, Tần thiên tuế chớ quá khi như vậy!

Thái Tôn nói

- Thôi! Hai vương huynh chớ tranh giành, sẵn ngoài điện kia có con Kim sứ đúc bằng sắt, nặng một ngàn cân. Nếu ai cử nổi đem đến đây, thì được lãnh soái ấn.

Thúc Bảo nghe vua phán, liền kêu Huất Trì Cung mà rằng:

- Người có sức mạnh, hãy ra cử con Kim sứ thử coi?

Kính Đức hăm hở chạy lại, xăn tay áo, ráng hết sức ôm con Kim sứ, đỡ xóc lên vai đi vài bước, thì đỏ mặt tía tai, ráng đi đến trước đến, hai chân rung lâp cập, liền bỏ con Kim sứ xuống mà nói rằng:

- Ta cử Kim sứ, còn đi chẳng đặng xa, e cho Tần thiên tuế cử không nổi!

Thúc Bảo mỉm cười mà rằng:

- Đó! Trước mặt bệ hạ thấy Huất Trì Cung thiệt là vô dụng!

Nói rồi xăn tay áo chạy lại đỡ con Kim sứ lên, song đỡ lên mấy lần cũng không nổi. Thúc Bảo sợ hổ thẹn với bá quan, liền ráng hết sức bình sanh, mới cử lên đặng, mới đi đặng một bước mặt mày đã tái ngắt, ráng đến hai bước huyết trong miệng trào ra, té xỉu xuống đất chết giấc.

[tuvi]

Hồi 3
Cử Kim sứ, Tần Thúc Bảo thổ huyết
Kiến Bạch hổ, Tiết Nhơn Quí lản tài

Khi ấy Thái Tôn thấy Thúc Bảo thổ huyết mà chết giấc, thì thất kinh, liền bước xuống long ngay mà kêu cứu. Các quan cũng đều xúm lại đỡ dậy. Huất Trì Cung thấy con mắt Thúc Bảo trợn trắng thì nói rằng:

- Ta cùng ngươi đều làm việc công, tranh giành chi cho khổ sở như vậy?

Tần Hoài Ngọc thấy cha mình ráng sức thổ huyết mà chết giấc nên nổi nóng, chạy lại đấm bụng Huất Trì Cung một thoi. Huất Trì Cung đương khi bất ý, nên bị đấm té nhào, lòm còm đứng dậy mắng rằng:

- Tao với mày vô can.

Hoài Ngọc lại đấm một cái nữa. Huất Trì nổi giận, bèn đánh Hoài Ngọc một thoi té nhào. Thái Tôn xem thấy nạt rằng:

- Không được ẩu đả như vậy.

Lúc đó Tần Thúc Bảo đã tỉnh lại, Huất Trì Cung bước tới trước nói:

- Ta thiệt là người có tội, đến xin lỗi cùng ngươi.

Thúc Bảo nói:

- Lão tướng sức còn mạnh mẽ, ráng nên giúp nước mà lập công, còn như ta ngày nay, thì thiệt là vô dụng.

Nói rồi vùng sa nước mắt, kêu vua mà tâu rằng:

- Bệ hạ ôi! Nay tôi thiệt vô lực, e chẳng sống đặng mấy ngày, xin bệ hạ hãy nán lại ít bữa, như tôi đi chinh đông chẳng đặng, sẽ có lời dặn dò và giao ấn soái lại cho Huất Trì. Nếu bệ hạ chẳng nhận lời, tôi xin thác tại trước Kim giai chớ chẳng chịu về phủ.

Thái Tôn nói:

- Soái ấn còn ở nơi vương huynh, vậy vương huynh cứ an lòng về dinh mà bảo dưỡng.

Thúc Bảo liền kêu Hoài Ngọc đỡ về phủ.

Lúc ấy quân sư Từ Mậu Công tâu rằng:

- Nay trong kho lương thảo còn ít, xin bệ hạ cho một người đi các tỉnh đốc lương, và sai người mẫn cán đến Sơn Đông làm 1000 chiếc chiến thuyền để dự kỳ chinh chiến.

Thái Tôn liền hạ chỉ cho Giảo Kim đi các tỉnh đốc lương, còn Vương Quân Khá đốc làm chiến thuyền. Hai người lãnh mệnh ra đi.

Nói về chuyện Tiết Nhơn Quí, đến năm mười lăm tuổi mà chưa biết nói. Đêm kia ngủ trong phòng, chiêm bao thấy cọp trắng thì thất kinh la lớn, từ ấy mới nói đặng. Rạng ngày nhằm lễ ngũ tuần hạ thọ của cha mẹ. Nhơn Quí ra lạy mừng, và chúc cho cha mẹ: "Phước như Đông Hải, thọ tỷ Nam Sơn." Vợ chồng Tiết Anh thấy con nói đặng thì mừng rỡ mười phần. Kế được mấy ngày, vợ chồng Tiết Anh đều lâm bịnh chết hết. Nhơn Quí tống tán cho cha mẹ, rồi mới tụ tập anh em rước thầy về dạy học nghề văn nghiệp võ.

Nhơn Quí vốn có sức mạnh và thông minh lanh lợi, nên chẳng bao lâu mà văn võ đều làu thông, thao lược gồm đủ, song vì chi tiêu quá độ, và không có nghề chi, mà mỗi ngày ăn một đấu năm thăng gạo, nên gia sản chẳng bao lâu đã về tay kẻ khác, đến nổi không chốn gởi mình, phải đến ở một hang núi, gạo ăn không đủ, lại gặp tiết mùa đông đói rét rất khổ sở.

Một bữa Nhơn Quí trực nhớ ra mà nghĩ rằng: "Ta có một người bà con nhà giàu có lắm, chi bằng ta đến đó mà gởi mình." Nghĩ rồi bèn sửa soạn qua nhà Tiết Hùng. Khi đến nhà, thấy mấy tên gia đinh đứng trước cửa. Mấy người ấy thấy Nhơn Quí ăn bận rách rưới thì nạt mắng mà đuổi đi. Nhơn Quí nổi giận mà mắng rằng:

- Đồ cẩu trư không có mắt hay sao? Ta đây là cháu gia chủ bây, bây mau vào bẩm.

Mấy người ấy không đi. Nhơn Quí xô cửa bước vào, thấy Tiết Hùng đang ngồi ở sảnh đường. Nhơn Quí quì mà thưa rằng:

- Cháu đến ra mắt, kính chúc bác bình an.

Tiết Hùng làm lãng hỏi rằng:

- Mày là người nào, lại kêu ta bằng bác?

Nhơn Quí thưa:

- Cháu là Tiết Lễ đây.

Tiết Hùng mắng rằng:

- Đồ súc sanh. Khi cha mẹ mày chết, để lại gia tài hàng trăm vạn, mày không chịu mần ăn gì, chỉ phá tán cho hết, nay còn mặt mũi nào đến ra mắt ta?

Nhơn Quí nói:

- Cháu gặp cơn nghèo túng, đến thưa cùng bác, mượn ít đấu gạo về ăn cho đỡ đói.

Tiết Hùng lại mắng rằng:

- Trước mày chỉ lo bề cung mã, không tính toán mần ăn, bây giờ túng đói, sao chẳng theo nghề cung mã ấy mà nhờ?

Nhơn Quí nói:

- Bác đừng khinh nghề cung mã, bao nhiêu anh hùng hào kiệt trong thiên hạ đều do đó mà được hiển vinh, cháu nay tinh thông võ nghệ, bây giờ tuy nghèo túng, biết đâu có lúc làm nên.

Tiết Hùng nổi giận mắng rằng:

- Bộ mày chỉ có chết đói dọc đường, còn dám kể chuyện công hầu khanh tướng. Thôi mày đi đi, tao không nhận mày kêu tao bằng bác nữa.

Nói rồi sai gia đinh đuổi ra khỏi cửa. Nhơn Quí nổi giận mà than rằng:

- Tình nghĩa cháu bác với nhau, ai dè lại tệ bạc quá như vậy!

Nói rồi bỏ đi, vừa đi vừa nghĩ rằng: "Nay ta về Sơn huyệt, cũng bằng chết đói mà thôi, chi bằng thác tại đây cho rảnh." Đang suy nghĩ bỗng thấy dưới chân núi có một cây đại thọ, Nhơn Quí ngồi khóc một hồi, rồi lấy dây treo lên cây mà thắt cổ.

[tuvi]

Hồi 4
Gặp cơn cùng, Tiết Nhơn Quí làm thuê
Thương kẻ khó, Liễu Kim Huê cho áo

Nói về Nhơn Quí thắt cổ trên cây đại thọ, song chưa tới số nên lại gặp cứu tinh.

Khi ấy vợ chồng Vương Mậu Sanh đi buôn bán về tới đó, thấy có người treo cổ trên cây liền lật đật mở xuống, để nằm trên tảng đá, vợ chồng xúm lại kêu réo, giây lâu Nhơn Quí mở mắt ra mà hỏi rằng:

- Chẳng hay người ở đâu đến cứu tôi?

Mậu Sanh thấy Nhơn Quí tỉnh rồi thì mừng rỡ, liền đỡ ngồi dậy mà nói rằng:

- Ta là Vương Mậu Sanh, vợ là Mao Thị, nhơn đi buôn bán về ngang đây thấy người thắt cổ thì đến cứu, vậy chớ người vì cớ gì mà lại liều mình như vậy?

Nhơn Quí liền thuật hết các việc cho vợ chồng Mậu Sanh nghe.

Mậu Sanh nói:

- Bác giàu có mà quá tệ như vậy. Thôi, người theo ta về nhà, đặng ta tặng ít đấu gạo mà dùng.

Nhơn Quí tạ ơn, rồi theo vợ chồng Mậu Sanh.

Khi đến nơi, Mao Thị nấu nước trà mang ra, Mậu Sanh mời Nhơn Quí uống mà hỏi rằng:

- Tôi nghe khi lịnh tôn qua đời, gia sản để lại nhiều lắm, làm sao mau hết như vậy?

Nhơn Quí rơi lệ, thuật lại các việc nuôi thầy học tập văn võ cho Mậu Sanh nghe, và nói rằng:

- Tôi nay tuy võ nghệ tinh thông, song anh hùng mà không có chỗ dụng!

Mậu Sanh nói:

- Đã hay nghề văn võ, lo chi không vinh hiển có ngày.

Nói rồi đi xuống bếp, biểu vợ làm cơm thết đãi. Lúc ấy Mao Thị ngó thấy Nhơn Quí diện mạo khôi ngô, quan tinh xuất hiện, thì chắc sau có làm đến công hầu khanh tướng chớ chẳng không, liền nói với chồng rằng:

- Xin phu quân hãy cùng Nhơn Quí kết làm anh em, nếu sau người thành đạt vợ chồng ta cũng có phần nhờ.

Vưong Mậu Sanh khen phải. Liền lên ngỏ ý với Nhơn Quí. Nhơn Quí mừng rỡ mà rằng:

- Tôi cám ơn tình ân nhân chiếu cố, đâu dám chẳng vâng lời.

Khi ấy Mậu Sanh đặt hương hoa ở trước bàn thờ Quan thánh, rồi hai người cùng vào lạy, kết làm anh em. Vương Mậu Sanh 29 tuổi làm anh, còn Nhơn Quí 24 tuổi làm em. Hai người thề nguyện xong rồi, Nhơn Quí thi lễ kêu Mậu Sanh bằng anh, và Mao Thị là chị dâu. Giây lâu Mao Thị dọn cơm rượu, Mậu Sanh mời Nhơn Quí uống rượu rồi ăn cơm. Mậu Sanh thấy Nhơn Quí ăn mạnh quá, mình mới ăn đặng một chén, mà Nhơn Quí hết sáu bảy chén, mới nhịn để nhường cả cho em. Mậu Sanh thấy Nhơn Quí ăn hết cơm, thì cả đẹp mà khen rằng:

- Hiền đệ ăn đặng như vậy, chắc là tay lương tướng của nước nhà.

Nói rồi hối vợ dọn thêm cơm cho Nhơn Quí ăn. Nhơn Quí nghĩ thầm rằng: "Mình ăn nhiều quá e anh chị mích lòng, để ta ra về chắc có tặng một vài đấu gạo, chừng ấy về Sơn huyệt sẽ nấu thêm mà ăn cũng được." Nghĩ rồi liền cản mà rằng:

- Thôi! Tôi ăn uống đã vừa rồi.

Trà nước xong xá, liền tạ ơn vợ chồng Mậu Sanh để xin về. Mậu Sanh đưa ra một bọc gạo mà nói rằng:

- Đây, anh còn một đấu hai thăng gạo, em mang về ăn đỡ, mai mốt có thiếu, sẽ lại lấy nữa.

Nhơn Quí liền cầm gạo từ tạ ra về. Ngày ấy về nấu thêm một đấu nữa ăn hết, chỉ còn lại hai thăng, sáng hôm sau lại đến sớm. Mậu Sanh hỏi:

- Em có việc chi mà đến sớm vậy?

Nhơn Quí nói:

- Tôi lại tạ ơn ca ca và tẩu tẩu.

Mậu Sanh hỏi:

- Hôm nay em còn bao nhiêu gạo?

Nhơn Quí đáp:

- Ngày hôm qua ăn hết một đấu, chỉ còn lại hai thăng mà thôi.

Vương Mậu Sanh nghĩ thầm rằng: "Ngày hôm qua ở đây ăn năm thăng, lại về ăn một đấu nữa, sao mà ăn khỏe quá vậy?"

Khi ấy Mao Thị nói với chồng rằng:

- Đây còn một đấu gạo, xin đưa cho thúc thúc đem về.

Mậu Sanh nói:

- Vậy thì hay lắm!

Liền mang gạo ra đưa cho Nhơn Quí, Nhơn Quí tạ ơn ra về.

Từ đó, Mậu Sanh thường chu cấp cho Nhơn Quí đến nổi đồ trong nhà đều bán hết mà Nhơn Quí ngày ngày vẫn đến lấy gạo. Lúc ấy túng quá, mới đi hỏi thăm kiếm chỗ đặng cho Nhơn Quí làm ăn. Đi về vừa gặp Nhơn Quí đến hỏi gạo. Mậu Sanh nói:

- Đi cách đây chừng 30 dặm có nhà Liễu viên ngoại, đương khởi sự làm đại thính đường, còn thiếu ít tiểu công, anh đã xin giùm em, em nên đến đó mà làm.

Nhơn Quí nói:

- Tôi đâu phải là thợ, đâu biết việc làm nhà?

Mậu Sanh nói:

- Việc làm nhà đã có thợ, em chỉ khiêng gỗ, vác gạch, bưng ngói mà thôi.

Nhơn Quí nói:

- Vậy thì tôi làm đặng, song không biết có đủ ăn không?

Mậu Sanh nói:

- Chẳng những là đủ cơm ăn, lại có tiền công nữa.

Nhơn Quí mừng rỡ chịu đi. Mậu Sanh dắt Nhơn Quí đến Đại viên trang, liền bước vào xin cho Nhơn Quí làm tiểu công nhơn. Châu trượng đầu nói:

- Tốt lắm! Ta đang còn thiếu một ít tiểu công nhơn.

Mậu Sanh nói với Nhơn Quí rằng:

- Thôi em ở đây để ta về kẻo tối.

Khi ấy Nhơn Quí lớ sớ, kế bữa gặp bữa ăn cơm, Nhơn Quí bước lại ngồi bên Châu Trượng đầu mà ăn. Châu trượng đầu thấy Nhơn Quí ăn thì thất kinh mà nghĩ thầm rằng: "Người này dùng không đặng, để chờ Mậu Sanh lại đây, ta sẽ giao cho đem về." Ăn cơm rồi, các người đều đi làm công việc hết. Nhơn Quí hỏi Châu trượng đầu rằng

- Tôi đi làm việc gì bây giờ?

Trượng đầu nói:

- Ngươi ra mé sông, kéo cây với người ta.

Nhơn Quí liền đi, ra đến bờ sông thấy hai ba mươi người đương ở dưới nước buộc một dây mà kéo, la ó vang trời. Nhơn Quí cười nói rằng:

- Lũ này vô dụng, mỗi người kéo một cây cũng nổi, có đâu lại hai ba mươi mà kéo một cây không lên?

Mấy người đồng nói rằng:

- Mày là đồ điên khùng, cây gỗ lớn vậy mà một người kéo nổi được sao?

Nhơn Quí nói:

- Để ta xuống kéo cho mà coi.

Nói rồi liện lội xuống, hai tay dỡ một cây lên vai, hai bên nách lại kẹp thêm một cây nữa, mà chạy lên như không. Các người ấy thấy vậy đều lắc đầu lè lưỡi mà nói:

- Cả bọn ta kéo một cây không nổi, mà người này một mình vác nổi ba cây, thiệt là mạnh quá, thôi ta để việc này lại cho y, về nhà làm việc khác.

Nói rồi kéo nhau về, Nhơn Quí vác không đầy một giờ, mà đặng hơn hai trăm cây. Châu trượng đầu thấy vậy khen rằng:

- Sức một người mà làm công việc hơn ba bốn mươi người, nên ăn mạnh thế cũng phải!

Từ đó, những việc nặng đều giao cho Nhơn Quí làm hết.

Kế đến hạ tuần tháng chạp khí trời lạnh lẽo, lại gần đến tết, ai cũng có ý muốn về. Châu trượng đầu liền vào thưa với viên ngoại rằng:

- Lúc này lạnh lắm, và gần đến tết, nên bọn tôi xin về.

Viên ngoại nói:

- Như có về, phải cắt một người ở lại coi cây cối kẻo sợ thất lạc.

Châu trượng đầu vâng lời ra ngòai hỏi rằng:

- Ai muốn ở lại đây coi cây?

Nhơn Quí nói:

- Tôi xin ở lại.

Kế Liễu vương ngoại bước ra. Châu trượng đầu thưa:

- Tôi để Tiết Lễ ở lại, không biết viên ngoại có khứng cho ăn cơm không?

Liễu viên ngoại nói:

- Được, để ta cho ăn cơm.

Mấy người tạ từ viên ngoại ra về.

Còn Nhơn Quí ở lại, chạy vào trong bếp, thấy có tám chín mươi người đàn bà đương lo việc cơm nước. Nhơn Quí bước lại thi lễ. Các người đồng hỏi:

- Có phải người là người của Châu trượng đầu để ở lại coi cây chăng?

Nhơn Quí đáp:

- Phải!

Mấy người biểu Nhơn Quí cùng mấy người ngồi lại ăn, ăn cũng nhiều như mọi bữa, song nhà giàu chẳng biết bao nhiêu là nhiều ít, ai ăn no đủ thời thôi. Mấy người ấy đồng nói:

- Người ăn nhiều chăc có sức mạnh, hãy giúp đỡ các công chuyện cho chúng ta.

Nhơn Quí vâng lời. Từ đó ban ngày thì gánh nước giã gạo, bửa củi và làm giúp các việc nặng nhọc, tối lại trở về thảo xá coi cây.

Nói về Liễu viên ngoại sanh đặng hai người con, một trai một gái, con trai tên Liễu Đại Hồng, con gái tên là Liễu Kim Huê, tuổi vừa đôi tám, diện mạo đoan trang. Lúc ấy Đại Hồng đi chơi huyện Long Môn về ngang qua, thấy Tiết Lễ quần áo tả tơi, thì nghĩ thầm rằng: "Tuyết lạnh như vậy, mà người mặc có một cái áo rách thì chịu sao cho nổi?" Nghĩ rồi bèn cởi cái áo dương bì của mình ra, kêu Nhơn Quí lại cho. Nhơn Quí lãnh áo tạ ơn.

Bữa sau, nhơn viên ngoại đi chơi, Điền Thị (vợ của Liễu Đại Hồng) và Kim Huê bèn rủ nhau ra nhà mới coi chơi. Đến nơi, hai người vừa bước vào trong, xảy thấy trong xưởng cây có đạo bạch quang sung lên, ào ào như gió, lại thấy một con cọp trắng, ở trong xưởng chạy ra chụp tiểu thơ. Điền Thị thất kinh, bèn kéo tiểu thơ mà chạy. Ra khỏi ngoài ngó lại thì không thấy chi hết. Điền Thị lấy làm lạ nói rằng:

- Hồi nãy rõ ràng là bạch hổ nhảy ra trước mặt cô nương, sao bây giờ lại không thấy?

Kim Huê nói:

- Mình thấy vật kỳ quái, mà không hay họa phước thế nào?

Điền Thị nói:

- Không biết Tiết Lễ có ở trong xưởng không mà cọp trắng lại ở trong đó chạy ra? Vậy ta hãy đến coi thử.

Hai người đi đến xưởng cây thấy Tiết Lễ nằm ngủ. Hai chị em lấy làm lạ rồi ra về. Khi Kim Huê ra về thì nghĩ thầm rằng: "Trong xưởng có người ngủ sao bạch hổ lại ở đấy nhảy ra, và ta coi người nằm ngủ đó mặt mũi phương phi, hình dung tuấn tú, chắc không phải người thường, sau cũng làm nên bực công hầu vương tướng nên mới có tướng tinh hiện đó, và cùng ta chắc cũng có duyên cớ chi đây nên mới nhào vào mình ta mà chụp." Trong bụng nghĩ vậy nên buồn mà lại vui vui.

Đêm ấy tuyết nhiều, nên lạnh lắm. Kim Huê tưởng đến người ở trong xưởng trăm bề lạnh lẽo, thì trong dạ cảm thương, bèn tính lấy một cái áo tặng cho người làm ơn. Nghĩ rồi đợi a hườn đi ngủ hết, mới lén soi đèn mở rương lấy một cái áo, chẳng ngờ có trận gió thổi tới, làm tắt mất đèn thành tối om, không còn thấy gì cả. Kim Huê rờ lấy một cái áo, đem đến chỗ thơ phòng, liện xuống cho Nhơn Quí rồi về phòng đi ngủ.

Rạng ngày Nhơn Quí ngủ dậy, thấy bên mình có một cái áo cẩn thân, thì lấy làm lạ mà nghĩ rằng: "Lạ thiệt, có lẽ Hoàng thiên ban cho ta đây chăng?" Nghĩ rồi lạy tạ trời đất, mới mặc áo ấy vô trong, mà mặc cái áo dương bì ra ngoài.

Còn Liễu Kim Huê cũng không biết là mình đã lấy lầm phải cái áo Đại Hồng cẩn thân, nên cứ yên lòng nằm ngủ.

[tuvi]

Hồi 5
Viên ngoại quá giận toan sự giết con
Đại Hồng thương em lập mưu cứu thoát

Từ khi Nhơn Quí có cái áo ấy, thành được no ấm, thì mừng rỡ vô cùng.

Ngày kia Viên ngoại dậy sớm ra ngoài, thấy tuyết đóng đầy sàn, bèn kêu Nhơn Quí khiến lấy chỗi quét tuyết. Khi ấy Nhơn Quí dọn dẹp hồi lâu, trong mình nóng nực nên cởi bớt áo dương bì ngoài ra, thành bày cái áo Đại Hồng cẩn thân ra ngoài. Liễu viên ngoại ngó thấy thì nổi giận mà nghĩ thầm rằng: "Năm trước ta qua đất Liêu Đông thấy hai cái áo Đại Hồng lãng tử này là vật rất báu, nên mua về cho con dâu và con gái, nội ở đây không ai có. Vả Tiết Lễ là người nghèo nàn làm sao sắm đặng vật ấy, rõ ràng là của nhà ta, nếu nó ăn cắp, lẽ đâu dám mặc như vầy, chắc bởi dâu con, có đứa nào bất chánh, ta phải vô tra hỏi cho biết."

Viên ngoại vô nhà, kêu gia đinh lấy một sợi dây, một cây đao và một chén thuốc độc, đem ra lập tức. Gia đinh thất kinh không hay là việc gì, nhứt diện chạy báo cho Viện Quân hay. Viện Quân nghe hoảng kinh, liền kêu Liễu Đại Hồng cho hay việc ấy, rồi đồng chạy ra mà hỏi rằng:

- Có việc chi ông giận dữ vậy?

Viên ngoại nói:

- Chẳng phải hỏi, đợi một chút thì rõ.

Nói rồi sai bốn đứa a hườn qua phòng Điền Thị biểu đem cái áo Đại Hồng cẩn thân ra trình. Giây phút Điền Thị đem áo ấy ra trình. Viên ngoại cho cất đi, rồi lại biểu lên phòng tiểu thơ. Nữ tỳ vâng lịnh đi liền.

Nói về Liễu Kim Huê thấy cha truyền mang áo Đại Hồng đến trình liền lật đật mở rương, kiếm chẳng thấy áo hồng y đâu thì thất kinh, mà nghĩ thầm rằng: "Hồi khuya trời gió tắt đèn, có khi ta lấy lộn hồng y mà cho Tiết Lễ, chắc gia gia ta thấy y mặc, nên mới tra xét đến áo này đây." Bỗng lại thấy hai đứa nữ tỳ lên giục nữa. Tiểu thơ sợ hãi không dám xuống. Viên ngoại chờ lâu không thấy, thì hò hét như sấm mà nói rằng:

- Thôi rồi, thôi rồi, thiệt gia môn bất hạnh, nên mới đến nỗi này.

Viên Quân nói:

- Ông để rồi con nó đem xuống, làm gì mà gấp dữ vậy vậy?

Viên ngoại nói:

- Mụ có biết gì mà xen vô đó, bởi mẹ thế kia mới sanh con làm vậy, làm bại hoại gia phong, nó đã đem áo hồng y tặng cho tình nhơn của nó rồi mà mụ còn chưa biết.

Viện quân nghe nói thất kinh, liền chạy lên lầu kêu tiểu thơ mà nói rằng:

- Sao con không đem áo hồng y ra cho cha con coi, thì phải khốn bây giờ.

Liễu Kim Huê khóc mà nói rằng:

- Mẹ ôi! Xin mẹ cứu tính mạng cho con.

Nói rồi thuật hết lại các việc cho mẹ nghe. Viện Quân nghe con nói thì thất kinh mà rằng:

- Con tuy lấy lòng từ thiện mà cho áo người song nay cha con đương lúc hành hung, mẹ nói làm sao cho đặng, vậy con phải ở trên này mà trốn.

Còn Viên ngoại thấy sai lấy áo hai ba lần mà không thấy đem xuống thì hét lớn rằng:

- Chuyện này nín lặng đi không đặng.

Liền đứng dậy đi lên lầu. Liễu Đại hồng cản lại mà rằng:

- Xin gia gia bớt giận, để cho mẫu thân con đem tiểu muội xuống.

Viên ngoại mắng rằng:

- Đồ súc sanh, sao dám ngăn cản ta?

Nói rồi chạy lên lầu nạt rằng:

- Đồ tiện tỳ, sao không xuống cho ta hỏi?

Viện Quân nói:

- Xin ông bớt giận, để tôi nói cho mà nghe.

Viên ngoại nói:

- Nó dám đem hồng y mà tặng cho tình nhơn của nó, đồ súc sanh như vậy, còn để nó làm chi?

Nói rồi chạy lại, nắm cánh tay Viện Quân, xô một cái té nhào. Kim Huê chạy không kịp, bị viên ngoại nắm đầu kéo xuống. Viện quân cũng chạy theo. Viên ngoại đem Kim Huê đến sảnh đường xô té xuống đát, rút roi vừa đánh vừa mắng:

- Đồ tiện tỳ, sao dám tư tình với Tiết Lễ, làm bại hoại gia phong?

Nói rồi chân đập tay đánh. Kim Huê chịu không nổi kêu rằng:

- Gia gia ôi! Xin thương con, chuyện này oan ức lắm!

Viện Quân thấy đánh, nóng ruột chạy lại can. Liễu Đại Hồng cũng chạy lại thưa rằng:

- Gia gia ôi! Xin đừng cố chấp em con mà tội nghiệp!

Viên ngoại mắng rằng:

- Đồ súc sanh! Chớ khá nhiều lời.

Điền Thị cũng quì xuống mà thưa rằng:

- Xin công công xét lại, kẻo oan uổng cho cô nương, vả Tiết Lễ là người bần cùng, có lẽ nào lại tư tình như thế, chẳng qua là thấy kẻ nghèo nàn rách rưới, thì phát lòng từ thiện mà cho áo đó thôi, xin công công mở lượng.

Viên ngoại mắng rằng:

- Mi biết chuyện gì, dám ra đây mà nói.

Lúc đó có người chạy ra thuật chuyện ấy cho Nhơn Quí nghe. Nhơn Quí hoảng kinh, lại nghi trong nhà có tiếng khóc lóc om sòm, bèn lật đật quăng chổi mà chạy mất.

Nói về Liễu viên ngoại, quá giận chỉ muốn giết tiểu thơ cho khuất mắt, nên ra tay dập liễu vùi hoa, cả nhà can cũng không được. Xảy có gia đinh đến thưa rằng: "Lý viên ngoại bên Tây thông có việc cần mời ông ra nói chuyện." Viên ngoại nghe có khách, thì đứng đậy và nói với vợ rằng:

- Ta giao cho mụ đem tiện nhân này ra đằng sau, đợi cho ta nói chuyện rồi vào sẽ xử tử, bằng để trốn đi, mụ phải thế mạng.

Nói rồi đi ra, khi ấy Viện Quân mới đỡ Kim Huê dậy, rồi đem lại chốn trú phòng. Kim Huê khóc mà thưa rằng:

- Mẫu thân, nay gia gia muốn giết con thiệt, tưởng khó thoát rồi.

Đại Hồng nói:

- Nếu mẫu thân muốn cứu tiểu muội, thì phải đưa ra cửa sau trốn đi mới được.

Kim Huê nói:

- Ca ca ơi! Em từ nhỏ chưa từng ra khỏi cửa, nay biết trốn đi đâu?

Đại Hồng liền kêu Nguyện má má mà dặn rằng:

- Xin bà lãnh em tôi đi trốn, hãy nuôi dưỡng cho tử tế, đợi gia gia tôi hồi tâm, tôi sẽ đền đáp nghĩa cho bà.

Nguyện má má vâng chịu. Viện Quân liền chạy vào phòng, lấy 300 lượng bạc giao cho tiểu thơ. Tiểu thơ lạy mẹ và anh chị rồi theo Nguyện nhũ mẫu ra cửa sau chạy trốn. Nguyện nhũ mẫu lại hỏi rằng:

- Nếu viên ngoại cho người truy nã, thì tính làm sao?

Đại Hồng nói:

- Bà cứ an tâm, lãnh tiểu thơ ra đi.

Khi tiểu thơ đi rồi. Đại Hồng mới nghĩ ra một kế, liền nói nhỏ với mẹ rằng: "Bây giờ làm kế như vầy... thì gia gia không sai người theo bắt." Viện Quân nghe theo, liền lên sai a hườn đem một cục đá lớn để ở miệng giếng, và dặn phải y kế mà làm, a hườn vâng mệnh.

Đến khi viên ngoại vào, truyền vào trong dẫn tiểu thơ ra, a hườn liền xô cục đá xuống giếng một cái đùng, rồi kêu la ầm ĩ. Viện Quân giả bộ chạy ra kêu khóc: "Con ơi! Mạng con sao ngắn ngúi như vậy, khiến cho mẹ đau lòng, nát ruột con ơi." Điền thị cũng làm bộ kêu khóc: "Cô nương ơi, em ơi... hu hu... hu hu." Các a hườn đều bưng mặt khóc. Đại Hồng giả bộ nói: "Thôi chớ than khóc, phải tìm cách mà cứu cho mau." Nói rồi đi kiếm cây, dò tìm mà vớt lên. Khi ấy Liễu viên ngoại ở trong nhà nghe mỗi tiếng đùng, như có người té xuống giếng, lại nghe tiếng kêu khóc om sòm, tưởng là con gái đã nhảy xuống giếng mà tự vẫn rồi liền ra xem, thấy Đại Hồng đang lấy cây quơ kiếm. Viện ngọai nạt lớn mà rằng:

- Súc sanh, nó chết thì thôi, còn quơ kiếm làm gì?

Viện Quân giả bộ làm lung mà hét lớn rằng:

- Lão tặc, phải trả con cho ta.

Nói rồi xăm xăm chạy lại mà kéo viên ngoại. Viên ngoại nổi giận đứng đậy, kêu a hườn nói:

- Bây phải vác gạch đá mà lấp giếng cho mau.

A hườn vâng lệnh, giây phút lấp đáy giếng. Đại Hồng khóc mà nói rằng:

- Gia gia nỡ lòng nào mà bức em con đến thế?

Viện Quân cũng nói:

- Lão tặc! Đã bức tử con ta, lẽ phải lấy quan tài tẩm liện mà tống tán tử tế, có đâu lại làm một cách thảm thương như vậy?

Kêu khóc một hồi, rồi kéo nhau vô nhà.

Nói về Tiết Nhơn Quí từ khi chạy trốn, lại còn sợ nỗi người nhà đuổi bắt, ráng sức chạy 20 dặm, ngó thấy trước mặt có một tòa miếu võ, thì nghĩ rằng: "Để ta chạy đến đó nghỉ chân rồi sẽ đi cũng đặng." Nghĩ rồi chạy thẳng vào miếu.

[tuvi]

Hồi 6
Gặp thời may, Nhơn Quí cưới vợ
Vì lánh nạn, tiểu thơ gá duyên

Nói về Nguyện nhũ mẫu mang Kim Huê chạy trốn, đi chưa được mấy dặm đã mỏi mệt quá chừng, khá thương cho tiểu thơ, đào tơ liễu yếu, chưa từng ra khỏi khuê môn, nay đường bộ xông pha nên hai chân đau rát, mặt mũi đỏ phừng. Ráng chạy một hồi nữa, Kim Huê kêu nhũ mẫu mà nói rằng:

- Ta đi không đặng, xin hãy tạm nghỉ cho bớt mỏi đã.

Nhủ mẫu ngó trước mà nói:

- May lắm, trước mặt có miếu Đông Cô kia, hãy chạy ráng tới đó sẽ nghỉ.

Hai người cùng ráng đi một hồi nữa. Lúc ấy Nhơn Quí nghỉ trong miếu sắp ra đi, xảy thấy hai người đàn bà xăm xăm chạy đến thì nghĩ thầm rằng: "Có khi người nhà Liễu viên ngoại theo bắt ta đây."

Nói rồi chạy trở vô miếu chui xuống dưới gậm thần tượng mà nằm.

Khi ấy Liêu Kim Huê cùng Nguyện nhũ mẫu vào miếu, thấy bốn phía không ai. Nguyễn nhũ mẫu mới nói với tiểu thơ rằng:

- Tiểu thơ có lòng từ thiệt, thấy Tiết Lễ nghèo nàn lạnh lẽo, nên động lòng thương mà cho áo, chẳng dè lầm phải cái hồng y, đến nỗi lão gia ngó thấy, tưởng tiểu thơ có tư tình, nên mới ra nỗi nước này, nay tôi cùng tiểu thơ đi lánh nạn, song không có bà con thân thích, thì biết trú vào đâu?

Kim Huê nói:

- Tại tôi làm cho nhũ mẫu cũng phải cực, như tôi có thác cũng cam lòng, khá thương cho Tiết Lễ là người vô can, cũng vì tôi mà mang họa, không biết có trốn khỏi đặng chăng?

Hai người cùng nhau bàn bạc, Nhơn Quí ở dưới bàn thần tượng nghe đặng rõ ràng thì nghĩ thầm rằng: "Té ra tiểu thơ thấy ta cơ hàn thì thương xót mà cho áo nên lụy đến thân, mà ra cực khổ như vậy, thôi để ta ra lạy tạ ơn người, dầu có thác nữa, ta cũng đành chịu." Nói rồi chui ra, quì trước mặt tiểu thơ mà nói rằng:

- Tiểu thơ thương kẻ nghèo nàn mà cho áo, vì tôi không rõ, nên tôi mặc ra ngoài để cho lão gia ngó thấy mà làm lụy đến tiểu thơ, đều là tội tôi cả, xin tiểu thơ dung thứ.

Kim Huê thấy Nhơn Quí quì trước mặt mình mà nói thì hổ thẹn mười phần. Nhũ mẫu liền đỡ Nhơn Quí dậy mà hỏi rằng:

- Quan nhơn quê quán ở đâu?

Nhơn Quí thưa:

- Tiểu tử ở Tiết gia trang, vì cha mẹ mất sớm, gia tài tan hết, nghèo khổ vô cùng, nên mới phải đem thân đi làm mướn, không dè lại làm đến họa này.

Nguyện má má nói:

- Việc này cũng vì tiểu thơ thương quan nhơn lạnh lẽo, nên mới sanh ra cực khổ chừng này, nay không chỗ dựa nương, may gặp quan nhơn đây, xin đưa bọn ta về Sơn huyệt tạm ở ít ngày, đợi chừng việc an, sẽ đền ơn ấy, có đặng cùng chăng?

Nhơn Quí thưa:

- Tôi mang ơn tiểu thơ rất lớn, dẫu khô xương nát thịt cũng chưa đủ báo đền, song tôi nhà cửa không có, giường chiếu cũng không, một mình ở nơi hang hổ, tôi e tiểu thơ khó bề chịu đặng. Vả kẻ qua người lại, lo cho miệng thế gian, xin tiểu thơ xét lại.

Nhũ mẫu nói:

- Quan nhơn phân rất phải, song hiện nay tiểu thơ không chốn nương thân, vậy cũng phải tùy quyền mới đặng.

Nói rồi day lại hỏi Kim Huê:

- Tiểu thơ nghĩ thế nào?

Kim Huê nói:

- Ta nay tứ cố vô thân, cũng phải tùng quyền như vậy, rồi sau sẽ tính.

Nhũ mẫu nói:

- Tiết Lễ sợ ở nơi hang hổ không được phân biệt, nên có ý ngại ngùng, đó cũng là lòng thiệt thà của Tiết Lễ. Song ta coi Tiết Lễ ngày nay tuy bần hàn, nhưng cũng có ngày xuất đầu lộ diện. Vạy ta muốn chủ trương đem việc chung thân của tiểu thơ mà hứa cho y thì có lệ an đặng, tiểu thơ nghĩ thế nào?

Liễu Kim Huê nghe nói thì nghĩ thầm rằng: "Ngay khi ta cho áo cũng đã có ý này, đây nhũ mẫu nhắc đến thì rất hợp tâm." Nghĩ rồi cúi đầu không nói, nhũ mẫu thấy vậy biết ý liền nói với Nhơn Quí rằng:

- Quan nhơn vì ở chung trong hang không đựoc phân biệt, vậy ta muốn đem việc chung thân của tiểu thơ mà hứa với quan nhơn, chẳng hay ý quan nhơn thế nào?

Nhơn Quí nghe nói hoảng kinh mà thưa rằng:

- Nhũ mẫu chớ phán điều ấy, mà thêm nặng tội cho tiểu tử. Vả tiểu thơ là nhành vàng lá ngọc, còn tiểu tử là kẻ nghèo nàn, việc ấy không nên, xin nhũ nương xét lại.

Nhũ mẫu nói:

- Quan nhơn nói sai, việc nhơn duyên là do nơi trời định, bần phú có kể chi, xin đừng từ chối nữa.

Nhơn Quí không nghe, cứ khăng khăng một mực mà từ chối hoài. Nhũ mẫu thấy vậy nổi giận mà nói rằng:

- Người thiệt là người táng tận lương tâm, tiểu thơ ta vì ngươi mà chút nữa thiệt mạng, nay trốn ra đây không chỗ gởi mình, muốn để ở với ngươi, lại toan bề xua đuổi thiệt không phải là lòng người!

Nhơn Quí nói:

- Tôi thiệt không dám bụng ấy, song nay nhũ nương trách quá lời, vậy thôi xin vâng lệnh.

Nhũ mẫu nói:

- Nay quan nhơn đã theo y lời, thì phải đem tiểu thơ về San cốc.

Nhơn Quí vâng lời, rồi lại gần tiểu thơ mà nói rằng:

- Từ đây về đến hang còn xa xôi lắm, e tiểu thơ đi không nổi, vậy tôi xin ra sức cõng tiểu thơ cho đỡ mỏi, tiểu thơ nghĩ thế nào?

Nhũ mẫu nói luôn rằng:

- Tốt lắm! Đặng vậy thì tốt lắm!

Còn Kim Huê thì nghĩ thầm rằng: "Nay ta đã gá nghĩa với y, cũng chẳng hề gì mà thẹn, vả đường xa như vậy, ta đi bộ chắc cũng không xong."

Khi ấy Nhơn Quí cõng tiểu thơ mà chạy như tên, nhũ mẫu không sao theo kịp, Nhơn Quí liền cặp nhũ mẫu qua tay tả mà chạy, giây phút đã đến hang. Liễu tiểu thơ bước xuống, đi ngay vào dọn dẹp sạch sẽ, rồi kêu nhũ mẫu mà nói rằng:

- Ta coi đây không có gạo, vậy hãy đưa tiền cho người đi mua về dùng đỡ.

Nhũ mẫu lấy ra một lượng bạc đưa cho Nhơn Quí. Nhơn Quí tiếp lấy đi mua đồ.

Nói về Vương Mậu Sanh, nhơn đi buôn bán về ngang qua thấy hai người đàn bà ở đó thì nghĩ thầm rằng: "Chỗ hang này là của Tiết đệ mình ở đã lâu, nay sao lại có hai người đàn bà nào ở đó?" Còn đương suy nghĩ, bỗng đâu Nhơn Quí đi chợ về, anh em gặp nhau mừng rỡ. Mậu Sanh hỏi:

- Hiền đệ về bao giờ, và có hai người đàn bà nào đó?

Nhơn Quí nói:

- Xin ca ca vào đây, rồi tôi kể chuyện cho mà nghe.

Mậu Sanh liền quảy gánh bước vào. Nhơn Quí để đồ xuống, lật đật kêu Kim Huê mà nói rằng:

- Người này là kết nghĩa anh em với tôi, tiểu thơ nên ra chào đi.

Kim Huê bước ra thi lễ rồi Nhơn Quí mới thuật lại các việc cho Mậu Sanh nghe, Mậu Sanh mừng rỡ nói rằng:

- Nay em thời vận đã thông, phước tinh phụ giúp, hôm nay cũng là ngày tốt, phải tính việc thành thân đi.

Nhơn Quí nói:

- Ca ca ôi! Tôi nay không có một vật chi thì làm sao mà tính đặng.

Mậu Sanh nói:

- Việc ấy không khó, để ta về sắm sữa đem qua.

Nhũ mẫu nói:

- Đây là hai lượng bạc, xin nhờ người mang về tri biện giùm.

Mậu Sanh lãnh bạc nói với Nhơn Quí rằng:

- Để ta về sửa soạn, biểu nội nhơn tôi đem qua trước.

Nói rồi ra đi. Mậu Sanh về đến nhà, kêu vợ thuật các chuyện. Mao Thị nghe nói mừng rỡ lật đật sửa soạn đồ đi trước, đến nơi Nhơn Quí ra đón vào. Mao thị cùng tiểu thơ tương kiến, chuyện vãn trong hồi lâu, rồi cùng nhau đi sửa soạn sắp dặt. Còn Mậu Sanh đi mua đồ về ghé nhà lấy thêm giường, ghế, mền, gối, chén, dĩa đem đến. Lại có đem theo hai lượng bạc làm lễ mừng. Nhơn Quí tiếp lấy bạc, cảm ơn vợ chồng Mậu Sanh. Rồi đó Mậu Sanh thay áo đi gánh nước, quơ củi, còn nhũ mẫu thì dọn dẹp cổ bàn, sắp đặt đâu đó, kế trời vừa tối. Nhơn Quí thay đổi y phục ra làm lễ trời đất, tối trở vào dọn dẹp, vợ chồng đi nghỉ.

Từ đó, Nhơn Quí nhờ có 300 lượng bạc của tiểu thơ mà tiêu dùng, được mấy tháng đã gần hết, vợ chồng ngồi bàn luận về việc làm ăn. Nhơn Quí nói:

- Thôi, để mai ta làm việc này sẽ có tiền xài.

Bữa sau Nhơn Quí đi kiếm tre đem về. Kim Huê thấy vậy hỏi "Phu quan dùng tre làm gì?" Nhơn Quí nói:

- Phía bên kia núi nhiều chim nhạn lắm, ta tính sắm cung tên để bắn nhạn bán lấy tiền.

Nhơn Quí vừa làm xong bỗng thấy hai con nhạn bay qua. Nhơn Quí lắp tên, chờ nhạn kêu, bắn một mũi nhằm yết hầu liền sa xuống (bắn cách ấy gọi là khai khẩu nhạn). Kim Huê thấy mừng rỡ vô cùng.

Từ đó, mỗi ngày Nhơn Quí đi bắn nhạn bán được đủ tiền chi dụng trong nhà. Ngày kia Nhơn Quí lại đến chân núi để bắn, gặp hai con nhạn bay qua, vừa muốn giơ cung lên bắn, bỗng nghe tiếng người kêu tên mình mà nói rằng: "Bắn như vậy, cũng chưa giỏi, để ta bắn nhạn sống cho mà coi." Nhơn Quí nghe kêu day lại coi, thấy một người đầu đội mão tứ sắc, mình mặc áo có lãng y, oai phong lẫm liệt, tướng mạo đường đường. Nhơn Quí không biết là ai, mới hỏi rằng:

- Phép bắn nhạn sống làm sao, bắn cho ta coi thử?

Tướng ấy nói:

- Đại ca quên tiểu đệ rồi sao?

Nhơn Quí đứng nhìn hoài cũng không nhớ, mới hỏi:

- Vậy chớ ngừoi là ai?

Tướng ấy nói:

- Tiểu đệ là bạn đồng học với ca ca, tên là Châu Thanh đây mà.

Nhơn Quí nghe nói mừng rỡ, ném cung tên chạy lại mà hỏi rằng:

- Châu hiền đệ ơi, vậy chớ Châu hiền đệ đó sao? Anh em mới xa cách mấy năm mà nhìn không biết, anh thiệt mau quên quá. Vậy chớ hiền đệ ở đâu mấy năm nay?

Châu Thanh nói:

- Em mấy năm nay có người ở Giang Nam rước làm giáo sư, nay nghe huyện Long Môn có treo bảng chiêu binh nên em tính về đầu quân. Còn ca ca võ nghệ cao cường sao chẳng đi để lập công trạng.

Nhơn Quí liền thuật những sự nghèo khổ cho Châu Thanh nghe và hỏi rằng:

- Em về đây, thì ngụ ở đâu?

Châu Thanh nói:

- Em ở nhà của kế mẫu em tên là Uông má má, không ngờ anh lại nghèo đến bực này. Nay em muốn anh cùng đi đầu quân để kiến công lập nghiệp, chẳng biết ca ca nghĩ thế nào?

Nhơn Quí nói:

- Em nói phải lắm, song anh mắc có vợ, một là không tiền chi dụng, hai là khó chốn nương thân, thì anh còn đi sao đặng?

Châu Thanh hỏi:

- Anh có vợ rồi sao? Em mừng cho, song em tưởng nam nhi chi chí, công danh là việc trọng. Nếu anh chịu cùng đi với em, thì lộ phí khỏi lo và em còn dư ít lượng bạc, xin để nhà cho chị tiêu dụng.

Nhơn Quí nói:

- Cám ơn hiền đệ hảo tâm như vậy thì chắc là đặng.

Châu Thanh mừng rỡ, liền lấy ba lạng bạc giao cho Nhơn Quí và hẹn rằng:

- Anh về sửa soạn ngày mai sẽ thượng lộ.

Nhơn Quí tiếp bạc, từ giã đi về.

[tuvi]

Hồi 7
Nơi San cốc, vợ chồng than thở
Huyện Long Môn, huynh đệ đầu quân

Nói về Nhơn Quí nhận tiền của Châu Thanh tặng rồi từ giã về nhà, thuật chuyện cho vợ nghe. Kim Huê nghe xong mừng mừng tủi tủi, mà nói với Nhơn Quí rằng:

- Nay phu quân đi đầu quân, may nhờ ơn vua lộc nước lưng đeo soái ấn, làm vinh dự cho cha mẹ tổ tông, đó là việc hay lắm, song chẳng biết phu quân đi mấy năm sẽ về?

Nhơn Quí nói:

- Như ta xuống đó mà đắc dụng ta sẽ về liền.

Kim Huê nói:

- Nay phu quân đi cũng lâu năm mà thiếp có thai nghén, không biết sanh gái hay trai, vậy phu quân để danh tự lại, đặng sau đặt tên cho con.

Nhơn Quí nói:

- Như sanh con gái, thì ta chẳng nói làm chi, bằng sanh con trai cứ lấy tên cái núi này là Đinh Sanh mà đặt cũng đặng.

Nhơn Quí kêu nhũ mẫu mà dặn rằng:

- Khi tôi đi rồi, ở nhà tiểu thơ có ưu phiền, xin nhũ mẫu tìm lời khuyên giải.

Nhũ mẫu nói:

- Xin quan nhơn cứ an lòng, việc đó có tôi.

Kim Huê gạt nước mắt mà nói:

- Xin phu quân đi đường phải giữ gìn thân thể cho lắm.

Rồi đó hai người cùng chứa chan hàng lệ mà từ biệt ra đi. Nhơn Quí lại tuốt qua nhà Vương Mậu Sanh mà thuạt lại các chuyện đi đầu quân, và ngỏ lời ký thác. Vợ chồng Mậu Sanh rất mừng mà nói rằng:

- Xin hiền đệ cứ an lòng mà đi cho đặng công thành danh toại, còn việc nhà đã có anh chị đây chu cấp, em chớ có lo.

Nhơn Quí từ tạ vợ chồng Vương Mậu Sanh, rồi thẳng qua nhà Uông má má.

Đến nơi, Châu Thanh ra đón vào thơ phòng, dọn rượu, thịt thế đãi. Hai người ăn uống rồi Châu Thanh nói:

- Khi em làm giáo sư, có đặng nhiều y phục, vậy để đem ra cho ca ca thay đổi.

Nói rồi lấy rương ra, Nhơn Quí lựa lấy bộ sắc trắng mặc vào, coi oai phong lẫm liệt, tướng mạo đường đường. Đoạn Châu Thanh sửa soạn hành lý, lạy từ Uông má má ra đi.

Hai người đi bảy tám bữa mới tới huyện Long Môn, lúc đó trời vừa tối, anh em vào quán nghỉ ngơi và mỗi người làm một văn trạng.

Rạng ngày, hai người cầm văn trạng đến phủ nha đầu nạp, quân sĩ mang văn trạng vào nạp giữa công án. Trương Sĩ Quí xem thấy tên Châu Thanh, 18 tuổi, quê ở Phú Giang Châu, huyện Long Môn, thì nghĩ thầm rằng: "Người này 18 tuổi, mà đã đến đầu quân, chắc là hảo hớn." Bèn dạy đòi Châu Thanh vào. Châu Thanh vào ra mắt, Sĩ Quí hỏi:

- Người đến đầu quân, chẳng hay võ nghệ thế nào?

Châu Thanh nói:

- Tôi học binh thơ đồ trận làu thông, mười tám ban võ nghệ đều biết, song thường dùng cặp giản.

Sĩ Quí truyền Châu Thanh ra giá binh khí lấy giản múa thử coi. Châu Thâu vâng lịnh, múa một bài tả lang hữu chiến, như rồng dỡn nước, tựa cọp đăng san. Sĩ Quí xem thấy cả đẹp nói rằng:

- Phép giản của ngươi giỏi lắm, nay ta lựa 12 tên Kỳ bài, còn thiếu bốn tên, vậy cho ngươi sung vào chức đó.

Châu Thanh tạ ơn.

Trương Sĩ Quí xem đến trạng thứ nhì thấy tên Tiết Nhơn Quí quê ở Sơn Tây, phủ Giang Châu, huyện Long Môn. Sĩ Quí thất kinh nghĩ thầm: "Quân sư đoán mộng như thần, còn bệ hạ chiêm bao thấy mặc đồ trắng, cầm cây Phương Thiên họa kích chưa biết có phải không để ta đòi vào xem cho biết." Liền dạy quân đòi cho Nhơn Quí vào ra mắt. Sĩ Quí thấy quả mặc đồ trắng thì nghĩ thầm: "Thiệt ứng mộng hiền thần chẳng sai, nếu ta dung nạp người này, ắt bao nhiêu công lao rồi về tay y hết." Nghĩ rồi hỏi:

- Ngươi biết cung mã gì không?

Nhơn Quí thưa:

- Cung mã tôi trắm thước bắn nhắm, và mười tám ban võ nghệ đều tinh thông cả.

Sĩ Quí hỏi:

- Ngươi quen dụng binh khí gì?

Nhơn Quí nói:

- Tôi thiện dụng cây Phương Thiên họa kích.

Sĩ Quí giả bộ giận nạt rằng:

- Đồ cẩu đầu dám cả gan! Đao phủ quân! Mau dẫn ra viên môn xử trảm!

Đao phủ liền bắt Nhơn Quí trói lại. Nhơn Quí thất kinh hỏi.

- Tôi có tội gì, mà lại bắt chém?

Châu Thanh cũng ra nói:

- Người này anh em bạn thiết với tôi, xin lão gia sanh phước cho.

Sĩ Quí nói:

- Ta làm tổng binh phụng mệnh vua qua đây, cái tên ta còn không ai biết tới mà Nhơn Quí lại phạm đến tên ta.

Châu Thanh nói:

- Vì người không biết xin lão gia lượng thứ.

Sĩ Quí nhậm lời và nói với Nhơn Quí rằng:

- Ta nghĩ có Châu Thanh mà dung tội cho ngươi. Quân sĩ đâu, hãy đuổi ra khỏi viên môn.

Châu Thanh kêu rằng:

- Ca ca! Nay ca ca không được lục dụng, mà phải trở về, thôi em cũng chẳng ở làm chi, về với ca ca một thể.

Nhơn Quí nói:

- Nay em làm chức Kỳ bài quan, phải buổi kiến công lập nghiệp, còn anh có vợ con bó buộc, tuy đi mà chẳng an lòng, nay đã không dùng, ta lại về nhà đi bắn nhạn.

Châu Thanh nói:

- Thôi đã rủi vậy, để chờ hội khác, anh sẽ sửa tên, chắc người phải thâu dụng.

Nói rồi cùng nhau từ giã ra đi. Ngày ấy Sĩ Quí về phủ, thuật chuyện lại cho các con nghe,ai nấy đều khen là diệu kế.

Nói về Nhơn Quí khi ra về trong lòng tức giận, vừa đi vừa nghĩ không dè đi lạc đường. Lúc đó, mặt trời chen lặn hai bên, cây cối mịt mù, không có nhà cửa gì hết. Nhơn Quí cứ ngó phía trước mà đi hoài, đến một chỗ thôn trang, qua một cái cầu ván thấy có tòa nhà lớn, đèn đuốc sáng trưng, tiêu thiều inh ỏi. Nhơn Quí nghĩ rằng: "Nhà này chắc có hỉ sự." Bèn lại gần xem, rồi kêu tên người nhà mà nói rằng: "Nay tôi đi lỡ đường trời tối, xin cho ngụ đỡ một đêm." Mấy người trang khách nói:

- Để tôi vào bẩm cho trang chủ hay đã.

Giây lâu chạy ra nói:

- Trang chủ cho mời ngươi vào.

Nhơn Quí vào ra mắt trang chủ mà thưa rằng:

- Tôi lỡ đường tới đây, đến phiền quí xá. Chẳng hay tôn tánh đại danh người là gì?

Trang chủ nói:

- Ta họ Phàn tên là Hồng Hải, nhà tuy giàu có, song thường giữ thiện tâm.

Nói rồi sai gia đinh dọn rượu thịt tiếp đãi. Giây lâu gia đinh bưng lên một mâm rượu thịt ê hề. Viên ngoại nói:

- Ta nay có việc đãi không đặng trọn lễ, xin quan nhơn dùng thiệt tình cho.

Nhơn Quí tạ ơn, bèn ngồi lại ăn uống, cứ mỗi chén hai miếng, ăn không biết mấy chục chén. Phàn Hồng Hải thấy Nhơn Quí ăn uống quá mạnh, thì ngồi ngó sững. Nhơn Quí day lại thấy Phàn viên ngoại ngó sững, có ý không vui lại rưng rưng nước mắt thì nghĩ thầm rằng: "Có lẽ ông này thấy mình ăn nhiều quá, nên đem lòng phiền muộn chi đây." Nghĩ rồi liền để đũa xuống, không ăn nữa. Hồng Hải nói:

- Ta thấy quan nhơn sức lực mạnh mẽ nên ta ngó xem, hay là quan nhơn thấy ta rưng rưng nước mắt, không ăn nữa sao? Số là nhà ta có việc buồn rầu, chớ chẳng phải nghi kỵ chuyện chi, xin cứ ăn uống cho no đủ.

Nhơn Quí hỏi:

- Viên ngoại có việc chi, có thể cho tôi được biết chăng?

Hồng Hải đáp:

- Lão phu năm nay 55 tuổi, hiếm hoi có chút con gái, tên là Tú Huê, tài mạo song toàn, năm nay vừa hai chục tuổi, vợ chồng lão coi như ngọc báu trên tay. Nay vô cớ mà phải đưa cho người, nên lão lấy làm rầu rĩ lắm.

Nhơn Quí nói:

- Khi tôi đi đến cửa, thấy trương đăng kết thái, biết nhà có chuyện vui mừng. Nay viên ngoại gả chồng cho lịnh ái, cũng là hỉ sự, sao lại nói những câu dị kỳ vậy?

Hồng Hải nói:

- Vốn quan khách chưa rõ, chớ việc này có phải vợ chồng lão bằng lòng đâu! Nguyên cách đây chừng ba chục dặm, tới núi Phong Hỏa, có ba tên cường đạo chiếm cứ xưng vương, giết người cướp của. Nay nó gởi thơ cho lão, biểu phải gả con gái cho nó, bằng không nó sẽ tàn sát hết. Lão nghĩ tài hèn sức yếu, đành gắng gượng mà xuôi theo, đêm nay cho nó đến cưới, nên lão nghĩ đến mà sầu thảm vô cùng.

Nhơn Quí nghe nói, nổi giận mà hỏi rằng:

- Sao viên ngoại không bẩm quan địa phương, đặng bắt nó mà làm tội.

Phàn viên ngoại nói:

- Ba tên cường đạo này dữ lắm, quan địa phương đã nhiều lần chinh tiểu, đều bị nó đánh thua cả.

Nhơn Quí nổi giận nói:

- Xin viên ngoại chớ phiền, để đêm nay tôi bắt chúng nó, mà trừ hại cho lương dân.

Phàn viên ngọai nói.

- Không xong đâu, xin quan khách ăn uống rồi đi nghĩ, đừng họa hổ bất thành, mà lại làm liên lụy cho lão.

Nhơn Quí cười rằng:

- Nếu viên ngoại có sợ liên lụy để tôi ra chờ ngoài, rồi bắt chúng nó cho mà coi.

Hồng Hải nghĩ thầm rằng: "Thế người này thủ đoạn cao cường lắm sao?" Nghĩ rồi đổi buồn làm vui mà nói rằng:

- Như quan khách cứu đặng con tôi, thiệt ơn bằng trời biển.

Nhơn Quí nói:

- Xin viên ngoại cứ an tâm, biểu trang khách giữ phủ môn, để tôi ra đón nơi trang kiều mà bắt.

Viên ngọai nói:

- Như vậy thì tốt lắm!

Nhơn Quí hỏi:

- Vậy chớ quí trang có binh khí gì không?

Hồng Hải chưa kịp nói, đã có người trang khách thưa rằng:

- Tôi có cây giáo tốt lắm, để đưa cho trang khách coi.

Nói rồi đi lấy đem ra. Nhơn Quí cầm coi rồi nói:

- Đồ này dùng không đặng. Uống nhẹ đã gãy liền.

Lại người nữa nói:

- Nhà tôi có cây đao bằng sắt nặng lắm, phải kêu mấy người lại khiêng mới đặng.

Nói rồi về khiêng đao đến. Nhơn Quí cầm uốn một cái, cong vòng như lưỡi câu, mà nói rằng:

- Những đồ này đều vô dụng hết.

Một người trang khách nữa nói:

- Hay chỉ cây kích dưới nhà, coi có đặng không?

Hồng Hải nói:

- Cây kích ấy của ông Phàn Khoái truyền lại, tám chín người khiêng không nổi, khách quan dùng sao đặng.

Nhơn Quí nói:

- Nếu là đồ binh khí của ông Phàn Khoái để lại thì tôi dùng đặng, xin chỉ thử cho coi.

Hồng Hải cùng trang khách dẫn Nhơn Quí xuống dưới nhà củi. Nhơn Quí thấy cây kích chôn xuống đất, còn lưỡi thì chống lên trình nhà, dài một trượng bốn thước, và toàn bằng sắt. Nhơn Quí tay tả đỡ trình nhà, tay hữu lúc lắc cây kích nhổ lên quăng xuống đất, rồi biểu trang đinh kiếm cây cột khác thế vô, xong rồi Nhơn Quí cầm lấy cây kích coi mà nói rằng:

- Cây này không nặng không nhẹ, thật là vừa dùng.

Hồng Hải nói:

- Quan khách cầm nổi cây kích đó, hèn chi mấy món kia là vô dụng.

Nói rồi bày tiệc rượu ăn uống. Rồi đó Nhơn Quí mài dũa cây kích lại, cầm ngồi ở thính đuờng, và truyền cho trang khách canh giữ môn phủ.

Nửa đêm nghe tiếng pháo nổ, nhạc đánh vang trời, biếtt là cường đạo đã đến. Nhơn Quí bèn cầm kích chạy ra thấy đèn đuốc sáng trưng, lâu la kéo đến rần rần rộ rộ. Nhơn Quí nạt lớn:

- Bây phải là quân cường đạo ở Phong Hỏa san chăng?

Nói về ba tướng chiếm Phong Hỏa san. Đại đại vương tên Lý Khánh Hồng, Nhị đại vương là Khương Hưng Bá, Tam đại vương là Khương Hưng Bổn ở nhà giữ san trại, còn Khương Hưng Bá đưa Lý Khánh Hồng xuống nghinh thân, vừa đi đến cầu ván, nghe thấy tiếng nạt thì thất kinh ngó lên, thấy một tướng mặc giáp trắng, cầm cây kích đứng ở trên cầu. Khánh Hồng nổi giận mắng rằng:

- Mày không nghe anh em ta ở Phong Hỏa san, còn đến đây mà nạp mạng sao?

Nói rồi cầm đại đao tới chém. Nhơn Quí đỡ ra một cái mạnh quá, làm cho Khánh Hồng chân tay bủn rủn, bị Nhơn Quí nắm dây lưng kéo xuống kêu gia đinh đem dây trói lại.

[tuvi]

Hồi 8
Phàn viên ngoại gặp nạn được rể hiền
Tiết Nhơn Quí đánh giặc kết bạn tốt

Nói về Nhị đại vương là Khương Hưng Bá, thấy Khánh Hồng bị bắt, liền cầm giáo đâm Tiết Nhơn Quí. Nhơn Quí lấy kích gạt mạnh một cái, Hưng Bá chịu không nổi té nhào xuống ngựa, trang đinh bắt trói điệu về. Còn bao nhiêu lâu la thất kinh, chạy về báo với Tam đại vương Khương Hưng Bổn.

Khi ấy Nhơn Quí cùng trang đinh đem hai tên cường đạo về đến cửa. Phàn Hồng Hải mừng rỡ nói rằng:

- Xin ân nhân hãy trị tội chúng nó.

Nhơn Quí nói:

- Hãy đem hai thằng này trói ở thính đường, để tôi đến sào huyệt, bắt luôn thằng nữa, sẽ trị luôn thể.

Hồng Hải y lời. Nói về Khương Hưng Bổn ở nhà giữ san trại, xảy thấy lâu về báo rằng: "Đại vương cùng Nhị đại vương đến Phàn gia trang nghinh hôn, bị tướng mặc giáp trắng bắt hết." Hưng Bổn nghe báo cả giận, cầm thương lên ngựa, kéo lâu la xuống núi, mới đi được hai ba dặm, bỗng thấy lâu la đến báo: "Tướng giáp trắng đã đến đây." Hưng Bổn liền giục ngựa ra mắng rằng:

- Cẩu đầu tặc, phải đem hai anh ta trả lại đây, kẻo tánh mạng không còn.

Nhơn Quí nạt rằng:

- Ta quyết đến tận sào huyệt mà giết lũ ngươi để trừ hại cho muôn dân trăm họ.

Hưng Bổn cả giận giục ngựa đâm Nhơn Quí. Nhơn Quí lấy kích ra đỡ, gài Hưng Bổn xuống đất bắt sống.

Lâu la thấy ba tướng đều bị bắt, bèn quì xuống đất xin hàng, xin tôn Nhơn Quí lên làm đầu đảng, Nhơn Quí nói:

- Ta đường đường dũng sĩ, há làm điều vô sỉ ấy sao? Nay ta không giết các ngươi làm gì, song phải về thiêu hủy sơn trại, cải tà quy chính, kiếm kế khác làm ăn, nếu còn giữ thói ấy, ta sẽ giết hết.

Chúng lâu la nghe nói, đều kéo nhau về trại, phân phát tài sản, thiêu hủy sơn trại, rồi phân đi tứ tán.

Còn Nhơn Quí dẫn Hưng Bổn về nhà Hồng Hải. Hồng Hải kêu trang đinh, truyền đem ba tên cường đạo ra đập chết. Nhơn Quí cản lại và hỏi ba người rằng:

- Ngày nay bị bắt, các ngươi đã biết hối chưa?

Ba người đều thưa:

- Như đại nhơn tha tội, anh em tôi xin cải tà qui chánh.

Nhơn Quí nói:

- Như ba ngươi khứng cùng ta kết làm anh em, xuống Long Môn đầu quân, thì ta sẽ tha.

Ba người đều nói:

- Đại nhơn rộng ơn như vậy, vậy bọn tôi đâu dám chối từ.

Nhơn Quí liền mở trói tha cho ba người rồi cùng nhau thi lễ. Phàn Hồng Hải nói:

- Để lão phu sắm lễ vật, rồi bốn vị đến trước bàn thờ Quan Đế mà làm lễ.

Bốn người vâng lời. Làm lễ xong, Hồng Hải đặt tiệc ăn mừng. Khi mãn tiệc Hồng Hải trở vô phòng thì vợ là Viện Quân nói rằng:

- Thiếp coi Nhơn Quí tướng mạo đoan trang, chắc có tài tướng soái, ý thiếp muốn gả Tú Huê cho y, phu quân tính lẽ nào?

Hồng Hải nói:

- Hợp ý ta lắm!

Bèn ra nói với Nhơn Quí rằng:

- Vợ chồng lão nhờ ơn ân nhân rất trọng, nay muốn cho tiểu nữ cùng ân nhân gá nghĩa, chẳng hay tôn ý thế nào?

Nhơn Quí thưa:

- Tôi đã có vợ con, thiệt không dám vâng mệnh.

Hồng Hải nói:

- Nếu ân nhân có lòng hạ cố, dầu con lão làm tiểu thiếp, lão cũng vui lòng.

Anh em ba người Khưng Hưng Bá cũng hết sức tán thành. Nhơn Quí chối từ không đặng, phải thưa rằng:

- Viên ngoại có lòng đoái thương, tôi xin vâng chịu, xong tôi còn mắc lo việc công danh, việc ấy xin hoãn lại.

Hồng Hải nói:

- Vậy thì ân nhân để vật chi làm tin!

Nhơn Quí cởi giây lưng ngũ sắc dâng cho Hồng Hải, Hồng Hải tiếp lấy đem vào phòng giao cho Tú Huê, và thuật lại các việc cho vợ con nghe.

[tuvi]

Hồi 9
Phàn Tú Huê kết duyên dũng sĩ
Tiết Nhơn Quí hai thứ đầu quân

Khi ấy Nhơn Quí thưa với Hồng Hải rằng:

- Thưa nhạc phụ, lòng con chí quyết công danh lập nghiệp. Nay con xin từ giã đi đầu quân.

Hồng Hải nói:

- Nếu hiền tế lập đặng công danh rồi, chẳng nên trễ việc nghi gia nghi thất.

Nhơn Quí vâng lời, bốn anh em từ biệt ra đi. Khi đến huyện Long Môn đều tả văn trạng đầu quân. Tiết Nhơn Quí cải tên là Tiết Lễ.

Qua bữa sau, bốn người đồng nạp văn trạng, dâng đến án đường, Tương Hườn xem rồi đòi vào. Ba người đấu võ đều tinh thông. Trương Hườn mừng rỡ liền cho lãnh chức kỳ bài. Ba người đồng tạ ơn, đòi sắc phục kỳ bài đứng lại một bên. Trương Hương xem đến văn trạng của Tiết Lễ, truyền quân sĩ đòi vào. Tiết Lễ vào, Trương hườn trông thấy Tiết Nhơn Quí, nổi giận kêu tả hữu bắt đem chém. Tiết Lễ nói lớn rằng:

- Tôi có tội chi mà xử trảm?

Trương Hườn nói:

- Ta vâng chỉ chiêu binh là việc kiết, sao ngươi dám mặc đồ trắng mà đi đầu quân, sao lại không tội?

Lý Khánh Hồng, Khương Hưng Bá, Khương Hưng Bổn đồng tâu xin tha tội cho Tiết Lễ. Trương Hườn nói:

- Ta vì ba tên kỳ bài này mà tha thứ cho ngươi.

Nói rồi truyền kẻ tả hữu đuổi ra khỏi viên môn. Nhơn Quí bị đuổi ra, buồn bực vừa đi vừa than thở.

Khi ấy Lý Khánh Hồng, Khương Hưng Bá và Khương hưng Bổn chạy theo kêu rằng:

- Ca ca ôi! Nay bốn anh em ta xuống đầu quân, mà quan không dùng ca ca, thì mấy em còn ở lại làm gì? Chi bằng kéo nhau về núi Phong hỏa làm thảo khấu còn hơn.

Nhơn Quí nói:

- Ba em nghĩ vậy là lầm, lần này các em có chốn xuất thân, còn tính về núi làm gì? Vả anh đã đầu quân hai lượt, không đắc dụng, đó là số phận của anh, các em hãy ráng lập công, chừng nào có dịp sẽ tấn cử anh với thiên tử thì chẳng hay hơn sao?

Ba người vâng lời, cùng nhau từ giã. Khi Nhơn Quí ra về, đi chừng bảy tám dặm đến một chỗ núi non hiểm trở, cây cối rậm rì, dưới chân núi có tấm bia đá đề chữ như vầy: Đây là núi Kim Tuyền, có con cọp trắng dữ lắm ai đi ngang phải đề phòng.

Nhơn Quí coi rồi cười mà rằng: "Súc nghiệt dám rối nhiễn nhơn dân hành khách, để ta chờ đây, coi xem mi ra thế nào!"

[tuvi]

Hồi 10
Núi Kim Tuyền, Giảo Kim trao lịnh tiễn
Huyện Long Môn, Nhơn Quí lại đầu quân

Nói về Tiết Nhơn Quí muốn chờ để giết cọp dữ, mà trừ hại cho dân, chẳng dè nằm ngủ quên đi mất. Đến quá giờ ngọ, bỗng nghe tiếng kêu cứu. Nhơn Quí giựt mình thức dậy, thấy một người sắc phục trắng chạy trước, sau lưng có con cọp trắng đuổi theo. Nhơn Quí thấy liền chạy theo bắt cẳng con cọp đè đầu xuống, vùng vẫy không nổi. Nhơn Quí lật mặt con cọp lên móc hết hai con mắt mà nói rằng: "Loài nghiệt súc! Mi hại người đã lắm, nay gặp ta, ta móc mắt mi cho mi biết." Nói rồi thả ra. Cọp đau quá hộc lên rồi chạy tuốt vào rừng.

Khi ấy Nhơn Quí bước ra hỏi:

- Chẳng hay ông danh tánh là chi?

Người ấy đáp:

- Ta là Lỗ quốc công Trình Giảo Kim, vâng chỉ đi các tỉnh đốc lương, đi ngang qua đây rủi gặp đồ súc nghiệt, may gặp tráng sĩ cứu khỏi, ta rất cảm ơn. Tráng sĩ là người có tài, sao không xuống huyện Long Môn mà đầu quân?

Nhơn Quí nói:

- Trình lão thiên tuế thứ tội, chẳng dám giấu gì thiên tuế, tôi đã hai lần đầu quân, chẳng hiểu vì cớ gì mà Trương Hườn tổng binh không dụng, nên mới trở về đây mà gặp cứu thiên tuế.

Giảo Kim nổi giận nói:

- Sĩ Quí vâng chỉ đi chiêu mộ anh hùng, sao người bực này mà không dung. Nay ta giao cho ngươi cây Kim bài lịnh tiễn, ngươi cầm xuống đó, va phải thâu dụng tức thì.

Nói rồi đi liền.

Nhơn Quí được lịnh tiễn, lại trở xuống Long Môn. Nói quân sĩ vào thông báo. Sĩ Quí đòi vào. Nhơn Quí quì dâng lịnh tiễn và thuật lại các việc. Sĩ Quí nghe nói nghĩ rằng: "Sự đã như vầy, ta yếm ẩn Nhơn Quí không được nữa." Liền sanh một kế, nói với Tiết Lễ rằng:

- Người hai lượt đến đầu quân, chẳng phải là ta chẳng muốn dung, vì ta thương ngươi vô cớ bị hại, nên tìm đường mà yếm ẩn cho, không dè ngươi cứ đâm đầu vào lưới chết. Số là trước đây vua chiêm bao, thấy một người bạch bào giáp rượt theo vua mà bắt, lại có đọc bài thơ rằng:

Gia trụ diêu diêu nhứt điểm hồng,

Phiêu phiêu tử hạ ảnh vô tông.

Tam Tuế hài đồng thiên lượng giá,

Sanh tâm tất đoạt tổ Kim long.

Sĩ Quí tiếp rằng:

- Quân sư bàn bài thơ ấy, cho là có người họ Tiết tên Nhơn Quí, quê ở Sơn Tây, muốn đoạt thiên hạ. Nên cho ta ra đây chiêu binh, dò xét tên ngươi mà trừ đi cho tuyệt hậu họa, lòng ta hiếu sanh, muốn tìm đường cứu người, nên mấy lần khước từ không dùng. Nay có lịnh tiễn của Lỗ quốc công, ta tưởng lại khó cứu ngươi nữa.

Nhơn Quí tưởng thiệt hoảng kinh, lạy lục mà thưa rằng:

- Nhờ ơn lão gia nói rõ, xin lão gia sanh phước cứu cho.

Sĩ Quí nói:

- Người muốn ta cứu khỏi, thì phải nghe ta dặn, mà xưng tên là Tiết Lễ, chớ đừng nói đến chữ Nhơn Quí mà chết oan. Nay tiền dinh hiện có chữ Nguyệt còn thiếu một tên Hỏa đầu quân, ngươi hãy lãnh đỡ chức đó, chừng lập được công trạng chi, ta sẽ bảo tấu giùm cho đặng lập công chuộc tội.

Nhơn Quí lạy tạ lãnh chức, khi ấy bốn tên kỳ bài là: Châu Thanh, Ly Khánh Hồng, Khương Hưng Bá, Khương Hưng Bổn cũng xin đổi sang làm hỏa đầu quân. Sĩ Quí ưng cho và dặn dò không được kêu tên là Tiết Nhơn Quí mà chết. Mấy người vâng lịnh, đem nhau đến dinh làm việc.

Nói về Trình Giảo Kim đi thâu lương rồi, về kinh vào tâu cho vua hay. Vương Quân Kha đốc tạo chiến thuyền xong rồi, cũng về triều phục chỉ.

Kế vài ngày Trương Sĩ Quí dâng biểu về triều tâu rằng: "Thần vâng chỉ ra Long Môn chiêu binh, nay đã đủ mười muôn. Mà không thấy có ứng mộng hiền thần Tiết Nhơn Quí, vậy xin thiên tử định đoạt." Thái Tôn xem biểu rồi, phán hỏi Từ Mậu Công rằng:

- Nay Sĩ Quí đã tuyển đủ mười muôn binh, mà không có ai tên là Tiết Nhơn Quí, vậy biết tính lẽ nào?

Mậu Công tâu:

- Sĩ Quí đã tuyển đủ mười muôn binh thì tự nhiên có Nhơn Quí ở đó, song Sĩ Quí không biết, nên tâu vậy đó thôi.

Thái Tôn nói:

- Nếu đã có hiền thần, thì ta định ngày dấy binh, song ngặt Tần vương huynh chưa mạnh, thì biết làm sao?

Mậu Công tâu:

- Vậy hãy cho Huất Trì Cung thay lãnh soái ấn, chừng Thúc Bảo hết bịnh sẽ trả lại vậy.

Thái Tôn nghe lời. Ngày hôm sau, Thái Tôn dẫn các quan văn võ tới phủ Tần Quỳnh. Hoài Ngọc ra tiếp giá vào trung đường. Thái Tôn hỏi:

- Ngự điệt! Bịnh vương huynh bữa nay thế nào?

Hoài Ngọc tâu:

- Bịnh nghiêm đường tôi không đặng khá.

Thái Tôn bèn vào thăm xem sao. Hoài Ngọc đi dẫn đường. Trình Giảo Kim, Từ Mậu Công, Huất Trì Cung cũng theo vua đi vào. Hoài Ngọc mở trướng ra kêu:

- Gia gia! Có bệ hạ đến thăm bịnh.

Thúc Bảo giả đò mê vừa tỉnh hỏi rằng:

- Ai vào thăm?

Hoài Ngọc thưa:

- Có bệ hạ đến thăm gia gia đó.

Thúc Bảo mở mắt thấy thiên tử, liền tâu rằng:

- Xin bệ hạ dung cho kẻ hạ thần, vì bịnh nặng không thể chầu bệ hạ đặng.

Tâu rồi, ở trên giường làm lễ. Thái Tôn nói:

- Trẫm miễn lễ, vương huynh hãy nằm mà nghĩ. Nay trẫm đến thăm coi bịnh tình vương huynh có bớt hay chăng?

Thúc Bảo tâu:

- Bệ hạ đến hỏi thăm, khiến bụng tôi vui mừng chẳng xiết, tôi vị bị thương tâm mà thành bịnh, huyết mạch đều hết, trong mình nhức mỏi, miệng hằng thổ huyết, tôi sợ không mạnh đặng.

Vua Thái Tôn nói:

- Xin vương huynh chớ lo nghĩ gì, thì bịnh mới mau hết.

Huất Trì Cung bước vào nói:

- Lòng tôi đang hoài vọng lão Nguyên soái, ngày nay hộ giá đến đây, xin kính hỏi thăm căn bịnh.

Thúc Bảo nói:

- Xin cám ơn tướng quân.

Nói rồi day lại với Thái Tôn rằng:

- Muôn tâu bệ hạ, chẳng hay việc chinh đông sửa soạn sao rồi?

Thái Tôn nói:

- Sửa sọan đều xong hết, song bịnh vương huynh chưa lành, không ai chưởng chấp binh quyền, nên chưa định ngày xuất binh.

Thúc Bảo nói:

- Chinh đông là việc lớn, để trì hoãn tôi e chẳng nên, vậy xin bệ hạ lựa một người giữ chức Nguyên soái thay tôi.

Thái Tôn nói:

- Thế thì phải lắm, song ấn vương soái còn nơi vương huynh, vương huynh hãy giao lại cho ta, đặng ta lựa người giữ đỡ, chừng vương huynh mạnh rồi, theo sau đến nước Cao Ly ta sẽ giao lại cho vương huynh, chẳng hay vương huynh tính sao?

Thúc Bảo tâu:

- Bịnh tôi rất nặng, mười phần chết chín, còn tưởng chi ấn soái nữa, nhưng mà con tôi là Hoài Ngọc, tuổi tuy còn nhỏ mà có tài trí, võ nghệ lại cao cường, giữ ấn Nguyên soái đặng.

Thái Tôn nói:

- Ngự điệt còn nhỏ, mấy vị lão huynh ắt chẳng chịu làm thuộc hạ, biết tính làm sao?

Thúc Bảo nói:

- Vậy chớ bệ hạ tính cho ai chưởng chấp?

Thái Tôn nói:

- Giao cho Huất Trì vương huynh.

Thúc Bảo tâu:

- Tôi đã liệu con tôi chưởng quản đặng, xin bệ hạ chớ lo ngại.

Thái Tôn nói:

- Nếu vương huynh buồn lòng chẳng an, thôi để trẫm gả Ngân Trang công chúa cho ngự điệt.

Thúc Bảo cả mừng, liền dạy Hoài Ngọc lạy tạ ơn vua. Rồi đó Thúc Bảo kêu rằng:

- Huất Trì tướng quân lại đây, tôi có vài lời muốn nói với tướng quân.

Huất Trì lật đật chạy lại, Thúc Bảo ho một tiếng ra những đờm đỏ, nhè mặt Huất Trì phun lên. Huất Trì tránh không kịp, vấy đầy nơi mặt, Trình Giảo Kim trông thấy cười ngất. Thúc Bảo giả ý nói:

- Xin lão tướng quân miễn chấp, ấy là bởi tôi hôn mê bất tỉnh.

Kính Đức tức giận vô cùng, song nghĩ đến chuyện soái ấn thì lại dằn lòng mà hỏi rằng:

- Lão tướng dạy tôi việc chi?

Thúc Bảo nói:

- Tướng quân muốn làm Nguyên soái, vậy chớ tướng quân có hiểu đạo làm tướng chăng?

Kính Đức nói:

- Tôi tuy bất tài, song cũng biết đặng một vài điều.

Thúc Bảo nói:

- Vậy thì xin nói cho ta nghe thử.

Kính Đức nói:

- Hễ đạo làm tướng, người có công thì thưởng, người có tội thì phạt, dinh trại bền chắc, đao thương cho tinh nhuệ, đội ngũ cho chỉnh tề, phá trận cho có thế, ví bằng chẳng hay thủ thắng thì phải giục ngựa tháo lui, ấy là đạo làm tướng đó!

Thúc Bảo nạt lớn rằng:

- Ngươi nói cái gì bậy bạ vậy? Ai dạy ngươi đạo làm tướng đường ấy?

Giảo Kim cười lớn mà nói:

- Tần ca ca dạy bảo ngươi, ngươi phải quì xuống, lấy đạo thầy trò mà thọ giáo.

Kính Đức cực chẳng đã, phải dằn lòng quì xuống. Thúc Bảo nói:

- Phàm làm tướng, phải an dịnh lập trại, cao thì ngựa vây khốn, thấp thì giữ nước lên, chỗ khô thì phải phòng hỏa hoạn, trí mưu đều là việc binh mã, truyền binh yếu cho đồng lòng, núi cao không nên lên trước, thành không chớ khá xông vào, chiến tướng trở ngựa về chớ khá chạy theo, ấy là vài điều sơ lược, cũng đủ biết đạo làm tướng, người khá nhớ lấy vào lòng.

Kính Đức nói:

- Nhờ ơn Nguyên soái chỉ giáo, ngàn năm tôi chẳng dám quên ơn.

Thúc Bảo nói:

- Hãy tiếp lấy soái ấn đi!

Kính Đức hai tay với lấy. Thúc Bảo nạt rằng:

- Ấn soái này là của chúa thượng giao cho ta, ngươi sao dám lấy?

Giảo Kim nói:

- Chớ khá giận ca ca ta!

Kính Đức nổi giận đứng dậy ra ngoài. Thúc Bảo cầm ấn soái giao cho vua Thái Tôn, vua Thái Tôn lại giao cho Từ Mậu Công. Kính Đức đi ra nơi tam đường ngồi nói lên rằng: "Ta coi ngươi không sớm thì muộn ắt cũng phải chết, mà còn diễu võ dương oai, thiệt là đáng ghét!"

[tuvi]

Hồi 11
Lãnh ấn soái, Huất Trì chinh đông
Thám địa huyệt, Nhơn Quí gặp báu

Chẳng dè khi ấy Trình Giảo Kim thấy Kính Đức giận bỏ ra ngoài thì theo núp sau bình phong, rình nghe Kính Đức nói mấy lời ấy, bèn chạy vào kêu Tần Hoài Ngọc mà thuật lại. Hoài Ngọc nghe nói nổi giận, chạy ra sẽ lén lại sau lưng Kính Đức. Khi ấy Kính Đức đương ngồi trên giao ỷ ngó ra ngoài, miệng còn nói lẩm bẩm, không dè Hoài Ngọc ở sau lưng, hai tay nắm cái giao ỷ lật ra đạp Kính Đức xuống đất thoi lia lịa. Kính Đức bị mắc kẹt trong ghế, thất thế không dậy được, bèn hét lớn mắng rằng:

- Mày là con nít, sao dám đánh tao?

Hoài Ngọc nói:

- Vì mày rủa cha tao nên tao đánh mày!

Nói rồi hai tay thoi lia thoi lịa. Lúc ấy vua Thái Tôn nghe phía trước có tiếng la, liền đứng dậy đi với Từ Mậu Công, còn Giảo Kim nghe Kính Đức la lớn thì hiểu, liền bước lại tâu với Thái Tôn rằng:

- Hoài Ngọc bị Huất Trì Cung đánh tè nhào xuống đát, xin bệ hạ kêu Huất Trì, không y đánh chết Hoài Ngọc.

Thái Tôn nói:

- Để trẫm coi thử.

Giảo Kim làm bộ chạy lăn xăn ra trước, giả đò ho láy mắt Hoài Ngọc, Hoài Ngọc lanh trí, biết có vua ra, bèn nằm lăn dưới đất. Huất Trì Cung lật đật ngồi dậy, tay tả đè Hoài Ngọc, tay hữu co vô muốn đánh xuống. Vừa lúc vua Thái Tôn ra đến thấy vậy, thì nổi giận nói rằng:

- Còn không thôi sao?

Huất Trì Cung lật đật tâu:

- Xin bệ hạ xét lại, thiệt oan tôi lắm. Nó đánh tôi, chớ tôi không đánh nó!

Hoài Ngọc cũng tâu:

- Phụ vương ơi! Tôi bị đánh đau quá!

Huất Trì Cung nói:

- Ngươi đánh ta, chớ ta nào đánh ngươi bao giờ?

Thái Tôn ngó Huất Trì mà nói rằng:

- Mắt ta thấy ngươi đánh nó, như việc ngươi làm mất thể diện phò mã, xét theo quốc pháp thì không dung, song ta nghĩ tình ngươi là tôi có công, vậy ta phạt bổng ngươi một tháng đó.

Huất Trì Cung đã bị đánh lại bị phạt nữa, tức mình bỏ ra ngoài. Rồi đó vua Thái Tôn và các quan vào từ giã Tần Thúc Bảo mà về trào. Về đến nơi, Thái Tôn truyền cho thiêm giám chọn ngày cho Ngân Trang công chúa phối hiệp cùng Hoài Ngọc.

Ngày thứ, Thái Tôn lâm trào, giáng chỉ sai sứ qua Sơn Tây, truyền cho Trương Sĩ Quí kéo hết mười muôn binh mã mà đi trước qua Sơn Đông mà đợi. Kế đó chọn ngày phong soái cho Huất Trì Cung, và cấp cho 50 muôn binh, tế cờ phát pháo, kéo binh ra đi. Thái Tôn cỡi ngựa kỳ lân, có Từ Mậu Công, Trình Giảo Kim, Mã Tam Bảo, Đoàn Chí Trung, Ân Khai Sơn và Lưu Hồng Cơ đồng theo hộ giá. Còn phía trước có hai mươi bảy tổng binh tùy hộ Nguyên soái.

Nói về Trương Sĩ Quí tiếp dặng chiếu vua, liền kéo binh mã ra đi, khi đến một tòa núi kia tên là Thiên Cái sơn, bỗng nghe một tiếng pháo nổ vang, liền thấy trên núi có một vị đại tướng kéo vài trăm lâu la xông xuống cản đầu binh và nói rằng:

- Phải mau nộp tiền mãi lộ, thì ta mới cho qua!

Quân sĩ trở lại báo, Sĩ Quí truyền dừng binh. Chí Long ra thưa rằng:

- Xin gia gia cho con ra bắt loài sơn tặc.

Sĩ Quí nhận lời. Chí Long ra trước nạt rằng:

- Đồ giặc rừng! Sao dám ngăn cản binh trời.

Tướng ấy cười rộ lên rằng:

- Ngươi chẳng biết ta là đại vương Đổng Quì đây sao?

Chí Long nổi giận, vỗ ngựa, hươi đao xông tới đánh. Đổng Quì rước đánh, đánh đặng ba hiệp, đâm trúng bắp đùi chí Long. Chí Long cả sợ, chạy trở lại. Hà Tôn Hiến thấy vậy, cầm kích xông ra đâm. Đổng Quì đánh trên lưng Tôn Hiến một giáo. Tôn Hiến thổ huyết ra lênh láng, nằm trên lưng ngựa mà chạy. Trương Sĩ Quí thấy vậy buồn rầu, xảy có hỏa đầu quân là Tiết Lễ đến thưa rằng: "Xin cho tôi bắt tiểu tặc."

Trương Sĩ Quí nói:

- Chắc ngươi cũng không hơn đặng đâu, song cũng ra đánh thử coi.

Tiết Lễ vâng lịnh, lên ngựa xông ra. Đổng Quì giục ngựa tới đâm. Tiết Lễ cầm Phương Thiên họa kích ra đỡ, đánh lại một kích mạnh quá. Đổng Quì la lớn rằng:

- Thôi, thôi, để ta tránh đường cho mà đi!

Vừa nói vừa chạy. Tiết Lễ giục ngựa rượt theo, với tay ôm bắt sống Đổng Quì đem trở lại nạp Trương Sĩ Quí. Sĩ Quí cả mừng. Tiết Lễ buông Đổng Quì xuống coi lại thì Đổng Quì đã tắt thở.

Trương Sĩ Quì nói với Tiết Lễ rằng:

- Ngươi bắt đặng Đổng Quì thì công ngươi rất lớn, như ngươi đi chuyến này mà lập đặng công cao, thì ngươi sẽ đặng chuộc tội.

Tiết Lễ thưa rằng:

- Muôn vàn đội ơn lão gia, và xin lão gia cho tôi lấy y phục của tên cường đạo đây, đặng cho người ta biết tôi ra binh lập đặng đầu công.

Sĩ Quí nói:

- Ta thưởng cho ngươi khôi giáp và con ngựa ấy.

Tiết Lễ tạ ơn, lãnh ngân giáp, ngân khôi và con ngựa Bạch Hoa Mã lui ra. Rồi đó Sĩ Quí truyền kéo binh qua Thiên Cái sơn. Đi khỏi núi chừng bốn năm chục dặm, bỗng nghe một tiếng pháo nổ rền trời, ai nấy hồn bay. Sĩ Quí bèn dừng binh lại sai người đi kiếm coi cái gì mà lạ vậy. Giây lâu quân về báo: "Trước đây chừng vài dặm có một chỗ đất sụp xuống thành một cái hang lớn và sâu, ngó xuống thấy tối thui, không biết cạn sâu chừng nào." Sĩ Quí liền cùng con và rể đi đến xem, thì quả thiệt như vậy. Sĩ Quí liền truyền quân lấy dậy dò coi sâu cạn, quân sĩ lấy dây cột một hòn đá lớn, giòng xuống đến hai mươi bảy trượng dây mới tới đáy. Sĩ Quí nói:

- Khi không mà đất sụp thành hang, chẳng biết kiết hay là hung, nếu có ai dám xuống hang này mà coi vật chi rồi trở về thì ta trọng thưởng.

Trong bọn quân nghe nói, ai nấy co đầu rụt cổ, không ai chịu đi. Trương Chí Long thưa nhỏ với cha rằng:

- Gia gia hãy sai Tiết Lễ đi, như may nó xuống dưới mà đặng sống thì gia gia dặn nó coi có báu vật gì thì lấy đem về gia gia sẽ trọng thưởng cho, bằng chẳng may nó bị yêu quái ăn thịt thì thôi, mà lại biệt tích cái việc ngày trước.

Sĩ Quí khen phải, liền kêu Tiết Lễ biểu rằng:

- Nay khi không mà đất nứt khai ra một cái địa huyệt như vậy, ta tưởng ở dưới có báu vật nhiều, vậy ngươi hãy xuống coi, như có báu vật chi sẽ lấy đem về dâng cho triều đình đặng mà chuộc tội.

Tiết Lễ vâng lịnh, Châu Thanh và mấy anh em đồng ngăn mà Tiết Lễ cũng không nghe. Sĩ Quí truyền quân làm một cái bàn ngồi đặng giòng Nhơn Quí xuống hang, và dạy giòng theo một sợi dây nhỏ, đầu mối dây treo một chùm lục lặc, và dặn Tiết Lễ: "Khi xuống tới nơi rồi, chừng muốn lên thì nắm dây nhỏ này mà rung đặng quân sĩ bíêt mà kéo lên." Nhơn Quí vâng lịnh, quân sĩ liền nắm dây thòng Nhơn Quí xuống hang.

Tiết Nhơn Quí xuống đến đáy hang rồi, đi xem cùng bốn phía, không thấy chi hết, bốn phía đều tối mịt, mà gió âm phong tứ hướng thổi vô. Nhơn Quí dừng lại một hồi, xem thấy nơi phía đông có hào quang bèn lần lần đi tới, thấy một cõi mênh mông, trên có thanh thiên bạch nhật, cỏ cây xum xuê, lại thấy một tòa sơn động. Nhơn Quí xăm xăm đi tới. Xảy thấy tiếng kêu rằng:

- Tiết Nhơn Quí! Ta cùng ngươi có hai đời oan trái, nay ta bị bà Cửu Thiên Huyền Nữ bắt trói tại đây, không biết làm sao mà thoát thân đặng, may gặp ngươi đây, vậy hãy lại mà mở dùm cho ta, đặng ta trở về phàm tục, thì ta cùng ngươi cừu oán sẽ dứt.

Nhơn Quí day lại phía tây nam thấy một chỗ đá lớn, có một con rồng xanh bị cột bằng chín sợi dây bằng sắt, liền bước lại mở mấy sợi dây, con rồng ấy tức thì đập đuôi một cái, gió ào ào, nhắm phía đông bắc bay thẳng. Rồi đó Nhơn Quí trở ra, đi đến tòa nhà kia, vào trong xem bốn phía không thấy người, lại thấy gần đó có một cái nhà bếp, trong bếp có một cái lò, bắc một cái chảo, trong chảo ấy có để mấy cái xửng, có hơi lên nghi ngút.

Nhơn Quí bước lại gần với bưng chồng xửng xuống, dở ra xem, thấy trong xửng ấy có một cái bánh nắn hình con rồng, bánh còn đương nóng. Nhơn Quí bụng đã đói, thấy bánh coi bộ ngon, bèn lấy ăn phức, ăn rồi lại dở luôn cái xửng thứ nhì thấy hai cái bánh nắn in hình con cọp, liền cũng lấy ăn, rồi lại dở luôn cái xửng thứ ba thấy có chín cái bánh nắn in hình con trâu thì cũng ăn hết luôn. Ăn xong rồi, sắp mấy xửng lại y như cũ, rồi trở ra ngoài, bỗng nghe sau lưng có tiếng kêu rằng: "Nương nương cho đòi ngươi." Tiết Nhơn Quí day lại thấy một đồng tử. Nhơn Quí bước lại hỏi rằng:

- Đây là chỗ gì? Còn nương nương ở đâu mà đòi ta?

Đồng tử nói.

- Chốn này là cảnh tiên, ta vâng Cửu Thiên nương nương ra rước ngươi.

Nhơn Quí lấy làm lạ bèn đi theo đồng tử. Khi gần tới nơi, thấy một tòa động phủ nguy nga, theo thẳng vào trong, thấy một vị nữ bồ tát ngồi nơi giữa điện. Nhơn Quí bước lại quì làm lễ. Cửu Thiên nương nương nói:

- Tiết Nhơn Quí! Ngươi đi chinh Đông chuyến này sẽ gặp nhiều tay hào kiệt anh hùng, nên ta khiến ngươi đặng truyền cho ngươi mấy môn pháp thuật, còn khi nãy ngươi ăn bánh, bánh đó là bánh của chư tiên ăn, mà ta cho ngươi ăn, thì sức mạnh của ngươi sẽ bằng một rồng, hai cọp, chín trâu. Như vậy trong ba năm ngươi bình phục Đông Liêu đặng, song không thành việc bởi ngươi làm lều, mở dây thả cho con rồng xanh bay đi, cho nên ngươi không bình phục đặng sớm. Nguyên còn rồng ấy là con rồng hại, thường làm rối loạn giang san, nên ta cầm nó nơi thập trụ bấy lâu, nay ngươi thả nó đi, nó sẽ qua ở bên Đông Liêu mà dấy loạn.

Nhơn Quí nghe nói kinh sợ mà rằng:

- Muôn ơn nương nương, đệ tử là thai phàm mắt thịt, đâu có biết việc thiên cơ nên làm lỗi mà thả con rồng ấy, nay chúa của đệ tử ngự giá thân chinh, nếu bình phục không đặng thì tội của đệ tử lớn biết chừng nào, trăm lạy nương nương, xin nương nương cho đệ tử một hai vật chi, đặng hộ thân mà chinh đông mà bình phục cho đặng Đông Liêu.

Cửu Thiên nương nương nói:

- Như ngươi muốn mau, thì cũng mười hai năm mới yên được, vậy thôi để ta cho ngươi năm món bửu bối.

Cửu Thiên nương nương liền sai tiên đồng vào trong lấy báu vật đem ra. Năm món ấy là: Tiên, Bào, Cung, Tiễn và Tố thơ. Cửu Thiên nương nương bèn dặn Nhơn Quí rằng:

- Cái roi này tên là Bạch Hổ tiên, hễ thấy gặp Nguyên soái Đông Liêu, mặt xanh râu đỏ, ấy là con rồng xanh đó. Nếu gặp nó thì dùng cây Bạch Hổ tiên này mới trừ nó đặng. Còn cái áo này là Thủy Hỏa bào, hễ gặp cơn nước lửa, thì phải lấy nó mà mặc vào, tánh mạng mới đặng toàn. Cây cung này tên là Chấn Thiên cung và năm mũi tên kêu là Xuyên Vân tiễn, khi ngươi ra trận thì đem nó theo mình. Phòng khi gặp lúc hiểm nghèo, khi ngươi bắn rồi thì vỗ vai một cái thì tên ấy lại trở về túi liền. Còn cái bản Tố thơ này gọi là Vô Tự thiên thơ, phải cất cho cẩn thận, chớ khá cho người ta xem thấy, phàm có gặp khi nguy biến, thì đem ra mà khấn vái, tức thì sách ấy lộ chữ cho biết rõ ràng. Thôi, ngươi mau trở về! Tiết Nhơn Quí rất mừng, lạy tạ rồi lãnh bửu bối trở ra địa huyệt, đồng tử dắt đường ra đến cửa đá. Nhơn Quí bước ra khỏi cửa, đồng tử liền khép cửa lại liền. Khi đó Nhơn Quí không thấy chi hết, vì bốn phía đều tối đen bèn lần lần rờ kiếm cái bàn, bước lên nắm lấy dây lục lạc mà rung.

[tuvi]

Hồi 12
Trận Long Môn, Nhơn Quí bày kế
Gặp hiền thần, Thái Tôn đẹp dạ

Nói về Trương Sĩ Quí ở trên, trông Nhơn Quí đã bảy tám ngày mà không thấy trở về, thì tưởng Nhơn Quí đã chết dưới hang, nên muốn kéo binh đi. Châu Thanh và Khương, Lý bốn người đương lo lắng, bỗng nghe có tiếng lục lạc khua, mấy người cả mừng, lật đật kéo lên. Nhơn Quí thuật lại mọi việc cho mấy người nghe, ai nấy đều mừng, rồi kéo nhau về dinh. Nhơn Quí đem sự dưới hang thưa lại cho Sĩ Quí rõ. Sĩ Quí rất mừng, liền truyền lịnh kéo binh ra đi, chẳng mấy ngày đã tới Sơn Đông. Sĩ Quí truyền an dinh hạ trại, rồi đến ra mắt vương công là Vương Công Kha.

Chẳng mấy ngày, Thái Tôn và các tướng cũng đã đều đến, chúng tướng đồng kéo nhau vô thành, chầu nơi bệ ngọc. Từ Mậu Công tâu rằng:

- Nay phải lựa ngày tốt để đón thuyền qua biển.

Thái Tôn nói:

- Hãy chậm chậm vì trẫm nghe tiên sanh nói hiền thần ở trong đám mười muôn binh của Trương Sĩ Quí, nên trẫm mới chắc ý mà dấy binh, vậy xin đòi ra đặng trẫm phong quan, rồi hãy xuống thuyền qua biển cũng chẳng muộn.

Từ Mậu Công tâu:

- Nay hiền thần thời vận chưa tới, để đợi chinh đông về rồi, thời vận người mới đến, chừng đó tùy ý bệ hạ phong cho người quan tước.

Thái Tôn nói:

- Như vậy cũng đặng, song trẫm muốn thấy mặt hiền thần cho đặng an lòng.

Từ Mậu Công tâu:

- Vậy xin bệ hạ truyền chỉ, kỳ cho Nguyên soái ba ngày, phải lập trận Long Môn tại chốn Hải Nang, đặng bệ hạ đến xem, thì ắt thấy hiền thần nơi trận.

Thái Tôn nghe tâu phán rằng:

- Huất Trì vương huynh hãy lên Hải Nang lập ra một trận Long Môn cho ta xem.

Huất Trì thưa:

- Thuở nay tôi không đọc một chữ sách, biết lập trận đồ thế nào?

Khi ấy Từ Mậu Công ra dấu, Thái Tôn hiểu ý, liền nạt Huất Trì rằng:

- Bày trận dùng binh là việc thường của Nguyên soái, sao lại không biết, nay trẫm gia hạn, cho ba ngày lập trận ấy, bằng nghịch thì trị theo quân pháp.

Huất Trì gắng gượng vâng lời trở về dinh lo sợ. Hồi lâu mới nghĩ đặng một kế, đòi Trương Sĩ Quí đến mà nói rằng:

- Nay ta vâng chỉ thánh hoàng sai lập trận Long Môn tại Hải Nang, chớ chi thuở ta còn niên thiếu thì ta lập đặng, nay ta đã già yếu, quên trước quên sau, nên ta cậy ngươi lập giùm, trong ba ngày phải rồi, đặng thiên tử ngự khán.

Trương Sĩ Quí nghe nói hoảng kinh thưa rằng:

- Trong sách lập trận, đâu có trận ấy, làm sao mà tôi lập được.

Huất Trì nạt rằng:

- Ngươi chớ nói không biết, hãy về lập đi, ta sẽ phong thưởng cho, bằng nghịch mệnh ắt là trảm thủ.

Sĩ Quí cả sợ gắng gượng lãnh mệnh lui về. Về nhà thuật lại cho con và rể nghe. Hà Tốn hiến thưa:

- Tôi tưởng chắc Nguyên soái cũng không biết lập trận ấy, cho nên mới bảo nhạc phụ làm, tôi nghi trận ấy lập như trận trường xà, rồi thêm ra bốn cái chân, thì là trận Long Môn, lẽ nào lại không đặng?

Trương Sĩ Quí rất mừng, nói:

- Phải, con nói trúng đó.

Liền truyền lịnh cho ba quân bày khai một trận trường xà, và thêm bốn chân, và làm như hình con rồng. Sĩ Quí rất đẹp ý, liền vào thành báo cho Huất Trì hay, Huất Trì cả mừng vào dinh tâu rằng:

- Tôi lập trận Long Môn rồi.

Thái Tôn liền cùng Từ Mậu Công ra đến ải Hải Nang. Thái Tôn hỏi Từ Mậu Công rằng:

- Tiên sanh nói có hiền thần mà ở chỗ nào đâu, xin chỉ cho trẫm coi?

Từ Mậu Công hỏi:

- Bệ hạ xem có phải là trận Long Môn chăng? Như phải thì mới thấy hiền thần đặng.

Vua Thái Tôn coi lại rồi nói:

- Ta dùng binh thuở còn niên thiếu, trận pháp đều hiểu biết, nay ta quyết muốn gặp mặt hiền thần, nên không muốn coi trận đồ, như chú tâm mà coi, thì ta chẳng biết nó lập trận Trường Xà chăng?

Vua cùng Từ Mậu Công nói rồi cỡi ngựa trở về đòi Huất Trì mà nạt rằng:

- Ta dạy ngươi lập trận Long Môn, mà ngươi lập trận gì vậy. Ấy rõ ràng là trận Trường Xà, mà thêm bốn chân đó, trận không ra trận, mà binh chẳng giống binh, như vậy thì làm Nguyên soái sao đặng?

Thái Tôn giả đò giận, truyền quân trói Huất Trì xử trảm. Huất Trì thất kinh tâu rằng:

- Xin bệ hạ thứ tội, trận này không phải tôi lập, thật là của tiên phong Trương Sĩ Quí lập đó.

Từ Mậu Công cười rằng:

- Nói vậy thì Nguyên soái bị Trương Sĩ Quí dối lập trận Trường Xà rồi, hãy về bảo nó lập lại.

Huất Trì lạy tạ lui về dinh, đòi Sĩ Quí mà nạt rằng:

- Vì ta lận lệt, trước khi ta coi không rõ, nay ta xem lại thiệt là trận Trường Xà rồi thêm bốn chân, vậy ngươi phải về lập lại cho ra trận Long Môn, thì ta dung tánh mạng cho.

Sĩ Quí không biết nói làm sao, vâng lịnh trở về dinh thương nghị. Tôn Hiến thưa:

- Tiết Lễ có tài, xin nhạc phụ cho đòi vào, coi y lập đặng chăng?

Sĩ Quí liền dạy đòi Nhơn Quí vào mà nói rằng:

- Nay có lịnh thánh thượng dạy lập trận Long Môn, vậy nguơi hãy ráng mà lập ắt chuộc tội đặng.

Nhơn Quí thưa:

- Trận Long Môn tôi đã có coi ở trong sách, song lâu ngày chỗ nhớ chỗ quên, vậy xin cho tôi về coi binh thơ lại.

Sĩ Quí mừng lắm y lời. Nhơn Quí trở về, bày hương án khấn vái rồi lấy thiên thơ ra coi, quả có đồ trận Long Môn dạy bảo rõ ràng. Nhơn Quí lật đật đến dinh Sĩ Quí thưa rằng:

- Nay tôi đã tỏ tường, trận Long Môn lớn lắm, phải dùng bảy mươi muôn quân mã mới lập được.

Sĩ Quí nói:

- Để ta giao đủ cho ngươi.

Nhơn Quí nói:

- Xin lão gia truyền lập một cái tượng đài cho cao, tôi ở trên mà điều khiển binh mã. Song tôi e chúng binh không phục tôi thì biết làm thế nào?

Sĩ Quí liền lấy quân kiếm giao cho Nhơn Quí lên tượng đài, cầm cờ chỉ vẽ. Rồi Nhơn Quí cầm cờ Huỳnh Long nhảy xuống đài mà điều động, thì các chỗ trong trận đều dựng hàng lên hết, coi in hình con rồng vàng nằm giữa trận. Sĩ Quí rất mừng, liền lên ngựa đi báo cho Huất Trì hay. Huất Trì cũng liền đi tâu. Vua Thái Tôn và Từ Mậu Công đến Hải Nang thì thấy rõ ràng là trận Long Môn. Thái Tôn mừng chẳng xiết, rồi hỏi Tư Mậu Công rằng:

- Vậy hiền thần ở đâu, chỉ cho ta xem?

Từ Mậu Công liền truyền lệnh cho Long Môn điều động. Nhơn Quí đặng lịnh, liền cầm cờ lịnh dơ lên, dẫn đội ngũ ra cửa Long Môn, rồi trở vào trong mà kéo ra ngoài biên, rồi lại trở vào cửa Long Môn, bỏ cây cờ vàng xuống, lại lấy cờ xanh diêu động nữa, thì trong trận liền đổi một sắc cờ xanh, hóa ra một trận rồng xanh. Từ Mậu Công chỉ Nhơn Quí mà tâu rằng:

- Bệ hạ hãy xem người mặc bạch bào, bạch giáp kia, ấy là hiền thần mà bệ hạ ứng mộng đó.

Vua Thái Tôn ngó chăm chỉ giây lâu, thiệt rõ ràng người thấy trong chiêm bao ngày trước thì mừng rỡ chẳng cùng. Rồi đó truyền thâu trận đồ về thành an nghỉ. Vua cùng các quan về trước, Sĩ Quí về sau, vào dinh Huất Trì mà thưa rằng:

- Chẳng hay trận Long Môn lập như vậy có phải chăng thưa Nguyên soái?

Huất Trì nói:

- Phải hết, ấy là công thứ nhứt của ngươi, để ta ghi vào công hộ.

(Nguyên Huất Trì từ nhỏ không có học chữ, nên khi lấy viết ghi, thì không biết viết chữ gì, vòng vòng làm dấu cho đặng nhớ mà thôi). Khi Huất Trì đương ghi công, Sĩ Qui lại thưa rằng:

- Cẩu tế tôi là Hà Tôn Hiến bắt đặng cường đạo, và đi thám địa huyệt, xin Nguyên soái ghi công cho. Huất Trì liền vẽ thêm hai vòng nữa. Sĩ Quí cả mừng từ tạ lui về.

[tuvi]

Hồi 13
Bình Liêu luận, Nhơn Quí dâng bài
Mang Thiên kế, Thái Tôn qua biển

Nói về Thái Tôn về thành khen tài Tiết Nhơn Quí hoài, mà chưa biết sức học ra sao. Từ Mậu Công tâu:

- Nếu bệ hạ muốn biết, xin giáng chỉ cho Huất Trì Cung làm một bài Bình Liêu luận.

Thái Tôn y lời, truyền cho Huất Trì Cung làm một bài Bình Liêu luận mà rằng:

- Nay ta thân chinh Đông Liêu không biết trước đặng việc kiết hung lẽ nào, vậy vương huynh hãy về dinh làm một bài Bình Liêu luận, rồi đem ta xem thử đặng phòng hờ binh mã.

Huất Trì nghe phán thì hoảng kinh gượng gạo vâng lịnh trở về. Về dinh liền đòi Sĩ Quí mà truyền cho làm. Sĩ Quí cũng vâng lịnh mà truyền cho Nhơn Quí làm. Nhơn Quí vâng lịnh, bày hương án, khẩn cầu rồi giở thiên thư ra coi thấy rành một bài Bình Liêu luận, bèn lấy giấy viết lại rồi đem cho Huất Trì, Huất Trì đem dâng Thái Tôn. Thái Tôn xem bài Bình Liêu luận rồi hỏi Từ Mậu Công rằng:

- Nếu người tài năng như vậy thì sao mười hai năm mới bình phục đặng Đông Liêu.

Từ Mậu Công nói:

- Đó là việc thiên cơ đã định. Thôi, xin bệ hạ hãy truyền lịnh cho quân sĩ xuống thuyền qua biển.

Thái Tôn y lời.

Trương Sĩ Quí đặng lịnh, liền truyền quân lựa 500 chiếc thuyền lớn, kết lại một bè, rồi độ mười muôn binh mã xuống trước làm tiền đạo, còn 1300 chiếc chiến thuyền nữa thì cũng lấy dây kết lại, đặng độ năm chục muôn binh của vua. Sĩ Quí sắp đặt vừa xong, kế vua cùng các quan đều xuống long thuyền đốt ba tiếng pháo, mở dây nhắm Đông Liêu tấn phát. Đi đặng vài ngày thì trời lặng biển êm, không dè thình lình phát lên một trận phong ba rất lớn, chiến thuyền nhào lên, quân sĩ la rân. Thái Tôn kinh sợ, liền truyền lịnh quay thuyền trở lại. Từ Mậu Công tâu:

- Nếu bệ hạ muốn cho sóng này êm, thì xin truyền cho Huất Trì bình tịnh phong ba.

Khi ấy Huất Trì nghe nói vậy, lật đật quì tâu rằng:

- Quân sư nói sai rồi, sóng gió là việc trời đất, ai làm sao cho bình tịnh đặng!

Từ Mậu Công nói:

- Ta đã đoán tính âm dương, biết ngươi bình tịnh đặng, nếu ngươi không vâng mạng ta, xin bệ hạ giáng chỉ trói ngươi quẳng xuống biển tế thần Hà Bá, thì sóng gió cũng yên lặng vậy.

Huất Trì bèn gượng gạo lần qua thuyền trước đòi Sĩ Quí đến nghị việc. Lúc ấy Nhơn Quí thấy sự nguy hiểm liền khấn cầu rồi gởi thiên thơ ra coi thấy có lộ hai chữ: "Miễn triều". Nhơn Quí liền thưa với Sĩ Quí rằng:

- Nay giữa vời mà có bão tố như vậy, tôi e khi có các vị Long thần tứ hải đến chầu thiên tử, nên mới sóng gió như vậy. Vậy xin lão gia tâu cùng thiên tử xin người viết hai chữ: "Miễu triều", sai người đem thả xuống nước thì gió lặng êm tức thì. Xảy có lịnh Nguyên soái đòi, Sĩ Quí đến nơi. Huất Trì thuật lại lời vua phán. Sĩ Quí bèn lấy những lời Nhơn Quí thuật trước mà đọc lại cho Huất Trì nghe, Huất Trì liền tâu các việc cho Thái Tôn rõ. Thái Tôn liền dạy nội thị dâng giấy bút rồi viết hai chữ "Miễn triều" đưa cho Huất Trì. Huất Trì tiếp lấy đem thả xuống biển. Giây phút sóng gió êm lặng như thường. Vua Thái Tôn cũng không lấy làm mừng, nói với Từ Mậu Công rằng:

- Nay trẫm chẳng hứng đi chinh Đông, vậy quân sư hãy truyền lệnh cho quân sĩ đem thuyền trở lại, thì trẫm mới an lòng.

Từ Mậu Công tâu:

- Sóng gió đã đặng như đi sông nhỏ, vậy xin bệ hạ đi luôn, kẻo thuyền đã ra đặng nửa vời, mà trở lại thì khó lắm. Vả lại nếu nay bệ hạ không chịu qua trước trừ Đông Liêu, sau thoảng như chúng nó kéo binh tới Trường An xâm lấn, thì ăn năn sao kịp.

Trình Giảo Kim tâu rằng:

- Xin bệ hạ đừng nghe lời Từ Mậu Công, nếu chiến thuyền ra đến giữa biển, thoảng giông gió càng thêm lớn hơn nữa, rủi mà bị chìm thì lấy ai cứu bệ hạ nơi giữa biển. Nay mai gặp lúc gió hòa sóng lặng, cũng nên trở về Đăng Châu đặng ngăn giữ bờ cõi, nhược bằng binh Đông Liêu có kéo đến xâm phạm Trường An, thì lão thần này xin ra sức.

Thái Tôn hiệp ý khen rằng:

- Trình vương huynh nói nhầm lẽ.

Từ Mậu Công giận đỏ mặt, song cũng gắng gượng truyền lịnh ba quân quay thuyền trở lại.

Tới Hải Nang, vua cùng các quan lên thành. Từ Mậu Công tâu rằng:

- Ngày trước bệ hạ chiêm bao thấy hiền thần bảo giá đi chinh Đông, ấy là việc lớn của nước nhà đã định, nay bệ hạ cử binh mã đến đây, mà lại trở về e ngày sau có việc xảy đến, chừng ấy bệ hạ sẽ ân hận không kịp.

Thái Tôn nói:

- Đi sóng gió lại to, biển đã lớn, trẫm kinh sợ lắm! Để trở về Trường An, rồi ngày sau sẽ tính.

Từ Mậu Công ngẫm nghĩ hồi lâu mới sanh ra một kế, bèn tâu với vua Thái Tôn rằng:

- Xin bệ hạ an lòng, ở lại đây ít ngày đặng thăm dò Cao Ly coi động tĩnh thế nào.

Thái Tôn y lời. Khi ấy Từ Mậu Công qua dinh Huất Trì mà nói với Huất Trì rằng:

- Hôm nay ta vì việc nước nên chẳng nao cực khổ mà chung lo với ngươi mọi việc. Vì ngày nay thấy thiên tử chẳng chịu chinh Đông, cho nên ta lo sợ ngày sau nguy biến. Nếu bây giờ không lo trước, để nước đến trôn mới nhảy, thì làm sao cho kịp, nên hôm nay ta có thiết ra một kế kêu là "Mộng thiên quá hải" đặng gạt thiên tử mà qua biển mới xong.

Huấ Trì Cung hỏi:

- Kế ấy phải làm sao, xin quân sư chỉ bảo.

Từ Mậu Công nói:

- Rạng ngày mai đây, Nguyên soái cho đòi Trương Sĩ Quí đến dinh, rồi làm như vầy... như vầy... thì tự nhiên y dâng kế.

Huất Trì vâng lời, Từ Mậu Công từ giả trở về.

Rạng ngày Huất Trì dậy sớm, truyền lịnh cho quân sĩ đến trước dinh đào một lỗ cho sâu và cho lớn, rồi cho quân đi đòi Sĩ Quí đến nói rằng:

- Nay vì sóng gió lớn mà thiên tử không dám qua biển chinh Đông, vậy ngươi phải về lo một kế kêu là "Mộng thiên quá hải" đặng làm cho thánh thượng mắt đừng thấy nước, dối cho đặng thiên tử an lòng qua biển. Như vậy thì công ngươi rất lớn, bằng ngươi chẳng hết lòng thì kia kìa, ta có đào sẵn cái lỗ để dành cho ngươi đó.

Sĩ Quí thất kinh, vâng lịnh lui về. Rồi đòi Nhơn Quí đến mà thuật lại. Nhơn Quí thưa:

- Xin lão gia cho tôi lo tính một chút rồi tôi sẽ trả lời.

Nhơn Quí về dinh lấy thiên thơ cầu vái, một hồi dở ra xem thấy các lời dặn bảo rõ ràng, bèn đến dinh nói với Sĩ Quí rằng:

- Xin truyền lịnh cho quân sĩ kết hết chiến thuyền lại kéo giăng ngang, làm như thể đất bằng, và kêu thợ đốn cây làm một cái thành giả, kêu là mộc thành. Thành ấy làm toàn bằng cây ván cùng bùn cát phong tô bốn phía, làm cho đủ thành nội thành ngoại, đúng như thành thiệt và làm thêm một cái Thanh phong các cho đặng chừng ba từng lầu, và đường sá trồng hoa thảo, hai bên quân sĩ thì giá làm nhơn dân trăm họ. Khi làm xong xuôi các việc, đem mộc thành ra giữa biển mà neo chỗ thiên tử ra đến, lên đặng thành ấy rồi thì không còn sợ sóng gió chi nữa, như vậy dối vua mới đặng.

Sĩ Quí cả mừng, lật đật đi thuật lại với Từ Mậu Công. Từ Mậu Công khen và khiến Huất Trì lên khởi công làm, chửng bao lâu thành ấy làm xong. Từ Mậu Công tâu với Thái Tôn rằng:

- Nay tôi đoán định âm dương đoán chắc từ ngày nay sắp tới thì sóng yên gió lặng, xin bệ hạ xuống thuyền qua biển, trước là chúa tôi ngoạn cảnh, sau thăm dò việc Cao Ly động tĩnh thế nào, có cho người ngăn giữ.

Thái Tôn nhận lời. Từ Mậu Công mừng rỡ truyền lịnh cho Sĩ Quí lãnh 500 chiếc thuyền, mười muôn binh mã đi trước, còn các quan và Thái Tôn cũng sửa soạn xuống long thuyền theo sau. Khi vua và các quan vừa muốn ra thành Trình Giảo Kim kêu riêng Từ Mậu Công mà nói rằng:

- Ta coi mộc thành thiệt là khá sợ, thôi các ông bảo giá đi trước, còn để ta ở lại coi bệnh Tần ca ca, nếu như mạnh đặng, chúng ta đồng đi sau cũng chẳng muộn.

Từ Mậu công nổi giận nói:

- Nếu ngươi muốn về, thì tâu với thiên tử mà về đi.

Trình Giảo Kim liền đi tâu với Thái Tôn. Thái Tôn nhận lời, rồi truyền lịnh xuống long thuyền ra biển. Khi thuyền ra biển, đi đặng ít ngày cũng bị sóng giồi nghiêng lắc như cũ. Thái Tôn sợ nói:

- Long thuyền chuyển động như vậy thì đi sao đặng, thôi trở thuyền lại Sơn Đông, ta không bằng lòng đi nữa.

Từ Mậu Công tâu rằng:

- Xin bệ hạ chớ lo, tôi xem phía trước kia có chỗ dừng thuyền núp gió. Tôi thường xem địa độ thấy chỗ này kêu là trại Tuy Phong, trại ấy làm bằng cây ván chắc chắn, và tốt cũng như thành trên đất vậy.

Thái Tôn nói:

- Như vậy thì ta an lòng.

Chuyện vãng hồi lâu bỗng thấy long thuyền hầu đến. Huất Trì Cung ra hối quân sĩ đem thuyền kèm sát bên Mộc thành, đi đến trại môn thấy trăm họ đều quì nghinh tiếp. Thái Tôn hỏi:

- Trăm họ ở chốn này có thanh tịnh chăng?

Trăm họ đồng thưa:

- Chúng tôi ở chỗ này đều được vô sự.

Thái Tôn bước vô phía trong hai bên đường đều có hoa cỏ xanh tươi, chính giữa lại có một lầu xinh tốt. Thái Tôn lên lầu rồi khen rằng:

- Bốn bề trăm hoa đua nở, tám phía thành quách rõ ràng, thiệt là xinh tốt.

Bèn vui vẻ ở ăn không còn lo sợ gì nữa. Khi đó Từ Mậu Công dặn nhỏ Huất Trì, khiến lấy neo nhắm ngang qua biển mà thả. Còn Trương Sĩ Quí lãnh mười muôn binh đi trước làm khải lộ tiên phong. Đi đặng một tháng, thuyền đã gần tới ải địa đầu nước Cao Ly. Ải đó tên là Hắc Phong Quang, trong ải có một viên đại tướng tên là Đái Liệp Phùng, người này có tài lặn giỏi và ba ngàn quân thảy đều biết lặn.

[tuvi]

Hồi 14
Nhơn Quí giết giặc Kim Sa Nang
Khánh Hồng nhìn em Tư Hương Lãnh

Ngày kia quân Phiên đi tuần theo mé biển, tháy chiến thuyền Đại Đường kéo đến đông, lật đật về báo cáo cho Đái Liệp Phùng hay. Đái Liệp Phùng cười mà nói:

- Chúng nó muốn đến đây chịu chết đó, vậy bọn ngươi mau nai nịt cho sẵn sàng, đặng theo ta xuống nước.

Quân Phiên vâng lịnh. Chừng vài trăm người theo Đái Liệp Phùng, mỗi người tay cầm đục và binh khí lặn xuống nước đặng đục thuyền, còn bao nhiêu giàn theo mé biển mà ngăn giữ. Nguyên Tiết Nhơn Quí đã có nghe nói ải này có nhiều người lặn giỏi, bèn ra đứng mũi thuyền mà xem bốn phía, giây lâu bỗng thấy dưới nước có người ló đầu lên rồi lại lặn xuống, lại nghe dưới thuyền có tiếng đục lộp cộp. Nhơn Quí liền truyền cho quân sĩ lấy gươm giáo ra giữ hai bên thuyền, còn mình cầm cung tên đứng đợt. Xảy thấy Đái Liệp Phùng trồi đầu lên, bị một mũi tên của Nhơn Quí bắn ngay yết hầu mà thác. Quân Phiên hoảng kinh bỏ ải cả lặn về Đông Hải Ngạn phi báo. Sĩ Quí thấy binh trên ải cả loạn, liền truyền lịnh đem thuyền vào bờ lên thành treo cờ hiệu Đại Đường và xét lương thảo coi thì còn đặng ba muôn hộc. Sĩ Quí để lại một tướng giữ thành, còn bao nhiêu quân sĩ xuống thuyền thẳng vô Đông Hải Ngạn. Tướng giữ ải Đông Hải Ngạn là Bành Thiết Báo và có hai anh em ruột là Bành Thiết Bưu, Bành Thiết Hổ, hai người ấy giữ ải Kim Sa Nang cũng gần đó.

Ba anh em thảy đều võ nghệ cao cường và sức mạnh muôn người không địch nỗi. Ngày kia Bành Thiết Báo đương ngồi nghị việc bỗng thấy quân ngoài Hắc Phong Quang về thuật lại mọi việc. Thiết Báo nghe nói cả kinh, nhứt diện sai người về Đại thành mà phi báo cho Lang chúa hay, rồi điểm binh ra ải ngăn đón. Khi Thiết Báo kéo binh ra khỏi ải quả thấy một đào chiến thuyền độ chừng vài trăm chiếc xăm xăm đi tới. Còn đạo chiến thuyền của Trương Sĩ Quí khi gần tới, năm anh em Nhơn Quí ra đứng trước mũi thuyền, xem thấy trên ải binh lính không biết bao nhiêu. Nhơn Quí nói với anh em mình rằng:

- Trên ải chúng nó chắc có cung nỏ sẵn sàng, mấy anh em mau lấy bia ra phòng khi chúng nó bắn ra thì lấy bia mà ngăn đỡ.

Sắp đặt vừa xong thì trên bờ tên bắn xuống như mưa. Nhơn Quí tay tả cầm bia, tay hữu cầm kích, tên bắn xuống bao nhiêu đều bị gạt hết. Thiết Báo cả kinh liền truyền lịnh xô thuyền ra tiếp chiến. Thiết Báo cầm thương nhắm ngay đàu Nhơn Quí mà đâm. Nhơn Quí đỡ ra, rước đánh một hồi, gài thương kềm lại, thừa thế nhảy bay lên bờ. Quân Phiên hoảng kinh chạy về Kim Sa Nang phi báo. Thiết Báo cũng đuổi theo lên bờ tiếp đánh, hai đàng đánh nhầu một hồi. Nhơn Quí đâm Thiết Báo một kích, thác tức thì giữa trận. Quân Phiên bỏ thành trốn hết, Sĩ Quí truyền quân đem hết chiến thuyền vào bờ rồi cùng chúng tướng lên thành và dựng cờ Đại Đường lên.

Nói về vua Thái Tôn ở trên lầu Phong Các hơn một tháng mà không có điều gì, ngày kia đương nghị việc với Từ Mậu Công, xảy thấy quân vào báo: "Mộc thành đã đến địa đầu nước Cao Ly." Thái Tôn ngơ ngẫn không rõ là gì. Từ Mậu Công lật đật quì xuống tâu mọi nỗi, vá xin vua tha tội. Thái Tôn đỡ Từ Mậu Công dậy và vui mừng chẳng cùng. Rồi đó vua tôi xuống thuyền vào Đông Hải Ngạn. Sĩ Quí rước vào ải và tâu rằng:

- Khi thuyền đến ải địa đầu, cẩu tế tôi là Hà Tôn Hiến có bắn thác Đái Liệp Phùng lấy đặng ải Hắc Phong Quang, nay lại giết dặng Bành Thiết Báo thâu Đông Hải Ngạn, vậy xin bệ hạ giáng chỉ cho nó đi đánh Kim Sa Nang luôn thể.

Thái Tôn cả mừng hạ chỉ cho Trương Sĩ Quí đi đánh Kim Sa Nang. Sĩ Quí vâng lịnh kéo binh đi. Cách thành chừng năm dặm hạ trại. Quân Phiên chạy về phi báo. Bành Thiết Bưu cả giận hét lớn rằng:

- Ca ca ta bị thác, ta nguyện ráng sức trả thù.

Nói rồi truyền kéo binh đi khiêu chiến. Sĩ Quí truyền cho Nhơn Quí đem binh ra cự địch. Nhơn Quí giục ngựa đến trước nói rằng:

- Phiên cẩu! Chúng bây chớ khá diễu võ dương oai, mau xuống ngựa đầu hàng!

Thiết Bưu nói:

- Ngươi giết anh ta, nay ta nguyện giết ngươi!

Nói rồi vỗ ngựa xốc tới đâm nhầu. Nhơn Quí cũng cầm kích đâm tới. Thiết Bưu thối lui vài bước, Thiết Hổ cũng vào trợ chiến. Châu Thanh giục ngựa xông ra, rồi đó Nhơn Quí đâm chết Bành Thiết Bưu, còn Thiết Hổ cũng bị Châu Thanh cho một giản mà thác.

Khương, Lý ba người thừa thắng phá cửa thành, quân Phiên vỡ tan chạy về Tư Hương Lãnh mà báo tin. Cha con Sĩ Quí kéo nhau vào thành, dựng cờ Đại Đường, rồi dẫn mười muôn nhơn mã nhắm Tư Hương Lãnh thẳng tới.

Nói về ải Tư Hương Lãnh này có bốn viên đại tướng tên là Lý Khánh Tiên, Tiết Hiền Đồ, Vương Tâm Hạc và Vương Tân Khuê, bốn người kết bạn đồng sanh đồng tử và võ nghệ cao cường, đều lãnh chức tổng binh. Mấy anh em đương nghị luận xảy thấy quân Phiên chạy về phi báo. Bốn người liền sửa soạn quân sĩ.

Khi Trương Sĩ Quí kéo binh về cách thành xa xa hạ trại. Rạng ngày năm người hỏa đầu quân kéo binh tới bên thành khiêu chiến. Bốn tướng Phiên cũng kéo binh ra thấy một người cỡi ngựa đứng dưới cây đại kỳ mặt trắng, mày tằm mắt phượng, mình mang bạch giáp bạch bào, tay cầm Phương Thiên họa kích, dường như thiên thần giáng thế. Vương Tâm hạc huơ thương giục ngựa xông ra nạt lớn rằng:

- Tiểu tướng chớ khá diễu võ dương oai!

Nhơn Quí cũng nạt lại và hỏi. Vương Tâm nói:

- Ta là Hồng Bào Đại Lực Huy Hạ của Cáp Tô Văn Nguyên soái, tổng binh Vương Tâm Hạc là ta đây.

Nói rồi cầm giáo nhắm ngay mặt Nhơn Quí đâm vào. Nhơn Quí huơ kích đâm một cái rất mạnh. Tâm Hạc đã xửng vững la lớn rằng:

- Quả nhiên là lợi hại, anh em mau ra tiếp ứng!

Tiết Hiền Đồ và Vương Tâm Khuê nghe la, giục ngựa tới đánh vùi với Nhơn Quí, đánh năm chục hiệp mà chưa phân thắng bại. Lý Khánh Hồng và Châu Thanh thấy vậy cầm binh khí xông vào, ba người đánh với ba người. Khi ấy Lý Khánh Tiên thấy trong bọn tướng Đường có một người giống hệt anh ruột mình ở Phong Hỏa san thì nghĩ thầm rằng: "Nguyên bọn ta đây trước cũng là người Trung Nguyên, thất lạc đến đây đã mười năm dư, còn anh ta là Lý Khánh Hồng hãy còn ẩn nương non núi, có khi lúc này ra làm quan đi chinh phạt chăng? Vậy để ta ra hỏi cho tường cội rễ." Lý Khánh Tiên nghĩ vậy, liền giục ngựa ra giữa trận kêu Lý Khánh Hồng mà hỏi rằng:

- Người mặt vàng kia, ngươi có phải là người khấu đạo ở Phong Hỏa san tên là Lý Khánh Hồng chăng?" Khánh Hồng nghe hỏi dừng thương day lại xem nhìn quả là em ruột mình bèn hỏi lại rằng:

- Còn ngươi có phải là Lý Khánh Tiên chăng?

Khánh Tiên đáp:

- Phải!

Hai người đều xuống ngựa ôm nhau mà mừng rỡ. Rồi đó Khánh Tiên kêu mấy anh mình mà nói rằng:

- Thôi đừng có đánh nữa, mấy người ấy là anh em của ca ca ta.

Lý Khánh Hồng cũng kêu Nhơn Quí mà nói:

- Xin ca ca cũng thôi, mấy người ấy là bạn đồng tâm của em tôi.

Hai bên đều dang ngựa ra. Nhơn Quí hết sức vui mừng, rồi cùng nhau thuật qua đầu đuôi gốc ngọn.