CHƯƠNG 13 ĐIỆU VŨ CUỐI CÙNG
Tôi không mong ngày quay lại Nebraska. Một lần nữa, tôi phát hiện Patsy lại mượn tiền. Gần một năm trước, khi tôi đang ở Ả-rập Xê-Út, cô ấy đã nài nỉ mượn tiền bà ngoại. Tôi sẽ không bao giờ biết được chuyện này nếu không hỏi mượn bà ít tiền để đưa cho Kevin, nó đã ngoài hai mươi tuổi và cần tiền để tìm một nơi ở cho riêng mình. Ban đầu bà ngoại cứ khăng khăng bảo rằng trước đây tôi đã mượn tiền của bà mà chưa trả. Khi tôi cố giải thích với bà rằng tôi chẳng biết gì về số tiền ấy cả, thì bà càng giận dữ hơn vì lẽ ra tôi nên biết.
Trong khi đó thì Patsy cứ bồn chồn không yên trên ghế và luôn miệng nói rằng cô ấy chẳng biết gì cả. Nhưng sau cùng thì cô ta òa khóc, bảo là đã quên nói với tôi chuyện này, và rằng giờ đây cô ấy quá bối rối và lúng túng nên không thể nói được gì trước mặt bà ngoại. Trong khi tôi cố gắng bảo vệ vợ mình, thì bà ngẩng mặt kêu trời, thái độ như muốn nói “Bà đã bảo cháu rồi mà”, cứ như thế bà thích thú với việc đổ thêm dầu vào lửa trong mối quan hệ của hai vợ chồng tôi vậy. Lúc đó, tôi cảm thấy mình là một kẻ đáng khinh bỉ, vì các anh tôi và tôi không làm được gì nhiều để giúp Kevin.
Mặc dù đã chuyển đến khu căn cứ không quân mới đã hơn tám tháng, nhưng tôi vẫn đang phải tập thích nghi dần với mọi thứ. Công việc của tôi hoàn toàn khác và rất lố bịch so với hồi còn ở Beale. Giờ đây tôi là một phần của EC-135 Looking Glass - chiếc máy bay có nhiệm vụ truyền mệnh lệnh trên không khi có chiến tranh hạt nhân xảy ra. Nhưng ngay cả khi được giao một nhiệm vụ phụ là tiếp nhiên liệu cho những máy bay khác, chiếc EC-135 cũng rất hiếm khi được dùng vào việc này. Tệ hơn nữa, chiếc Looking Glass thật ra đã không còn được sử dụng nữa, nhưng nó vẫn tiếp tục bay “một cách không chính thức”.
Trong quá trình thích nghi, tôi hiểu ra rằng nhiệm vụ quan trọng nhất của tôi với tư cách là một chuyên gia vận hành cần bom xăng không phải là học cách tiếp liệu trên không cho một chiếc máy bay khác, mà là bảo đảm cho hơn hai mươi thành viên của phi đội đều được ăn trưa đầy đủ và ngon miệng.
Trong chuyến bay kiểm định đầu tiên, tôi mới ý thức được công việc của mình quan trọng đến mức nào khi một viên sĩ quan truyền tin cấp bậc thấp đã mắng xối xả vào mặt tôi trước toàn phi đội, chỉ vì bữa trưa của anh ta không có gói mù tạt. Sau khi hạ cánh, tôi lập tức bị cấp trên của mình khiển trách, và ông ta đã đảo mắt nhìn tôi một cách độc địa như để khích bác tôi vậy. Chỉ trong vài ngày, vì sai lầm của tôi, tất cả các chuyên gia vận hành cần bơm xăng khác đều được giao nhiệm vụ kiểm tra đủ tất cả các món đồ của từng bữa ăn trước khi cất cánh.
Còn về chuyện nhà cửa, sau khi dọn vào ở trong một căn hộ rất đẹp thuộc quyền sở hữu của nhà nước mà chúng tôi không thể mua nổi, Patsy sớm cảm thấy buồn chán. Vì chúng tôi sống bên ngoài căn cứ, nên cô ấy càng cảm thấy mình bị cô lập. Khi tôi biết mình sẽ bị phân công sang nơi khác, tôi đã cầu nguyện rằng lần thuyên chuyển này sẽ buộc chúng tôi phải dựa vào chính bản thân mình nhiều hơn, như một cặp vợ chồng, chứ không có sự can thiệp của “gia đình”. Trên đường đến Nebraska, Patsy cứ huyên thuyên về việc cô ấy sẽ lấy tấm bằng GED(29) và sau đó theo học các khóa học trong trường đại học. Cô ấy có vẻ vô cùng lạc quan. Nhưng chỉ sau vài tuần, Patsy đã than rằng cô thấy nhớ gia đình mình ở California.
(29) GED (General Educational Development): Bằng cấp tương đương với bằng tốt nghiệp trung học phổ thông ở Mỹ, dành cho người trước đó đã bỏ dở việc học.
Tôi đã nghĩ rằng khi số giờ bay giảm, ngân sách bị giới hạn, tôi sẽ có thể dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, hoàn thành tấm bằng đại học, và thỉnh thoảng tham gia vào một dự án tình nguyện nào đó. Nhưng vì lịch bay cứ liên tục thay đổi, tôi không thế tiếp tục đi học đại học hay tham gia tình nguyện như hồi còn ở California được nữa. Tôi cũng hiếm khi được gặp Patsy và Stephen. Tệ hơn nữa, sau khi được thăng cấp thành sĩ quan kỹ thuật, tôi được bổ nhiệm làm sĩ quan thẩm định chuyến bay, việc này buộc tôi phải làm việc nhiều giờ hơn. Có lúc tôi được về nhà trong một khoảng thời gian rất ngắn, chỉ đủ để chơi bóng với Stephen một chút, tắm cho nó, rồi kể chuyện và dỗ nó ngủ. Có khi tôi mệt mỏi đến độ ngủ thiếp đi bên giường Stephen. Thời gian trôi qua, tôi cảm thấy công việc của mình hoàn toàn chẳng có giá trị gì hết, và rồi tôi bắt đầu thấy căm ghét bản thân mình, cả với tư cách là một người chồng và một người cha.
Mùa xuân năm 1992, lại có những tin đồn về việc sẽ có một đợt cắt giảm nhân sự lớn khác. Nhưng tôi đã tiên liệu trước việc này. Vì chiếc Looking Glass không còn được đưa vào hoạt động nữa và những chuyên gia vận hành cần bơm xăng của chiếc máy bay này không được phép làm công việc của mình, nên tôi nghĩ rằng tôi sẽ là một trong những người đầu tiên bị cắt giảm. Từ trước đến nay tôi luôn hình dung rằng mình sẽ phục vụ trong quân ngũ suốt hai mươi năm cho đến lúc về hưu, nhưng giờ thì điều đó không thể được nữa rồi. Không quân cũng chấp nhận trả một khoản tiền thưởng nghỉ hưu non, nhưng chỉ trong một khoảng thời gian giới hạn mà thôi, và sau một đợt giãn công nọ, họ tuyên bố họ hoàn toàn có quyền sa thải những người mà họ thấy không cần thiết nữa. Xét theo số năm phục vụ và mức lương của tôi, tôi biết mình là ứng cử viên sáng giá cho vị trí này.
Sau nhiều tháng suy nghĩ, tôi đã có một cuộc nói chuyện tâm tình với Patsy. Để không làm cô ấy buồn, tôi cố ý không nói huỵch toẹt vấn đề ra cho cô ấy biết. Tôi bắt đầu:
- Chúng ta phải đưa ra một quyết định, ừ thì…, không quân, họ sắp thông báo…
- Hãy nghỉ đi. - Patsy đột ngột xen vào. - Công việc của anh chả ra gì, anh không hạnh phúc, em thấy thật khốn khổ. Em ghét nơi này, chả có việc gì cho em làm cả. Stephen cần… cần phải ở bên cạnh gia đình của nó. Hãy gom lấy tiền, tiền thưởng, tiền trợ cấp, và quay về nhà trước khi họ đá đít anh và khiến anh chẳng còn gì ngoài hai bàn tay trắng.
- Được rồi. - Sự bùng nổ của Patsy làm tôi bàng hoàng. - Bao lâu rồi, ý anh là, em biết chuyện này khi nào thế?
Patsy nhướn mày:
- Em biết nhiều chuyện hơn anh nghĩ đấy.
- Chờ đã nào. Còn có những chuyện khác nữa. Nếu chúng ta làm điều này, em cần phải hiểu, ý anh là chúng ta phải ý thức được một cách trọn vẹn rằng điều này có nghĩa là gì. Đó là những khoản tiền mà chúng ta chỉ nhận được một lần rồi thôi; chúng ta sẽ không có tiền dành cho nhưng lúc ốm đau…
- Bao nhiêu? - Patsy hỏi tôi như đánh đố.
- Ừ thì, nếu chúng ta không có nhưng hóa đơn ngoài mong đợi nào cần phải chi trả thì chúng ta sẽ có thể dành riêng ra một khoản để làm chi phí lo cho Stephen vào đại học, và số còn lại chúng ta sẽ dành để mua nhà. Nhưng, - tôi cảnh báo, - nếu chỉ có mình anh đi làm thì…
- Em đã nói với anh rồi, em bị đau lưng. - Patsy nói với vẻ thủ thế.
Tôi xua tay ngắt lời cô ấy:
- Anh không có ý nói như thế. Nhưng hãy nghe này, anh sẽ cần ít nhất là một công việc làm toàn thời gian và rất nhiều giờ làm tăng ca, nếu không nói là hai công việc.
- Vậy là họ sẽ không cho anh nhiều tiền lắm sao? - Patsy hỏi, như thế cô ấy cảm thấy mình bị xúc phạm.
- Theo cách anh nhìn nhận vấn đề, thì họ không phải cho anh một cái gì cả.
- Anh sẽ làm gì?
- Anh đã suy nghĩ rất nhiều về chuyện này. Anh không thể làm việc toàn thời gian ở trung tâm trẻ vị thành niên được; anh cần một tấm bằng, vì họ không cần những người làm việc trong lĩnh vực hàng không. Nếu gặp may, anh có thể làm việc bán thời gian ở đó. Thời gian này, tìm việc làm rất khó khăn do tình hình kinh tế suy thoái, nhưng… có một lựa chọn…
Tôi dành khoảng thời gian còn lại để kể cho Patsy nghe về một tổ chức diễn giả của địa phương.
- Họ đã thấy anh diễn thuyết vài lần trước đây rồi. Rick và Carl là những người đứng đầu của tổ chức này, họ nghĩ anh có đủ những tố chất cần thiết của một diễn giả. Nhưng đó không phải là một tập đoàn lớn. - Tôi cảnh báo trước. - Nó cũng giống một công việc làm ăn của riêng mình vậy. Công ty sẽ cung cấp cho anh đội ngũ nhân viên hỗ trợ. Anh có thể làm việc bên ngoài phạm vi California, và em biết anh là người thế nào rồi đấy, anh sẽ làm việc cật lực. Trong vòng vài năm, nếu may mắn, có thể chúng ta sẽ có được một ngôi nhà và sống ở bên cạnh bờ sông. Hãy nghĩ về việc này đi, Patsy.
Tôi chồm người tới trước để siết chặt lấy tay của cô ấy.
- Đây là một cách giải quyết vẹn cả đôi đường. Nếu làm việc này, anh sẽ không bao giờ lo bị thất nghiệp. Anh có thể giúp đỡ những đứa trẻ, những người làm việc với bọn trẻ, các tập đoàn, cơ quan, công sở. Anh biết anh sẽ không bao giờ trở thành một diễn giả có khả năng truyền động lực cho người khác, những người em vẫn thường thấy trên ti vi, và anh cũng không muốn trở thành họ. Anh không thể giải thích được, nhưng anh tin bằng cả trái tim mình rằng anh có một thông điệp có thể thực sự giúp đỡ được rất nhiều người. Chúng ta có thể sẽ không giàu có, nhưng ai quan tâm đến chuyện đó cơ chứ? Hãy nghĩ về tầm ảnh hưởng mà ta có thể tạo ra mà xem! Và, - tôi mỉm cười, - họ nói rằng họ sẽ cho xuất bản quyển sách.
- Cái thứ đó ư? Anh đã viết nó được bao lâu rồi? Tại sao việc đó lại quan trọng với anh đến như thế?
- Quyển sách đó chắc chắn sẽ thay đổi cuộc đời của nhiều người. - Tôi tuyên bố với Patsy rồi tự nhủ với chính mình: Ngoài ra, đó là một lời hứa mà anh đã hứa nhiều năm về trước.
- Nghe anh nói đây, - tôi lại tiếp. - Anh biết anh đang bắt em phải chịu đựng quá nhiều thứ. Chúng ta vẫn còn lại một chút thời gian. Anh không muốn đột ngột bắt tay vào làm bất cứ chuyện gì khi cả hai chúng ta chưa bàn bạc và đồng lòng với nhau. Đây chỉ là bước đầu tiên trong rất nhiều bước mà chúng ta phải vượt qua. Dù thế nào đi nữa, thì chúng ta cũng không thể giải quyết được mọi chuyện chỉ sau một đêm. Anh rất yêu không quân, nó giống như gia đình thứ hai của anh vậy… nhưng anh nghĩ đã đến lúc anh phải ra đi rồi.
Anh hứa với em điều này: cho dù anh có phải làm hàng chục công việc khác nhau để trả tiền thuê nhà và để chúng ta có cái ăn, anh cũng sẽ làm. Anh sẽ không bao giờ để em và Stephen gặp nguy hiểm. Anh hứa đấy.
Sau khi nghe tôi nói hết, Patsy hỏi:
- Bao nhiêu? Nếu anh đi làm diễn giả, chúng ta sẽ kiếm được bao nhiêu?
Tôi đáp, hơi lưỡng lự:
- Ừ thì, nó cũng giống như em được giao việc vậy. Anh càng tham gia vào nhiều chương trình thì càng kiếm được nhiều tiền. Nhưng sẽ có những thứ chi phí nhất định; anh sẽ đi lại rất nhiều, và anh sẽ phải thực hiện cả những chương trình miễn phí nữa. Nhưng, như anh đã nói rồi đó, sau một vài năm chúng ta sẽ sống tốt thôi. Anh chỉ muốn có một công việc ổn định, thế thôi.
- Còn một chuyện nữa, - Patsy lại hỏi, - tên của quyển sách là gì?
- “Không nơi nương tựa” (tựa gốc: A child called ‘It’).
- Cái tựa sách đó nghe thật buồn thảm. Quyển sách ấy nói về anh, đúng không?
Tôi vẫn cố giấu cô ấy, nên tôi nhún vai và đáp:
- Chỉ cần nghĩ đó là câu chuyện về một đứa bé không bao giờ bỏ cuộc.
Nhìn thái độ của Patsy, bất giác tôi cảm thấy mình đã đánh mất cô ấy. Tôi ngừng một chút trước khi nói tiếp:
- Chúng ta không cần phải quyết định ngay bây giờ, nhưng anh chỉ muốn nói cho em biết mà thôi…
Patsy cười:
- Anh cứ thế mà làm đi! - Patsy cười - Ý em nói là kệ mẹ bọn họ! Hãy lấy tiền và đừng bao giờ ngoảnh lại. Chúng ta sẽ ổn cả thôi. Em biết là anh sẽ lo cho gia đình mình. Quyết định vậy đi! Hãy nghỉ đi!
Tôi nhận được quyết định giải ngũ trong danh dự của không quân vào tháng Tám năm đó. Vì tôi rất muốn sống bên Dòng sông Nga, nên chúng tôi đã quay lại nơi mà tôi đã gặp Patsy lần đầu tiên, ngoại ô Marysville, để cô ấy có thể sống gần gia đình mình. Chúng tôi xin cho Stephen vào học tại một ngôi trường rất tốt và bắt đầu lại từ đầu.