Binh Pháp Tôn Tử
Tác giả: Tôn Vũ
Thể loại: Tham khảo
Truyện dài: 91,353 words
Nghe nói rằng, trong cuộc chiến tranh vùng Vịnh đầu những năm 90, các binh sĩ quân Mỹ tham chiến cơ hồ mỗi người đều có mang theo một cuốn “Tôn Tử binh pháp”.
Sự việc có chính xác hay không cũng không quan trọng. Điều quan trọng là nó đã truyền đạt một tin tức: Cuốn binh pháp cổ đại có từ 2500 năm trước, trong cuộc chiến tranh hiện đại hóa hôm nay vẫn phát huy ảnh hưởng sâu rộng. “Tôn Tử binh pháp” không chỉ là báu vật của văn hóa truyền thống của dân tộc Trung Hoa, mà còn là tinh hoa của văn hóa thế giới, là của cải tinh thần chung của nhân loại.
“Tôn Tử binh pháp”, lịch sử gọi đó là “binh pháp Tôn Vũ”, hay là “binh pháp Ngô Tôn Tử”, tác giả là Tôn Vũ, sống ở cuối thời Xuân Thu. Tôn Vũ tên chữ là Trưởng Khanh, người Lạc An nước Tề (nay thuộc tỉnh Sơn Đông) là người cùng thời đại với Khổng Tử theo như sử sách ghi chép. Tổ tiên của Tôn Vũ là người nước Trần, Trần Hiến vì tránh nội loạn chạy đến nước Tề đổi tên là Điền Hoàng. Điền Thư là cháu đời thứ năm của Điền Hoàng, là ông của Tôn Vũ, bởi có chiến công mà được Tề vương phong đất ở Lạc An, cho đổi họ Tôn. Đến Tôn Vũ, họ Điền Tôn là một trong bốn họ quý tộc lớn của nước Tề. Song cuộc đấu tranh cũng tàn khốc khác thường, Tôn Vũ bèn mang gia đình chạy đến nước Ngô an cư ở ngoại thành Cô Tô là kinh đô của nước Ngỏ, nay là Tô Châu, vừa cầy cấy dệt cửi để sinh sống, vừa để tâm nghiên cứu binh pháp. Thời gian này Tôn Vũ với Ngũ Tử Tư-trọng thần của nước Ngô kết thành mối quan hệ gắn bó.
Ngô vương Hạp Lư đang muốn chinh phạt nước Sở, làm bá chủ thiên hạ, Ngũ Tử Tư liền tiến cử Tôn Vũ với Ngô vương. Tôn Vũ dâng mười ba chương binh pháp lên Ngô vương, được Ngô vương rất tán thưởng, Tôn Vũ dùng ngay các cung nữ để diễn tập binh pháp, chém mỹ nhân để thị uy, khiến Ngô vương rất nể vì, lệnh cho làm thượng tướng quân, rồi phong làm quân sư. Tôn Vũ sau đó cùng với Ngũ Tử Tư trợ giúp Ngô vương cải cách chính sự, tăng cường quốc lực, tích cực trù bị cho việc diệt sở xưng bá. Năm 512 trước Công nguyên, Tôn Vũ đã chỉ huy trận chiến ỏ Dưỡng Thành, thanh trừ nội loạn. Trước đó, công tử Yểm Dư và Chúc Dung chạy đến Dưỡng Thành của nước Sở, thường uy hiếp sự thống trị của Hạp Lư, là một mối lo sau này. Tôn Vũ đem quân Ngô xếp thành ba đạo, dùng hai đạo vờ tiến công Thành Phụ, Huyền Ấp, đợi quân Sở cứu viện liền tập kích họ ở giữa đường. Quân Sở mệt mỏi phải tháo chạy, khó ứng cứu cho nhau. Tôn Vũ thừa cơ quân Sở lúng túng, lấy đạo quân thứ ba đánh chiếm Dưỡng Thành, bắt giết được hai công tử, trừ được mối lo cho nước Ngô, mà cũng bẻ gẫy nhuệ khí của quân sở.
Với trận chiến ở Dưỡng Thành, sự sắc bén của binh pháp Tôn Vũ được thể hiện mà Tôn Vũ cũng xác lập được địa vị chỉ huy thực sự ở trong quân Ngô.
Năm 506 trước Công nguyên, nước Ngô cử Tôn Vũ làm tướng soái, mang binh mã toàn quốc chinh phạt nước Sở. Tôn Vũ vận dụng chiến thuật vu hồi tập kích, xuất kỳ bất ý, từ bình nguyên Hoài Hà vượt qua Đại Biệt Sơn, ruổi dài thâm nhập hơn nghìn dặm vào nước Sở, đến thẳng Hán Thủy, uy hiếp Dĩnh Đô. Ở Bá Cử (nay là Hồ Bắc) quyết chiến với quân Sở, đánh năm trận đều thắng, với ba vạn binh mã đã đánh bại được hai mươi vạn quân Sở, cuối cùng chiếm được kinh thành Dĩnh Đô của nước sở. Ở trận chiến Bá Cử, Tôn Vũ đã sáng tạo ra kỳ tích lấy ít thắng nhiều, vận động thần tốc, thực hiện được nguyện vọng đánh bại quân Sở của Hạp Lư. Từ đó, nguyên khí của nước sở bị thương tổn, dần dần suy yếu, mà uy danh của nước Ngô thì chấn động, không những trở thành một cường quốc phương Nam, mà các nước lớn như Tề, Tấn ở phương Bắc cũng cảm thấy lo sợ; “Tây phá được Sở mạnh, tiến vào Dĩnh Đô, Bắc uy hiếp Tề Tấn, nức tiếng với chư hầu, những điều ấy có sự trợ giúp của Tôn Vũ”, đấy là đánh giá công bằng của Tư Mã Thiên ở trong Sử ký. Từ sau trận chiến Ngô Sở, sử sách không ghi chép thêm gì về Tôn Vũ. Có người đoán rằng, Tôn Vũ sau khi lập được công lao không muốn làm quan, cố tình về núi làm dân thường, phiêu diêu mà ra đi, không biết cuối cùng ra sao nữa. Cuốn sách “Việt tuyệt thư” nói rằng: ở mười dặm ngoài thành Cô Tô có mộ Tôn Vũ, thực giả ra sao cũng khó xác định.
…
Cuốn “Tôn Tử” do Tôn Vũ dâng lên Ngô vương là cuốn binh pháp hoàn chỉnh, được viết vào khoảng năm 512 trước Công nguyên. Theo sử ký của Tư Mã Thiên, luận bàn về Tôn Tử của Tào Tháo, đều có ghi chép rõ ràng về mười ba chương sách của Tôn Vũ. Từ đời Đường, Tống về sau, xuất hiện khá nhiều thuyết lầm lạc đối với cuốn Tôn Tử. Bởi cuốn “Tôn Tử binh pháp” từ sau đời Tùy bị thất truyền, ở đời Thanh người ta hiểu “Tôn Tử binh pháp” và “Tôn Tẫn binh pháp” là cùng một cuốn sách, Tôn Vũ và Tôn Tẫn cũng là một người, thậm chí còn cho rằng chỉ có Tôn Tẫn mà không có Tôn Vũ. Tháng 4 năm 1972, hai cuốn sách “Tôn Tử binh pháp” và “Tôn Tẫn binh pháp” đồng thời tìm thấy trong một ngôi mộ cổ đời Hán được khai quật ở Sơn Đông; Tháng 7 năm 1978, cuốn Tôn Tử cũng được tìm thấy trong một ngôi nhà ở Thanh Hải, những ngộ nhận kéo dài về cuốn Tôn Tử bấy giờ mới được làm rõ.
Mười ba chương sách của cuốn Tôn Tử gồm các chương: kế sách, tác chiến, mưu công, hình thiên, thế thiến, hư thực, quân tranh, cửu biến, hành quân, địa hình, cửu địa, hỏa công, dùng ly gián, với hơn 7000 chữ. Cuốn sách quán xuyến tư tưởng và phương pháp của duy vật luận đơn thuần và biện chính pháp nguyên thủy, nêu lên được mối quan hệ phức tạp của chiến tranh với chính trị, ngoại giao, kinh tế, hoàn cảnh tự nhiên, cùng là tác dụng tương hỗ giữa năng động chủ quan của người dụng binh với quy luật khách quan, điều kiện hiện thực, đề cập một cách toàn diện quy luật phổ biến của chiến tranh và nguyên tắc trọng yếu của chỉ đạo chiến tranh. Tư tưởng quân sự của Tôn Vũ rộng lớn sâu xa, có mưu lược thần diệu, cơ hồ bao quát cả quá trình và các phương diện tương quan của chiến tranh, từ ý tưởng, phát động đến thực thi, kết thúc. Trong đó, tư tưởng chiến lược thận trọng, tốc chiến, mưu trí, nhẫn nại, nguyên tắc cơ bản “hợp với lợi thì động”, biết người biết mình, không đánh mà khuất phục được người được nêu cụ thể, cùng là những phương pháp chiến thuật như hư thực, động tĩnh có tính khái quát to lớn và giá trị ứng dụng phổ biến, từ hàng nghìn năm nay vẫn được đánh giá rất cao.
Đương nhiên, do hạn chế của hiện thực khách quan và mức độ nhận thức đương thời, cuốn Tôn Tử không thể tránh khỏi những chỗ thiên lệch hoặc lầm lẫn, ví như xem nhẹ vai trò binh sĩ, chỉ chú trọng được lợi mà không để ý đến chính nghĩa hay là không chính nghĩa, cần được xem xét lại những phần đó.
…
Cuốn Tôn Tử thành sách đã hơn 2500 năm lại đây, là một trước tác lý luận quân sự của nước ta, có một ảnh hưởng to lớn, được người đời tôn là sách kinh điển, là cuốn sách nổi tiếng nhất của binh gia. Sau cuốn Tôn Tử tuy có không ít sách binh thư, song đúng như Đường Thái Tông Lý Thế Dân đã nói: Trẫm thấy binh pháp không vượt ra ngoài Tôn Vũ. Việc vận dụng cuốn Tôn Tử rất là phổ biến trong thực tiễn quân sự, từ thời Chiến Quốc đến hiện đại, cơ hồ các nhà chiến lược, nhà quân sự đều trực tiếp hoặc gián tiếp chịu ảnh hưởng của Tôn Vũ.
Đối với việc nghiên cứu chú giải cuốn Tôn Tử, kể từ bài viết của Tào Tháo đã có đến vài trăm người tham gia. Ở nước ngoài kể từ thế kỷ thứ bảy nó đã vào Nhật Bản theo con đường của sứ thần nước ấy, không lâu truyền đến Triều Tiên, đến thế kỷ 18 truyền vào Âu Châu qua nước Pháp, nước Anh, nước Đức mà lan khắp thế giới phương Tây, trước sau được dịch thành mấy chục thứ tiếng, không ít quốc gia đã xem đó là giáo trình của học viện quân sự. Napoleon cũng rất yêu thích cuốn Tôn Tử; nghe nói rằng trong cuộc chiến vùng Vịnh cuốn Tôn Tử cũng đã từng góp mặt ở đó.
Ảnh hưởng của cuốn Tôn Tử không chỉ giới hạn ở lĩnh vực quân sự. “Tôn Tử” là phương lược trị quốc của chính trị gia, là tấm gương soi của nhà triết học, là pháp bảo của nhà ngoại giao, là báu vật ở trong con mắt của văn học gia; trong cuộc thương chiến kịch liệt hiện nay, đó cũng là sách giáo khoa chiến lược của những nhà kình doanh. Vị thần kinh doanh Tùng Hạ của Nhật Bản cũng cho rằng, cuốn Tôn Tử là pháp bảo thành công của ông ta.
Tôn Tử được vận dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, hấp dẫn được sự chú ý nghiên cứu của nhiều nhân sĩ, cuối cùng đã gây thành một sức nóng Tôn Tử mang tính thế giới; đó là điều mà nhân dân nước ta đáng tự hào vậy.
…
Việc bình giải cuốn Tôn Tử này được tiến hành trong bối cảnh sức nóng Tôn Tử lan đến toàn cầu. Mục đích của chúng tôi là nêu rõ sự ưu tú của văn hóa truyền thống, đồng thời giúp mọi người hiểu được Tôn Tử, vận dụng sáng tạo tư tưởng mưu lược của Tôn Tử vào sự nghiệp của mình, cung cấp được một số phương tiện và giúp đỡ hữu ích. Nếu như độc giả có thể nhận được sự giúp đỡ phần nào ở sự lao động của chúng tôi, cũng chẳng phải là uổng phí công sức không đâu vậy!
Cuốn Tôn Tử được viết rất hàm súc, việc bình giải không khỏi có những chỗ thô thiển, lầm lạc, kính mong nhận được sự chỉ giáo của đông đảo bạn đọc. Cuốn sách này dựa vào cuốn Tôn Tủ in ở đời Tống, việc bình giải có mượn không ít những tư liệu nghiên cứu khác, cũng xin bày tỏ ở đây sự cảm tạ chân tình của chúng tôi.
Viết ở Dương Gia Linh, mùa đông Mậu Dần (Mã Nhất Phu)
Epub
http://www.mediafire.com/file/vbee3vj7y ... on_Vu.epub
Docx
http://www.mediafire.com/file/nbruju1d4 ... on_Vu.docx
