Hiền Sĩ Bình Thơ
Một hiền sĩ có rất nhiều đệ tử. Trong số đó có hai đệ tử thường hay tự phụ về tài làm thơ của mình.
Hai người bèn làm mỗi người một bài để so sánh, nhung người này chê bai thơ của người kia, gân cổ tía tai cãi nhau ầm ĩ, nhất định không ai chịu ai. Hai người cãi nhau chán chê liền mang hai bài thơ đến cho sư phụ phán xử.
Hiền sĩ đọc bài thơ thứ nhất khen hay nức nở, đến bài thứ hai cũng vậy, khiến cả hai tức tối nói:
- Sư phụ đã khen thì chúng con không dám cãi, nhưng sư phụ phải phán quyết ai làm thơ hay hơn mới được, không thể người này hay người kia cũng giỏi như thế được.
Hiền giả tươi cười đáp:
- Bài này có nhiều câu hay, bài kia cũng có nhiều ý tốt nên thầy mới khen ngợi. Sở dĩ người này chê thơ của người kia là vì hiểu biết chỉ hạn chế đến đó mà thôi, không thể hiểu được cái hay của người khác. Vì thế ta thấy không ai đúng ai sai cả, đều là thơ hay vậy.
Lời bàn:
Lấy sự hiểu biết của mình, xem xét sự hiểu biết của người khác cộng thêm với tâm tự phụ, tất xử sự mọi việc sẽ lu mờ không ngay chính, chứ đừng nói gì đến phê bình. Nếu ai ai cũng học theo cách xử thế đầy nhân nghĩa rộng lượng của vị hiền giả này, thì bất cứ việc gì cũng sáng tỏ hơn người, rất dễ thành công trong xã hội, chẳng cần phải khoa trương, cũng khiến cho mọi người thấm hiểu được đạo lý, sinh lòng kính phục.
(Đạo Lý Người Xưa, Hồng Khanh – Kỳ Anh biên soạn)
