GIAI THOẠI VỀ MŨI – HỨA DOÃN và NGUYỄN THỊ
Trích trong "Nhân Tướng Học" của Hy Trương
Thời trước có một thanh niên danh sĩ tên là Hứa Doãn, cưới người con gái họ Nguyễn làm vợ. Nguyễn thị vốn giòng dõi thư hương, thuở nhỏ được ăn học nên rất giỏi văn học, nhưng thân hình thật là quê kệch, xấu xí, chỉ được mỗi một bộ phận tuyệt đẹp là mũi.
Mũi cô này vừa cao đẹp lại vừa phối hợp đắc thế với Lưỡng quyền. Trái lại với nhan sắc thuộc loại Chung Vô Diệm của vợ, thì Hứa Doãn vừa học giỏi, vừa đẹp trai, chỉ có mỗi một khuyết điểm là cái mũi không mấy thanh nhã, vì vừa thấp lại vừa nhỏ không tương xứng với các bộ vị khác của khuôn mặt.
Thời xưa, người ta thường có lệ hứa hôn ngay từ thuở lọt lòng và việc lấy vợ gả chồng cho con cái tùy thuộc hoàn toàn vào cha mẹ hai bên. Hai họ Nguyễn và Hứa quen nhau từ lâu lắm, nhưng bên đàng trai thấy con gái họ Nguyễn quá xấu xí nên hơi ngán, vì vậy trước khi quyết định xem có nên tiến hành hôn lễ cho 2 trẻ hay không, bên đàng trai đã nhờ một nhà tường thuật nổi tiếng tới quan sát kỹ càng diện mạo cô dâu tương laị Thầy tướng quan sát xong, nói cho cha mẹ của Hứa Doãn biết rằng cô gái đó có tướng vượng phu, có thể giúp đỡ, phò tá chồng một cách đắc lực cả trong lẫn ngoài. Nghe lời quả quyết của thầy tướng, họ Hứa yên tâm cử hành hôn lễ cho đôi trẻ.
Theo tập quán nam nữ thọ thọ bất thân thời đó, Hứa Doãn và Nguyễn thị chỉ biết tiếng đồn về nhau chứ chưa từng được gặp mặt hay có dịp chuyện trò. Sau khi thành hôn, Hứa Doãn thấy vợ thật là xấu xí, còn mình thì đẹp trai, học giỏi, con nhà giàu, bèn tự nghĩ là con gái họ Nguyễn lấy được mình là phúc lớn lắm rồi. Nhớ lại lời thầy tướng nói là phải nhờ cô gái xấu xí kia chăn dắt, giúp đỡ thì mình mới mong thành đạt được, Hứa Doãn rất lấy làm hoài nghi, không biết ông ta căn cứ vào đâu mà dám nói như vậy.
Do đó, một hôm trong chốn phòng the, Hứa Doãn mới hỏi vợ rằng:
- Tôi nghe thầy tướng nói mình có tướng làm xếp chồng, mình có tin như thế không ?
Ngày xưa, vợ rất trọng chồng nên nghe chồng hỏi như vậy, Nguyễn thị tủm tỉm cười đáp rằng:
- Thiếp không tin rằng mình lại có tướng làm xếp chồng (*), nhưng thiếp tin chắc rằng mình là kẻ có phúc.
Hứa Doãn hỏi:
- Mình có phúc gì ?
Nguyễn thị đáp:
- Thiếp có cái phúc trời ban là khiến chồng.
Hứa Doãn nghe thấy 2 chữ "khiến chồng", lấy làm thắc mắc bèn hỏi:
- Khiến chồng là gì ?
Vợ đáp:
- Đó là khiến cho chồng yêu mình, nể mình, khiến cho chồng phú quý vinh hoa. Một cô gái xấu xí như thiếp nếu trời không ban cho phúc đó thì làm sao sánh duyên với một người tài mạo như chàng ?
Dẫu không biết tướng học, nhưng là kẻ lanh lợi, học thức nên nghe vợ đối đáp một cách thông minh như vậy, Hứa Doãn thấy quả nàng cũng có điểm khiến cho mình tâm phục. Tuy nhiên vì vẫn chưa giải được mối nghi ngờ, nên Hứa Doãn hỏi tiếp:
- Mình có nghe thấy ông thầy xem tướng nói quý tướng của mình ở chỗ nào không ? Cái quý đó có phải ở chỗ mắt đẹp mũi tốt không ? Có phải trời sinh ra toàn thân xấu xí là quý tướng khiến cho chồng phải yêu chìu mình không ? Hoặc giả quý tướng đó là cái gì khác nữa chăng ?
Nguyễn thị thấy rằng qua những điều chồng thắc mắc, rõ ràng là chàng ta không ưng ý về dung mạo của mình, nàng hơi phiền lòng nhưng không dám tỏ vẻ bất bình mà chỉ nhỏ nhẹ đáp lại:
- Thiếp có nghe thầy tướng nói, thiếp cũng tự biết là mình không được xinh đẹp, nhưng thiếp có một điểm tướng rất tốt đó là "Phu tinh cực tốt".
- Phu tinh ? Phu tinh của mình chính là tôi. Giữa cái đó và diện mạo của nàng có quan hệ gì ?
- Thầy tướng nói rằng: Mũi là cung "thê" của đàn ông, tức là cung "Phu", chủ về người chồng của đàn bà. Ông ta nói trong ngũ quan của thiếp hầu hết đều không tốt, nhưng mũi lại cực tốt, ngay thẳng, cao, mập. Vì lỗ mũi không lộ cho nên mới gọi là "phu tinh cực tốt". Bây giờ quả là đúng. Hiện chàng chẳng phải là phu tinh của thiếp hay sao ? Sách tướng có câu: "Coi tướng đàn bà không cần coi mệnh của họ mà chỉ coi Phu tinh của họ", cho nên muốn biết số kiếp thiếp tốt hay xấu chỉ cần coi cách đối xử của chàng đối với thiếp tốt xấu ra sao là đủ.
Nghe vợ nói đến mũi, Hứa Doãn tiện tay lấy gương soi mặt để quan sát khuôn mặt mình, chàng thấy mũi mình tuy khá thẳng, nhưng lỗ mũi hơi lộ và sơn căn nhỏ thấp, so với mũi của vợ thì kém xa lắm, bèn quay sang nói với vợ:
- Nếu nói như nàng thì mũi của nàng mới được xem là tốt thì quả là mũi tôi không tốt bằng mũi của nàng phải không ? Như thế thì tôi cần phải nương dựa vào nàng chứ gì ?
Nói xong, Hứa Doãn tỏ vẻ bực dọc và không tin rằng mình tướng cách tốt vậy mà lại thua vợ vì thấy rõ là vợ xấu xí còn mình vừa đẹp trai vừa học giỏi.
Người vợ thấy chồng không hiểu rõ bèn tủm tỉm cười nói rằng:
- Thiếp thấy chàng cái gì cũng sáng suốt, thế mà đối với phép xem tướng, chàng có một điểm hết sức tối tăm chẳng sáng suốt chút nào cả.
Hứa Doãn hỏi:
- Tại sao lại tối tăm? Tôi dựa theo điều mình nói cả mà. Mình nói rằng mũi của mình tốt như thế này thế nọ, còn mũi tôi so với mũi mình không tốt bằng, như thế có gì gọi là không thông minh ?
Vợ đáp:
- Chàng không thông minh chính là ở điểm đó. Thiếp đã chẳng từng nói rõ là thầy tướng nói rằng "mũi của vợ chính là ngôi sao chủ về chồng, còn mũi của chồng chính là ngôi sao chủ về vợ hay sao?" Mũi thiếp cực tốt nghĩa là chồng thiếp sẽ là một văn nhân tài mạo song toàn, được hưởng vinh hoa phú quý, còn mũi chàng không được hoàn toàn tốt đẹp có nghĩa là cung thê của chàng không hoàn toàn. Nói khác đi là thiếp xấu xí, vô tài. Thực tế quả là đúng như vậy, cho nên chàng đừng thắc mắc bực mình gì cả chỉ thêm vô ích.
Sau khi bàn luận với vợ về tướng học, Hứa Doãn cảm thấy vợ mình không còn là một cô gái đáng chê một cách ghê tởm như trước, vì Doãn thấy vợ là người thông minh, hiền thục. Hơn nữa, vợ xấu là bởi cái mũi của mình không được đẹp, cái đó là số mạng tiền định, đâu phải do lỗi của nàng. "Cái nết đánh chết cái đẹp", nghĩ như vậy nên trong lòng chàng không còn ấm ức và đối với vợ, mối hảo cảm ngày một gia tăng. Cùng chung sống với nhau lâu ngày, Hứa Doãn càng thấy vợ mình quả là có tướng "làm xếp" mình thật.
Một hôm, hai vợ chồng đàm luận về việc vợ chồng hổ tương phối hợp, Hứa Doãn hỏi vợ:
- Đàn bà có tứ đức là công, dung, ngôn, hạnh. Mình tự xét xem có được mấy đức ?
Nguyễn thị nghe hỏi, biết ngay là chồng nhạo báng mình xấu xí, nên đáp lại:
- Đàn bà có 4 đức thì thiếp đây chỉ thiếu có một đức về dung mạo không được xinh đẹp mà thôi. Nhưng xấu đẹp là do trời xếp đặt, chẳng phải cha mẹ hay bản thân mình muốn mà được, nên việc thiếu sót về dung mạo không phải tội lỗi của thiếp và cũng chẳng lấy thế làm nhục.
Hứa Doãn nói:
- Đàn bà phải có đủ tứ đức thì mới gọi là hoàn toàn. Thế mà nàng thiếu mất một đức, tức là chỉ được 3/4 , có phải vậy không ?
Vợ đáp:
- Đúng vậỵ Nhân vô thập toàn. Thiếp được 3/4 đức tính của phụ nữ, cũng xem như là nhiều rồi chứ không được hoàn toàn đầy đủ.
Doãn nói:
- Nhưng mà tôi lại thích người đàn bà đẹp, vì vậy cần phải có người vợ đầy đủ tứ đức mới hoàn toàn thỏa nguyện. Mình nghĩ xem nguyện vọng của tôi như vậy có đúng không? có nên có tư tưởng đó không?
Nghe chồng nói như vậy, Nguyễn thị nhịn hết nổi, nàng nhận thấy chồng kiêu ngạo, vô lễ, không còn giữ được tuyền thống "tương kính như tân" của kẻ sĩ. Nàng tự nhủ là cần phải cho anh chàng kiêu ngạo, háo sắc này một bài học đạo lý để anh ta bớt lố lăng, bởi thế nàng bèn đáp:
- Đúng. Chàng nói đúng, nghĩ đúng, nguyện vọng cũng chính đáng luôn, nhưng chàng cũng nên tự xét xem mình có phải là người hoàn toàn hay, hoàn toàn tốt hay không đã?
Nghe vợ vặn lại, Hứa Doãn có vẻ không được vui, nhưng Nguyễn thị đã quyết ý răn chồng nên giả bộ coi như không thấy, nàng tiếp tục hỏi bồi thêm:
- Đàn bà có tứ đức, thiếp tự biết mình thiếu một đức. Vậy xin phép được hỏi chàng là kẻ sĩ có cả trăm nết tốt (bách hạnh), chẳng hay chàng có được bao nhiêu nết ?
Hứa Doãn vênh váo đáp ngay tức khắc:
- Ta đây có đủ trăm nết.
Vợ hỏi thêm:
- Chàng cho phép thiếp hỏi thêm một câu nữa được chăng ?
Hứa Doãn đáp:
- Được lắm chứ. Mình có gì cứ việc nói ra ngay đi
Lúc đó, Nguyễn thị mới thủng thỉnh nói:
- Trong trăm nết tốt của kẻ sĩ thì đức độ là nết tốt đứng đầu, trong muôn ngàn nết xấu thì dâm xếp vào số một. Vậy mà giờ đây chàng nói ra miệng là rất trọng đàn bà có sắc đẹp, chứng tỏ rằng chàng là kẻ rất háo sắc. Như thế rất tai hại cho nết tốt số một trong 100 nết rồi thì làm sao có thể nói là mình có đủ cả trăm đức tính cần thiết của kẻ sĩ? Thiếp chỉ khuyết có phần dung mạo là phần phụ thuộc nên chỉ dám nhận là mình mới có 3/4 đức tính đàn bà, chứ không dám nói là mình có đủ nết na. Nay chàng thiếu mất ngay cái nết tốt số một của kẻ sĩ thì chẳng hiểu trong số 100 nết hay đó chàng còn thiếu những gì nữa ?
Nghe vợ nói đến đây thì Hứa Doãn chết điếng, đứng ngay như bị trời trồng, vô phương chống chế. Từ đó hết sức nể nang vợ và gần như thần phục bà vợ vậỵ
Theo truyền thuyết còn lưu lại thì trong lúc thầy tướng khuyên cha mẹ Hứa Doãn hãy cưới cho kỳ được con gái họ Nguyễn cho con trai họ nếu muốn cho Hứa Doãn nên người, vì cô con gái đó có tướng "Tướng phu chi tướng", nhiều bà con bên trai đều nghi hoặc cho là đứa con gái xấu xí như ma lem kia lấy được trai họ Hứa là có phúc rồi, chứ làm gì lại mang phúc lớn đến cho chồng. Bị gạn hỏi quá gắt, thầy tướng buộc lòng phải giải thích:
- Ngôi sao vợ của Hứa Doãn đã không đẹp mà cá tính Hứa Doãn lại là đứa thiếu niên hiếu sắc, nếu lấy một người con gái bình thường thì sau khi cưới vợ rồi sẽ không dứt được thói trăng hoa, khiến cho gia đình sinh tai tiếng hoặc chính Doãn sẽ bị mang vạ đào hoa. Nếu phối hợp với con gái họ Nguyễn là kẻ có bản lĩnh, đủ sức kiềm hãm chồng, không cho sa đọa vào con đường hư hỏng thì hắn mới nên người và gia đình mới có hạnh phúc.
Trong tướng học, khi nói là người con gái "có tướng bên trong" thì phải hiểu rằng không phải chỉ đơn thuần giỏi nấu nướng, may vá, mà còn có nghĩa là hiểu rõ được cá tính và sở thích của chồng khiến chồng được cảm thấy thoải mái về cả tinh thần lẫn vật chất, tỷ như hiểu được tâm sự thầm kín của chồng, những ấm ức sinh lý của chồng khiến chồng luôn luôn yêu đời và tận hưởng được khoái lạc. Điều đó giải thích được rằng tại sao có nhiều người giàu có, đẹp trai mà lại say mê hoặc cảm mến những phụ nữ nghèo túng, xấu xí, hoặc già hơn mình rất nhiều.
---
* Làm xếp chồng: nguyên là chữ "Tướng phu chi tướng", có nghĩa là dẫn dắt, điều khiển chồng để đạt đến thành công. Nói rộng ra là chồng phải nhờ có tay vợ mới thành danh.
