Trái tim và những hiểu biết về nó
Bác sĩ Ivona Grywanowska Laniewska
Từ ngàn đời nay người ta coi trái tim là trung tâm của tâm hồn. Giờ đây chúng ta biết rằng mọi tình cảm hay mọi xúc động đều ràng buộc với các quá trình chuyển hóa trong bộ não. Nhưng trái tim vẫn được xem là tất cả của những gì tôt đẹp nhất và đáng giá nhất
Ít ai biết rằng trong 1 giờ đồng hồ, 350 lít máu được di chuyển qua tim và trong cuộc đời của chúng ta, tim đập trên 350 tỷ lần. Tim có thể làm việc với cường độ như vậy từ 100 đến 120 năm, với điều kiện ta biết chăm sóc nó.
Bị đau ở lồng ngực có phải là hiện tượng dẫn tới nghẽn mạch tim?
- Sai. Đau xung quanh vùng tim nói chung là hiện tượng không nguy hiểm của phản ứng thần kinh hoặc của các bệnh trạng khác, ví dụ đau cột sống.
Nghẽn mạch tim có thể xuất hiện không báo trước một hiện tượng nào?
- Đúng. Người ta gọi là nghẽn mạch tim âm thầm. Nhưng thường thì có một số tín hiệu ví dụ như người mệt mỏi nhanh, khó thở hoặc đau ở vùng xương mỏ ác.
Nghẽn mạch tim thường xảy ra ở những người không khỏe mạnh?
- Đúng. Nhất là ở những người ngoài tuổi 50., họ có huyết áp cao, mức cholesteron nhiều, hút thuốc lá, sống căng thẳng và bỏ qua việc tập luyện thể dục. Nếu trong gia đình trước đó đã có người bị bệnh này thì mối đe dọa tăng thêm.
Phụ nữ và nam giới đều có cùng một cách cảm nhận khi nghẽn mạch tim?
- Sai. Ở người đàn ông mức độ mạnh hơn, đau thắt ở vùng ngực, từ trung tâm mỏ ác. Từ đây có thể lan ra vai, lưng, hàm dưới, cổ và phần trên của bụng. Kéo theo đó là cảm giác nặng nề, co thắt ở trung tâm lồng ngực, kéo dài trong vài phút. Cũng có thể thêm cảm giác khó thở, mệt mỏi, yếu đuối, cảm giác sợ chết . Đôi khi xuất hiện tiêu chảy và nôn mửa.
Sau 40 tuổi nên làm khám nghiệm tim mạch tổng quát?
Sai. Khám nghiệm trong trường hợp bác sĩ chỉ dẫn. Tuổi tác không có ý nghĩa lớn ở đây. Nếùu tự chúng ta muốn thực hiện thì mang kết quả đến bác sĩ tim mạch, bởi vì nó cũng chỉ giúp bác sĩ chẩn đoán chuẩn xác hơn mà thôi. Những kết quả cũ không nên vứt bỏ nhằm để bác sĩ đánh giá tiến triển của tim mạch ra sao.
Huyết áp bình thường ở mức 139/89?
Đúng. Nhưng mà... chúng ta cần theo dõi cái mức của phần dưới. Đặc biệt đốùi với phụ nữ, tốt nhất là không vượt quá 120/80. Nếu phụ nữ có mức cao bình thường (135/85) thì có nhiều khả năng sẽ bị cao huyết áp sau tuổi 50. Có đến 40% phụ nữ ngoài 65 tuổi bị cao huyết áp khi mà trước đó họ có mức cao bình thường ở phần trên.
Thỉnh thoảng cố gắng làm việc chân tay (như chăm sóc vườn tược) ảnh hưởng tốt cho tim mạch?
Sai. Chính những gười như trên thường hay bị nghẽn tim mạch. Tim mạch thích hợp với luyện tập nhưng phải đều đặn (30- 45 phút mỗi ngày) và không quá sức. Nếu cả mùa đông ngồi trước TV hay vùi trong chăn rồi xuân sang mới làm việc cật lực thì coi chừng tim nổi loạn.
Aspirin ngăn ngừa bệnh nhồi máu cơ tim?
Đúng. Với đều kiện dùng thường xuyên một liều lượng nhỏ. Nó có tác dụng chống đông máu. Trước khi bắt đầu dùng cần có ý kiến của bác sĩ về lều lượng nào hợp lý, bởi vì không phải cách điều trị này luôn luôn được khuyến khích. Nếu đã dùng thì nên chọn loại hòa tan trong ruột sau khi uống (như acard, aspirin protect, bestpirin). Những người đau bao tử cũng có thể dùng được.
Rượu vang đỏ ngăn ngừa xơ cứng mạch máu?
Đúng, và tất nhiên là uống đều với một liều lượng vừa phải, có nghĩa là một ly trung bình trong mỗi ngày. Rượu vang đỏ làm giảm lượng cholesteron. Các bác sĩ Đức cũng chứng minh rằng, một lượng bia nhỏ có thể mang lại kết quả tốt. Vấn đè không phải là loại rượu nào mà là cách uống. Cái kiểu uống mỗi tuần 1 lần nhưng uống ngoắc cần câu luôn thì chỉ có giết hại tim.
Các cô gái trẻ ít bị bệnh tim vì có chất estogen bảo vệ?
Đúng. Nhưng mà...Tất nhiên hoóc môn sinh lý của phụ nữ ảnh hưởng có lợi cho hoạt động của tim: giảm bớt chất mỡ trong máu, do đó ngăn ngừa được bệnh xơ cứng mạch máu. Sau 50 tuổi, khi mà lượng hoóc môn giảm đi, các bà thường bị bệnh hơn. Cách đây không lâu, các nhà tim mạch điều trị phụ nữ thời kỳ mãn kinh bằng phương pháp thay thế, tuy nhiên các kết quả nghiên cứu cho thấy không có nhiều hy vọng vì nó gây nên một số hậu quả không tốt như mất ngủ hoặc làm đông máu.
Estogen không mang lại sự kỳ diệu nào khi mà người phụ nữ không chăm sóc sức khỏe. Rất nhiều cô gái trẻ bị bệnh tim khi làm việc quá sức, thần kinh căng thẳng, hút thuốc lá, không kiêng khem trong ăn uống và thư giãn ngoài trời.
Bắt đầu thời kỳ mãn kinh, phụ nữ nên kiểm tra lượng cholesteron?
Đúng. Trong thời kỳ này cơ thể của phụ nữ trải qua một cuộc cách mạng thực sự. Nó có thể thay đổi hoàn toàn các kết quả bình thường của việc kiểm tra sức khỏe trước đó.
(Jolanta Kwapisz thực hiện,
ĐT chuyển ngữ - Poradnik Domowy, Warsaw, Poland 9/2003
